Frá

Dictionnaire vieux norrois - frá

Signification du mot vieux norrois "frá"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois frá peut signifier :frá

frá
prep. with dat., sometimes with í or á prefixed, ífrá, áfrá, cp. Swed. ifrån; áfra, FmS. vi. 326, 439, viii. 25, ix. 508, x. 408; í frá, xi. 16, 137, 508, Grág. ii. 30, Nj. 83, 108, passim: [Goth. fram; A. S. fram, from; Engl. from; O. H. G. fram; again in the Scandin., Swed. från; Dan. fra; Ormul. fra; so also Engl. fro (in to and fro and froward) is a Dan. form, but from a Saxon]:—from, vide af, p. 3, col. 2; ganga frá lögbergi, Nj. 87; frá landi, Ld. 118; ofan frá fjöllum, Ísl. ii. 195; frá læknum, 339: with adv. denoting direction, skamt frá ánni, Nj. 94; skamt frá landi, Ld.; upp frá bæ Una, FS. 33, Ld. 206; niðr frá Mælifells-gili, Landn. 71; ofan frá Merki-á, Eg. 100; ut frá Unadal, FS. 31; norðr frá garði, Nj. 153; norðr frá dyrum, FmS. viii. 25; austr frá, ix. 402; suðr frá Noregi, x. 271; skamt frá vatninu, Ld. 268; allt frá (all the way from) Gnúpu-skörðum, 124: ellipt., inn frá, útar frá, Nj. 50: with the indecl. particle er, vetfang þeim er frá (from which) var kvatt, Grág. (Kb.)
frá
β. with names of hills, rivers, or the like, from, but ‘at’ is more freq., vide p. 26; frá Ósi, Eirekr frá Ósi, Þórð. 8 new Ed.; Þórðr frá Höfða, Ld. 188, 200; frá Mosfelli, frá Hlíðarenda, Landn., Nj. passim.
frá
2. denoting aloof; brott frá öðrum húsum, aloof from other houses, Eg. 203; nökkut frá (aloof from) öðrum mönnum, FaS. i. 241; út í frá öðrum mönnum, aloof from other men, Hkr. i. 223.
frá
3. with adverbs denoting direction; Varbelgir eru hér upp frá yðr, FmS. ix. 512; stóðu spjót þeirra ofan frá þeim, Nj. 253; þangat frá garði, er …, in such a direction from the farm, that …, Grág. i. 82.
frá
4. with verbs, as vita, horfa, snúa frá, to look away from, Skálda 242; stafnar horfa frá landi, FmS. xi. 101; þat er frá vissi berginu, viii. 428.
frá
5. with gen. ellipt. cp. ‘at’ A. II. 7; frá riks manns, from a rich man’s [house], Hom. 117; frá Arnórs, Bjarn. 35; frá frú Kristínar, FmS. ix. 407; frá bóanda þess, Grág. i. 300; frá Heljar, Edda (Ub.) 292; frá Bjarnar, Hkr. i. 190.
frá
6. temp., fjórtán nætr frá alþingi, Grág. i. 122; frá þessu, from that time, since; upp frá þessu, id., Ld. 50, FmS. xi. 334; frá hinni fyrstu stund, SkS. 559; allt frá eldingu, all along from daybreak, Hrafn. 7; frá öndverðu, from the beginning, SkS. 564; frá fornu ok nýju, of old and new, Dipl. iv. 14: adding upp, upp frá því, ever since, BS. ii. 37.
frá
7. denoting succession; stund frá stund, from time to time, 656 A. i. 36; ár frá ári, year after year, Stj. 17; dag frá degi, FmS. ii. 230; hvern dag frá öðrum, one day after another, viii. 182; hvárt sumar frá öðru, one summer after another, Grág. i. 92; annan dag frá öðrum, Eg. 277: in other relations, maðr frá manni, man after man, Finnb. 228.
frá
II. metaph.,
frá
1. from among, above, beyond, surpassingly; göra sik auðkenndan frá öðrum mönnum, to distinguish oneself from (above) other men, FmS. vii. 73, Fb. ii. 73: adding sem, frá því sem …, beyond that what …; frá því harðfengir ok íllir viðreignar sem aðrir, FmS. i. 171; herðibreiðr, svá at þat bar frá því sem aðrir menn vóru, Eg. 305; nú er þat annathvárt at þú ert frá því þróttigr ok þolinn sem aðrir menn, FmS. ii. 69: cp. frá-görðamaðr, frá-bær.
