Hald

Old Norse Dictionary - hald

Meaning of Old Norse word "hald"

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

Old Norse word hald can mean:hald

hald
n. (vide halda), hold:
hald
1. a hold, fastening; nýtr bóndi afls ok kippir vaðnum, þvíat hann hugði haldit annan veg eigi bila, Fms. xi. 442.
hald
2. a law phrase, withholding; gagna-hald, Grág. ii. 273; þá á hann kost hvárt er hann vill at hætta til haldsins eðr eigi, … en ef hón er login, þá verðr eigi rétt haldit, i. 312; stefna um tíundar hald, ok telja hinn sekjan um, K. Þ. K. 46.
hald
II. upholding, maintenance:
hald
1. reparation; fyrir hald á kirkju, Vm. 12; segja til halds kirkjunni (to defray the repairs of the kirk) þann jarðar-teig, Dipl. iii. 12.
hald
2. a law term, possession; sögðum vér með fullum laga-órskurði Guðmundi til halds sagða jörð, Dipl. iii. 5; hafa vald eðr hald e-s hlutar, Bs. i. 720; hón á tveggja króka hald í vatnið, she (the church) has the hold (right) of two hooks in the lake, Pm. 41.
hald
β. þessum fénaði beit ok hald (bite and occupation) fyrir sunnan á, Dipl. v. 10.
hald
3. support, backing; við tókum okkr hald þar er Guð var, Hom. 154; hann hefir nú hald mikit af konungi, he has much support from the king, Eg. 336: so in the phrase, hald ok traust, help and support in need; hón hafði þenna mann sent honum til halds ok trausts, Ld. 46: and in the phrases, koma e-m at haldi or í hald, to prove true to one, be of use, help to one; ok má hann enn vel koma þér at haldi, Ísl. ii. 329; ílla koma honum góðir frændr í hald, Fms. x. 413, GrEg. 22; eigi veit ek mér verr í hald koma úknáleik minn en þér afl þitt, Fms. vi. 203, Fs. 182; kemr oss þat lið ekki at haldi, Fms. viii. 214, xi. 31; þvíat vér höfum ærit mart (lið) ef oss kæmi þat vel at haldi, Nj. 192; hér kemr ílla í hald, this comes ill to help, is a great shame, Lv. 95.
hald
4. custody; Ólafr konungr tók þá við haldi Hæreks konungs, Ó. H. 73; hafa e-n í haldi, to keep one in custody, freq.: hence varð-hald, custody.
hald
5. entertainment; fór hann til hirðar jarls ok var með honum í góðu haldi, Bjarn. 5; hann var þar um vetrinn ok í því hærra haldi af húsfreyju sem hann var lengr, Fms. vii. 112.
hald
6. a course, a naut. term; ef stýrimenn vilja báðir fara, ok skilr þá um hald, Grág. ii. 398: hence áfram-hald, going on; aptr-hald, return.
hald
7. holding, meaning, suggestion; það er hald manna, freq. in mod. usage, but no reference to old writers has been found.
hald
8. keeping, tending, of cattle; góð höld á skepnum, goð skepnu-höld, freq.
hald
III. a holding, keeping, observance, of a feast, holiday; allra heilagra manna hald, Ver. 53; þótt et meira hald sé á dægrinu, although it be a holiday of first degree, Grág. ii. 360; var þá þegar tekinn í mikit hald hans lífláts-dagr, Fms. xi. 309; í borg þessi var Þórs-hof í miklu haldi, in high worship, Al. 19: hence hátíða-hald, keeping high holidays; Jóla-hald, Fms. i. 32; Drottins-daga-hald, Nj. 165; af-hald, upp-á-hald, esteem, ‘uphold;’ ártíða hald, B. K. 25; níu lestra-höld, reading the nine legends, Vm. 51, 64.
hald
IV. in plur., höld, handles; klukka lítil af höldin, Vm. 42; handar-hald, a handle; cp. also haf-ald: á-höld, utensils. halds-maðr, m. a keeper, guardian,l. 258, 501, Js. 121.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚼᛅᛚᛏ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

n.
neuter.
l.
line.
m.
masculine.
pl.
plural.
v.
vide.
freq.
frequent, frequently.
naut.
nautical.
mod.
modern.
cp.
compare.
plur.
plural.

Works & Authors cited:

Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
K. Þ. K.
Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
Vm.
Vilkins-máldagi. (J. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Pm.
Pétrs-máldagi. (J. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Greg.
Gregory. (F. II.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Lv.
Ljósvetninga Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Bjarn.
Bjarnar Saga. (D. II.)
Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
B. K.
Björgynjar Kálfskinn. (J. II.)
Ver.
Veraldar Saga. (E. II.)
Gþl.
Gulaþings-lög. (B. II.)
Js.
Járnsíða. (B. III.)
➞ See all works cited in the dictionary

Back