Saga

Old Norse Dictionary - saga

Betydningen af oldnorske ordet "saga"

Som defineret af Cleasby & Vigfusson Old Norse til English ordbog:

Oldnorske ordet saga kan betyde:saga

saga
u, f., gen. sögu, pl. sögur; gen. pl. sagna is rare; and in compds the gen. sing. sögu- is preferred, thus sögu-bók, sögu-fróðr, where sögu-is used in a collective sense; when gen. sagna- is used it is often to be regarded as borrowed from sögn, as in sagna-fróðr, sagna-meistari; sagna from saga, however, occurs in dæmi-sagna, Stj. 560; Orkneyinga-sagna, Ó. H. 90, l. 3 from the bottom: [from segja; cp. Engl. saw; Germ. sage.]
saga
B. A story, tale, legend, history. The very word owes its origin to the fact that the first historical writings were founded on tradition only; the written record was a ‘saga’ or legend committed to writing; the story thus written was not even new, but had already taken shape and had been told to many generations under the same name; hence the written history and the story told were both alike called Saga, just as in Gr. both were called λόγος (Herod, i. 184, ii. 161, vi. 19). In some instances when history is mentioned by name it is difficult to say whether a told or written Saga be meant; the former seems to be the case, esp.in the Landnáma—þar hefsk saga Harðar Grímkels-sonar ok Geirs, Landn. 62; þar görðisk saga þeirra Þorbjarnar ok Hávarðar ens halta, 127; Vé-björn var víga-maðr mikill, ok er saga mikil frá honum, 150; þar af görðisk saga Ísfirðinga ok víg Þorbjarnar, id.; þar af görðisk saga Böðmóðs gerpis ok Grímólfs, 157; þar af görðisk Svarfdæla saga, 208; þar af görðisk Þorskfirðinga saga, 124; ok þar var Þórðr gellir leiddr í áðr hann tók mannvirðing, sem segir í sögu hans, 111. Some of these Sagas were perhaps never committed to writing; others not till a later date, when the tradition had deteriorated; but they were told and known by name at the time when the Landn. was first composed, see Safn i. 191. Written Sagas, again, are those recorded in later works,—ok getr hans í Laxdæla sögu, Eb. 334; sem segir í sögu Laxdæla, Grett. 15; sem segir í Bandamanna sögu, 22;. vísar svá til í sögu Bjarnar, 132; sem segir í sögu Njarðvíkinga, Ld. 296; sem í sögu Þorgils Höllu-sonar segir, 290; sem segir í Eyrbyggja sögu, Landn. (Kb.) 90; sem segir í sögu Eireks, FmS. ii. 214; sem segir í Vápnfirðinga sögu, 239; sem segir í Njáls sögu, Þorst. Síðu H. 170; ok nokkut vísar til í enum efra hlut sögu Hróks ens svarta, Sturl. i. 3 (lost): sem segir í sögu Ragnars konungs, FaS. i. 346, cp. 510; sem segir í Skjöldunga sögu, Yngl. S. ch. 33; sem segir í sögu Sigurðar hrings, FaS. iii. 216; í Ólafs sögu Tryggva sonar, 237; sem segir í Konunga sögum, as is said in the Lives of the Kings, 509, Jómsv. (1824) 52; sem segir í Jarla sögum, as is said in the Lives of the Earls (of Orkney), Fb. ii. 347; sem ritað es í sögu hans, Landn. 41, Eg. 589; hann kemr ok við Heiðarvíga sögu, Eb. 334.
saga
2. phrases, hér hefr or hér lýkr n. m. Sögu, see hefja and lúka; hann kemr eigi við þessa sögu, he touches not the saga, is not connected with it, Grett. 22; or kemr hann við margar sögur, Eb. 334; hann er ór sögunni, he is out of the story, Nj. 22, 29, passim; or n. m. kemr til sögunnar, comes into the story; nú víkr sögunni til …, now the tale turns, to …, Nj. 6; þat er löng saga at segja frá, it is a long tale to tell, FmS. xi. 89; lesa sögu, to read a story, x. 371; er engin saga af honum, no record of him, Grett.; skal við sögu súpa en eigi of mikit drekka, Str.; svá sem sögur eru til, as the story goes, FmS. i. 7: saga also includes the events which gave rise to the tale, hence the phrase, er saga þessi görðisk, when this tale came to pass, FS. 3, and above. Classical passages referring to the Icel. Saga writings: þat var meirr en tvau hundruð vetra tólfræð er Ísland var byggt, áðr menn tæki hér sögur at rita, Ó. H. (pref.); flestar allar sögur, þær er görzt höfðu á Íslandi áðr Brandr biskup Sæmundarson andaðisk, vóru ritaðar, en þær sögur er síðan hafa görzt vóru lítt ritaðar, áðr Sturla skúld Þórðarson sagði fyrir Íslendinga sögur, Sturl. i. 107 (Arna-Magn. No. 122 B, whence Cod. Brit. MuS.) Story-telling was one of the entertainments at public meetings in Icel., at feasts, weddings, wakes; this was called sagna-skemtan, cp. the banquet of Reykhólar, A. D. 1119; hann sagði sögu Orms Barreyjar-skálds ok vísur margar, Sturl. i. 23; dansleikr, glímur sagna-skemtan, id.; honum var kostr á boðinn hvat til gamans skyldi hafa, sögur eða dans, um kveldit, iii. 281; such entertainments are mentioned even at the meetings of the Icel. alþing, as also at Yule time, see the interesting record of the Icel. story-teller in Harald S. harðr. ch. 99 (FmS. vi. 354–356), see also Sturl. iii. 304, 305, Fbr. (Fb. ii. 210); Íngimundr var fræði-maðr mikill, ok fór vel með sögur, Sturl. i. 9; þar vóru mjök töfl uppi höfð ok sagna-skemtan, Þorf. Karl. ch. 7; hálf-sögð er saga hver er aðrir einir segja, i. e. ‘audiatur et altera pars,’ BS. i. 582, (mod., það er ekki nema hálfsögð saga ef einn segir.)
saga
II. tales, reports; eigi veit ek um sögur slíkar hvárt satt er, Nj. 259; jarteinir hans urðu ágætar ok fór sagan fyrir í hvert þorp, BlaS. 41; seg heill sögu! FmS. vi. 207; er yðr þá eigi segjandz-saga til, Ó. H. 206; það verðr að segja svá hverja sögu sem hún gengr, a saying, every saga must be told as it happened:—sönn saga, a true story; skrök-saga, lygisaga, a fable; dæmi-saga, a parable; álfa-sögur, trolla-sögur, galdra-sögur, útilegu-manna sögur.
saga
COMPDS: sögubók, sögubrot, söguefni, söguligr, Söguljóð, sögumaðr, sögumeistari, sögusögn, söguþáttr.