frá
2. with verbs denoting deprivation, taking away, forsaking, or the like; taka e-t frá e-m, to take a thing from one, Nj. 253; renna frá e-m, 264; deyja frá úmögum, to ‘die from orphans,’ i. e. leave orphans behind one, Grág. i. 249; segja sik ór þingi frá e-m, to secede from one, Nj. 166; liggja frá verkum, to be bedridden ‘from work,’ i. e. so as to be unable to work, Grág. i. 474; seljask arfsali frá úmögum, i. e. to shift one’s property from the minors, i. e. to cut them off from inheritance, 278.
frá
3. against; þvert frá mínu skapi, FmS. vii. 258, Hom. 158; frá líkindum, against likelihood, Eg. 769.
frá
4. denoting derivation from a person; í mikilli sæmd frá konungi, Ísl. ii. 394; njóta skaltu hans frá oss, Fbr. 58 new Ed.;—so also, kominn frá e-m, come of, descended from one, Eb. sub fin., Landn. passim.
frá
5. of, about, concerning; segja frá e-u, to tell of a thing, FmS. xi. 16, 137, Nj. 100, (frá-saga, frá-sögn, a story); verða víss frá e-m, to be informed about one, FmS. iv. 184; er mér svá frá sagt konungi, I am told so of the king, Eg. 20; lýgi hann mestan hlut frá, he lies for the most part, Ísl. ii. 145, cp. Nj. 32.
frá
III. adverb. or ellipt. away, off; hverfa frá, to turn away, Landn. 84; snúa í frá, Nj. 108; stukku menn frá, Eg. 289; hnekkjask Írar nú frá, Ld. 78; ok frá höndina, and the hand off, Nj. 160; falla frá, to fall off, to die (fráfall), FmS. x. 408; til ok frá, to and fro, Eg. 293, FmS. ix. 422, PasS. 3. 2; héðan í frá, hence ‘fro,’ Nj. 83; þaðan í frá, thence, Grág. ii. 30: þar ut í frá, secondly, next, FmS. vi. 326; outermost, 439:—temp., þaðan, héðan frá, thence, Grág. i. 204, ii. 30, FmS. ii. 231, Nj. 83, Vápn. 30: cp. the phrases, af og frá, by no means! vera frá, to be gone, done with, dead.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᚠᚱᛅ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

adv.
adverb.
A. S.
Anglo-Saxon.
cp.
compare.
Dan.
Danish.
dat.
dative.
decl.
declined.
ellipt.
elliptical, elliptically.
Engl.
English.
gl.
glossary.
Goth.
Gothic.
indecl.
indeclinable.
l.
line.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
Ormul.
Ormulum.
S.
Saga.
Scandin.
Scandinavia, Scandinavian.
Swed.
Swedish.
v.
vide.
freq.
frequent, frequently.
m.
masculine.
gen.
genitive.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
pl.
plural.
temp.
temporal.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
i. e.
id est.
adverb.
adverbially.

Œuvres & Auteurs cités :

Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Kb.
Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Þórð.
Þórðar Saga hreðu. (D. V.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Skálda
Skálda. (H. I.)
Bjarn.
Bjarnar Saga. (D. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Ub.
Uppsala-bók. (C. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Finnb.
Finnboga Saga. (D. V.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Vápn.
Vápnfirðinga Saga. (D. II.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back