Kenna
Old Norse Dictionary - kenna
Meaning of Old Norse word "kenna"
As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:
Old Norse word kenna can mean:kenna
- kenna
- d, kennig, Hm. 164; part. kennandisk, BS. i. 322, H. E. i. 499, Dipl. iv. 8; [Goth. kunnan; A. S. knáwan; Old Engl. and Scot. ken; Dan. kjende; Swed. känna]:—to ken, know, recognise; þú kennir konu þá er heitir Oddný, FmS. vii. 103, Hkv. 2. 12; hann kenndi hann þegar, Nj. 9; Flosi kenndi Kára er hann kom í stofuna, 282; hann kenndi skipit, því at hann hafði þat skip séð fyrr, Eg. 120; þar kenndi Ingimundr lönd þau er honum var til vísat, Landn. 175, Sd. 186; þóttisk hann kenna sitt mark á vísu þessari, FmS. iii. 20: with infin., þeir kenndu at þat var Eirekr viðsjá, Ísl. ii. 335; er þetta hann Skalla-grímr? Grímr sagði at hann kenndi rétt, Eg. 112; kennir þú nökkut til gripa þessara! Nj. 75.
- kenna
- II. kenna sér e-t, to know as one’s own, claim; kenna sér land, Grág. ii. 204; hann á eigi þat er hann kennir sér, 219; Ingimundr kenndi sér fimm víntunnur … þú munt kenna þér þat er aðrir menn eigu, BS. i. 433; því kenndi hvárr-tveggi sér nautin, Landn. 47; at enginn dirfi sik at kenna sér þat er hann görir eigi, Al. 88; ek spyrr hverr sér kenni m. m. at þingmanni, Grág. i. 19.
- kenna
- III. to acknowledge as belonging to another, attribute to him; öll vár góðverk eru honum at kenna ok eigna, Stj. 25; þá var ok ár um öll lönd, kenndu Svíar þat Frey, Hkr. i. 16; hér er tunglinu kennt embætti sólarinnar, Skálda 211; k. e-m barn, to father a child upon one, BS. i. 807, K. Á. 16; var sveinn sá kenndr Jóni er Þórarinn hét, Sturl. i. 223; þó at hann sé kenndr nokkurum manni at syni, Grág. ii. 113, (kenningar-son, a natural son): cp. the phrase, þar er enginn kenndr sem hann kemr ekki, no one is known where he comes not, i. e. men had better keep aloof from where they have no business to be.
- kenna
- 2. to lay to one’s charge, impute; Ásbjörn kenndi sér völd um þat harðrétti, Rd. 249; Eva kenndi sína synd orminum, Stj. 37; ef þeim eru engir laga-lestir kenndir, Grág. ii. 41; ef meiri eru ráð kennd um konu-nám þeim manni, i. 335; ef hann væri sannr verks þessa er honum var kennt, FmS. ii. 73; Sigurðr taldi þat úsatt sem Ingi konungr kenndi þeim, vii. 242; þeir kenndu honum, at hann hefði verit at vígi Benteins, 224; kenndi þat hvárr öðrum, at ekki héldi þat er mælt var, 248; það er mér að kenna, it is brought home to me; yðr er þat kenna, Am. 51: k. e-m um e-t, to charge one with a thing; Þorgeirr vildi ekki at bræðrum hans mætti um kenna, hvat sem í görðisk, Nj. 252; kenndu þeir því mest um, at Kjartan hafði þegit skikkjuna, FmS. x. 295.
- kenna
- IV. to know, perceive, feel, taste, scent; þegar hirðin hafði kennt (tasted) fyrsta rétt, FaS. iii. 302; þeir kenna svá sætan ilm at þeir höfðu aldri fyrr slíkan kenndan, FmS. i. 228; kenna fúlt, to perceive a foul smell, Hallfred; kenna daun, FmS. viii. 230; þeir brugðu í munn sér ok þóttusk ekki jafnsætt kennt hafa, Fb. i. 539; hundarnir röktu sporin, þvíat þeir kenndu (got scent of) af hreinstökunum, Ó. H. 152; kenndi djákninn ekki (he felt not) at þeir lægi á honum, BS. i. 464; hón kenndi (she felt pain) í meira lagi, þá er nálgaðisk hátíð Þorláks biskups, 323.
