Vega
Słownik staronordyjski - vega
Znaczenie staronordyjskiego słowa "vega"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo vega może oznaczać:vega
- vega
- pres. veg; pret. vá, vátt, vá (later vó); subj. vægi; part. veginn; with neg. suff. vegr-a, Hm. 10. In n. G. l. it is often spelt with i, viga, vigr, viginn: [Goth. wigan is supposed from ga-wigan = σαλεύειν, Luke vi. 38; O. H. G. wegan; Germ. wägen; cp. Lat. vehere; Goth. and A. S. wagjan, and Engl. wag and weigh, in the phrase ‘to weigh anchor,’ are derivatives]:—prop. to move, carry, lift, as by a lever; hann vegr heyit upp á herðar sér, Fb. i. 523; vágu þeir upp með (forkinum) bálit, FmS. vi. 405; hann vegr hann upp (á atgeirinum), Nj. 84; þeir höfðu til vegr (i. e. vögur) ok vágu skútuna fram af berginu, FmS. viii. 430; þerra hey sín en eigi á brott at vega eðr færa, Grág. (Kb.) ii. 107; öngullinn vá í góminn, Edda 36; en er lokit var at sjóða vá Narfi upp mörbjúga, Korm. 34: vega á bál, to lift on the bale fire, Vtkv.; vágum ór skógi þanns vildum syknan, Am. 97; var ek þrimr verum vegin at húsi, Gh. 10; vegnest verra vegra hann velli at, Hm. 10.
- vega
- II. to weigh; vega þeir haglkomin … ok vágu þeir í skálum, FmS. xi. 143; vá Halli sér þá þrjár merkr, vi. 372; þat er vegit sem reitt er, Sd. 155; eyrir veginn, Grág.; sex merkr vegnar, Orkn.; þrjá penninga silfrs vegna, Hkr. i. 185; mörk vegin brends silfrs, and so passim; virðr ok veginn, Grág. ii. 369; hann lét vega allan borðbúnað sinn, FmS. x. 147: metaph., skal yðr engi vera traustari vin, þótt þér vegið þat lítið, though ye find it light, ix. 297, passim.
- vega
- III. neut. to weigh, be of weight; sjám hvat vegi sjóðr sá, Ld. 30; hvert haglkorn vá eyri, FmS. i. 175; vega hálfa mörk, ii. 80; er sagt at eyri vægi hvert haglkorn, xi. 142; þótt þat vegi meirr enn hálfa vætt, Grág. (Kb.) i. 24, BS. i. 874: metaph., skal ek allan hug á leggja ef þat vegr nökkut, Ó. H. 53; nema yðr þykki minna vega mín reiði, FmS. vii. 141; mér vegr þat lítið, Mag. 11.
- vega
- IV. reflex., í öllu sem vegask má með stórum vágum ok smám, K. Á. 204, freq.
- vega
- 2. to yield in weight; það vegst vel, or það hefir vegist so and so, it has been of such and such weight.
- vega
- B. [The Goth. has here a separate strong verb, but in the Icel. both verbs have been amalgamated into one; Ulf. weigan, waih, wigun, = μαχειν; A. S. wigan; cp. víg]. to fence, fight with a weapon; tók sverðit ok atgeirinn ok vegr með báðum höndum, Nj. 96; hana vá svá skjótt með sverði, at þrjú þóttu á lopti at sjá, 29; eiga þeir at vega upp yfir höfuð sér, FmS. x. 360; vega með vápnum, to report to arms, Nj. 139; vega at e-m, to fight against; Þjálfi vá at Mökkur-kálfa ok féll hann, Edda 58.
- vega
- 2. to attack with a weapon, Nj. 63, Grág. ii. 156; hann vaknaði fyrst er menn vágn at honum, FmS. vii. 333; ungr skal at ungum vega, Ísl. ii. 309; vega at flugdreka, Nj. 183.
- vega
- II. to fight; vega sigr, to gain the day, FmS. viii. 133, Bret. 66; með vápnum má sigr vega, Al. 83; hamingju at vega sigr a sínum úvinum. FmS. i. 218; ást Guðs vá sigr á (overcame) líkams píslum ok hræzlu, Greg. 21; vega til landa, to win land weapon in hand, Korm.; slíkt sem vér höfum til vegit, gained, FmS. viii. 92.
- vega
- 2. with dat. to forfeit, = fyrir vega, vega landi ok lausum eyri, Hkr. ii. 384; ef hann félli á hólmi þá hefði hann vegit allri eigu sinni, Eg. 495.
- vega
- III. to smite, slay, slaughter; ef maðr vegr mann, ok varðar þat skóggang, Grág. (Kb.) i. 145; vega á veittar trygðir, Ísl. ii. 491; vega víg, ek hefi vegit víg eitt, Nj. 128, passim; vega í enn sama knérunn, 85; víg þá er þat er vegit, Grág. ii. 89; vegin sök. = víg sök, 20, 41; vega mann or menn, passim; í Hólmgarði var svá mikil friðhelgi, at drepa skyldi hvern er mann údæmdan vá, FmS. i. 80; Kolskeggr vá drúgum menn, … vegr Gunnarr drjúgum menn, Nj. 96, 108; Þorsteinn vá hann þar, Eg. 713; ek vá hann, Nj. 28; þú sitr hjá, en nú er veginn Egill húsbóndi þinn, 97; ef hann er með vápum veginn, 146; hræðisk eigi þá sem líkamann vega, BlaS. 48 (Mark x. 28); þú skalt ekki mann vega, the Sixth Commandment.
- vega
- IV. reflex., ok þat sverð er sjálft vegizk, a sword that fences of itself, Skm. 8, 9; þat [sverðit] vásk sjálft, Edda; vásk meirr á hlut Grikkja. the battle went against the Greeks, they lost the more men, Bret. 74; þá verðr um rætt at mjök hefði á vegizk þeirra lið Sunnan-manna, Ísl. ii. 389 (á-víga); at þegar hafi vegizk á þinn her, Stj. 531.
- vega
- 2. recipr., vegask or vegask at, to fight, slay one another; nú vegask menn at, n. G. l. i. 64; ef þrælar manna vegask, Grág. (Kb.) i. 191; þá vágusk skógar-menn sjálfir, Landn. 323 (App.); miklu eru þrælar atgörða-meiri enn fyrr hafa verit, þeir flugusk þá á, en nú vilja þeir vegask, Nj. 56; nú eru konur þær sjau, er maðr má vegask um sektalaust við konung, n. G. l. i. 169.
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᚢᛁᚴᛅ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Używane skróty:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- Goth.
- Gothic.
- i. e.
- id est.
- l.
- line.
- L.
- Linnæus.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- neg.
- negative.
- O. H. G.
- Old High German.
- part.
- participle.
- prop.
- proper, properly.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- uff.
- suffix.
- v.
- vide.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- n.
- neuter.
- neut.
- neuter.
- freq.
- frequent, frequently.
- reflex.
- retlexive.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- Ulf.
- Ulfilas.
- dat.
- dative.
- pr.
- proper, properly.
- recipr.
- reciprocally.
Prac i autorów cytowanych:
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Gh.
- Guðrúnar-hefna. (A. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Kb.
- Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Vtkv.
- Vegtams-kviða. (A. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Sd.
- Svarfdæla Saga. (D. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Mag.
- Magus Saga. (G. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- K. Á.
- Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Bret.
- Breta Sögur. (G. I.)
- Greg.
- Gregory. (F. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Blas.
- Blasius Saga. (F. III.)
- Skm.
- Skírnis-mál. (A. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)