Mulig runeindskrift i yngre futhark:ᛋᛅᚴᛅ
Yngre futhark runer blev brugt fra det 8. til det 12. århundrede i Skandinavien og deres oversøiske bosættelser

Lignende indtastninger:

Forkortelser brugt:

cp.
compare.
Engl.
English.
f.
feminine.
gen.
genitive.
Germ.
German.
gl.
glossary.
l.
line.
m.
masculine.
n.
neuter.
pl.
plural.
sing.
singular.
ch.
chapter.
esp.
especially.
Gr.
Greek.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
S.
Saga.
v.
vide.
A. D.
Anno Domini.
Brit. Mus.
British Museum.
Cod.
Codex.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
i. e.
id est.
mod.
modern.
pref.
preface.

Værker & Forfattere citeret:

Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Kb.
Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Safn
Safn til Sögu Islands.
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Yngl. S.
Ynglinga Saga. (C. II.)
Þorst. Síðu H.
Þorsteins Saga Síðu-Hallssonar. (D. II.)
Arna-Magn.
Arna-Magnacanus.
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Magn.
Magnús Saga jarls. (E. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Str.
Strengleikar. (G. II.)
Þorf. Karl.
Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)
Blas.
Blasius Saga. (F. III.)
➞ Se alle citerede værker i ordbogen

Back