Íllr

Old Norse Dictionary - íllr

Meaning of Old Norse word "íllr"

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

Old Norse word íllr can mean:íllr

íllr
adj., compar. verri (q. v.), superl. verstr; íllr is still often pronounced with a long vowel, esp. in the forms íllt, ílls, as also íllr and illr, although it is usually in mod. books spelt with i; the long vowel is a remains of the contraction which in the Scandin. languages has taken place in this word: [Ulf. ubils; A. S. yfel; Engl. ill, evil; Hel. ubil; O. H. G. ubil; Germ. übel; Dan. ild; Swed. ill-; in mod. Engl. ill is of Scandin., evil of Saxon origin]:—ill, evil, bad, in a bodily and moral sense: in sayings, íllt er at eiga þræl at einga-vin, Grett. 154; íllt er at eggja óbilgjarnan, or íllt er at eggja íllt skap = πυρ μαχαίρα μη σκαλευειν; erat maðr svá íllr at einugi dugi, Hm. 134; fátt er svo fyrir öllu íllt, að ekki boði nokkuð gott, = ‘tis an ill wind that blows nobody any good; ílla gefask íll ráð, Nj. 20; opt stendr íllt af kvenna tali, Gísl. 15; opt hlýtr íllt af íllum (or íllt má af íllum hljóta), Ísl. ii. 151; frest eru ílls bezt, FmS. v. 294.
íllr
2. ill, bad, of quality, capacity; íllr búþegn, a bad farmer, FmS. i. 69; íllr hestr, a bad horse, Þiðr. 191; íllt skáld, a poetaster.
íllr
3. evil, wicked; góða frá íllum, Eluc. 37; íllr maðr, Hm. (íll-menni); íll ráð, evil counsel, 9; til góðs ok ílls, for good or evil, Grág. ii. 144; sjá við íllu, beware of evil, Sdm. 39; íllt eitt, all wickedness, as a nickname, FmS. ix. 419 (423 sqq.)
íllr
4. bad; íllum huga, an evil mind, spite, Hbl. 21; ílls hugar, Hým. 9; íllt skap, ill humour; vera í íllu skapi, to be in an ill mood; það er íllt í mér, to be angry; mæla íllt, to use foul language, Bjarn. 32; íll orð, evil words, Skm. 2; varð honum íllt til liðs, FmS. i. 22; íll öld, evil times, vi. 96; íllt veðr, ill weather, v. 295; íllar álögur, evil, oppressive burdens, vii. 75, v. l.; íll heilsa, ill health; íllt, unwholesome; er þat íllt manni, Eg. 604; medic., e-m er íllt (mér er íllt), to be ill; íllt er (‘tis a pity) at eiga dáðlausa sonu, Ld. 236; honum þótti íllt (he was sorry) at heyra læti þeirra, FmS. iv. 368: denoting harm, hurt, grunaði at mikit íllt mundi af þér hljótask, Ísl. ii. 151; verðr hann þeim stórhöggr, ok fá þeir íllt af honum, FmS. xi. 135.
íllr
5. with gen. ill, difficult; íllr viðr-eignar, ill to deal with, Nj. 18, Eg. 147; íllir heimsóknar, FmS. vii. 299; flestir verða íllir aptrhvarfs, 315: with dat. ill to one, íllr e-m, (cp. Scot. ‘ill to his friend, waur to his foe’), 655 A. 4.
íllr
6. close, stingy, cp. góðr (II. β); íllr af aurum, Jd. 35; íllir af mat, Hkr. i. 140; hinn matar-ílli, a nickname, Hkr.
íllr
COMPDS: íllbrigði, íllbýli, ílldeildir, ílldýri, íllfelli, íllfengr, íllferli, íllfúss, íllfygli, íllfýstr, íllgengr, íllgeta, íllgirnd, íllgjarn, íllgjarnligr, íllgresi, íllgrunaðr, íllgæfa, íllgæti, íllgörð, íllgörðaflokkr, íllgörðamaðr, íllgörðasamr, íllhreysingr, íllhveli, íllkvikendi, íllkvittinn, íllkvittni, íllkyndugr, íllkyngi, íllleikni, ílllifnaðr, ílllifnaðarmaðr, ílllífl, ílllífr, ílllyndi, ílllyndr, ílllæti, íllmannliga, íllmannligr, íllmáligr, íllmenni, íllmennska, íllmæla, íllmælgi, íllmæli, íllorðr, íllráðigr, íllráðr, íllræða, íllræði, íllræðismaðr, íllræmdr, íllsakar, íllskái, íllskárri, íllskárst, íllskeptr, íllskælda, íllspár, íllsvipligr, ílltíðindi, ílltyngdir, Íllugi, íllúð, íllúðigr, íllúðligr, íllverk, íllviðri, íllviðrisklakkar, íllviðriskráka, íllvili, íllvilja, íllviljafullr, íllviljamaðr, íllviljaðr, íllvirki, íllvirki, íllviti, íllvært, íllyrða, íllyrði, íllyrmi, íllyrmislegr, íllýðgi, íllþolandi, íllþræli, íllþýði, íllþýðisfólk, illþýðismaðr.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᛁᛚᛚᚱ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

adj.
adjective.
A. S.
Anglo-Saxon.
compar.
comparative.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
esp.
especially.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
Hel.
Heliand.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
q. v.
quod vide.
S.
Saga.
Scandin.
Scandinavia, Scandinavian.
superl.
superlative.
s. v.
sub voce.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide.
medic.
medicine, medically.
v. l.
varia lectio.
cp.
compare.
dat.
dative.
gen.
genitive.
Scot.
Scottish.

Works & Authors cited:

Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Þiðr.
Þiðreks Saga. (G. I.)
Eluc.
Elucidarium. (F. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Sdm.
Sigrdrífu-mál. (A. II.)
Bjarn.
Bjarnar Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Hbl.
Harbarðs-ljóð. (A. I.)
Hým.
Hýmis-kviða. (A. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Skm.
Skírnis-mál. (A. I.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Jd.
Jómsvíkinga-drápa. (A. III.)
➞ See all works cited in the dictionary

Back