- kenna
- β. kenna niðr (or niðri), to touch the bottom; en er skipin kenndu niðr þá gékk jarl á land, Hkr. i. 206; ok er skipit kenndi niðr, hlupu þeir fyrir borð, Grett. 97, FmS. viii. 317, ix. 23; svá var djúpt á bæði borð, at forkarnir kenndu eigi niðr, it was so deep that the boat-hooks did not reach the bottom, Ld. 56; þá er skipit flaut ok eigi kenndi niðr, 78.
- kenna
- γ. absol., þá er þeir kómu upp í heiðina, kenndi at brá lit, the colour was felt to change, i. e. it began to darken, Sturl. iii. 217 C; þá kenndi (one could scent) ór laukinum, Fbr. 215; þá er maðr heilundi er köra (acc. or gen.?) kennir inn til heila-basta, Grág. ii. 91.
- kenna
- 2. with prepp.; kenna af (á, at), to perceive, see; þess kennir nú at (af?) at þér þykkir ek févani, it is clear that …, I see that …, Eb. 38; kenndi þess mjök á (it was much to be seen) um marga Upplendinga, at ílla hafði líkat aftaka Þóris, Ó. H. 188; þess kenna margir af, at þú ert frændstórr, Fb. ii. 270; deyr allt þat er af kennir (all die that taste or smell of it), þeir deyja þegar er þeir kenna af, Rb. 352:—kenna til, to smart, feel pain, ache, freq. in mod. usage.
- kenna
- 3. with gen. to have feeling of, feel; kenna mæði, lo be exhausted, Eg. 124; hjarta manns kennir alls, Skálda 169; kenna sóttar, to feel sickness; kona kennir sér sóttar, of childbirth, FS. 26, FaS. ii. 504, Sd. 176: kenna karlmanns, to ‘know’ a man, cohabit with, Mar.; ek kennda eigi karlmanns, barn at bera, Hom. 30; kenna aflsmunar, liðsmunar, ríkismunar, to feel the odds, be overmatched, Hkr. i. 286, FmS. iv. 331, Ld. 38; kenna harðinda, FmS. vi. 110; kenna kulda af e-u, to feel cold from, Eb. 42; k. hita af e-u, BS. i. 42; k. odds, benja, to feel the point, the wound, Am. 59, 88; virðisk mér ákall þetta meir kenna ranglætis en réttvísi, it is more prompted by overbearing than by justice, Fb. i. 19; hón kenndi þess at þar stóð ör í, ii. 365; nú má vera at mér kenni heiptar við suma menn, that I feel hatred against somebody, Sturl. iii. 233; tók þá at kenna annars litar, it began to grow dark, 171; vínviðr var efst þar sem holta kenndi, the holts were covered with vines, Þorf. Karl. 420; kenna fæðu, to taste food, Stj. 490, 492; but also K. Á.fæðu, 453, 517; kenna grunns, to touch the bottom, of a ship or anything afloat, Grág. ii. 353; k. endi-skeiðs, Bragi.
- kenna
- V. to call, name; kenna e-t við e-n, to call after one; Helgi trúði á Krist, ok kenndi því við hann bústað sinn, i. e. called it after Christ (Christness), Landn. 207; í þeim fjórðungi er dómrinn er við kenndr, in the quarter by which name the court is called, Grág. i. 65; at helga Þór allt landnám sitt ok kenna við hann, Landn. 97; k. mánuðinn við þann mann sem vatnsins gætir, Rb. 104; við þann er kennt Gunnars-holt, Nj. 29; Oddbjörn er Oddbjarnar-leið er við kennd, Eg. 102; Fleiri hlupu þeir fyrir berg, þar sem við þá er kennt síðan, Landn. 36; kenna þá með margfjölda atkvæði, address them in the plural, SkS. 312; sá var kenndr (nicknamed) Knarrar-smiðr Ór, 43; Nótt en Nörvi kennda, i. e. Night, the daughter of Norvi, Alm. 30; hvar eru Hjörvarði haugar kenndir, where are the hows called Hjorward’s? FaS. i. 519 (in a verse); Mæringr mér of kenndr, my own sword M., Bjarn. (in a verse); hlutir er þú skal varask, at þú verðir eigi við kenndr, SkS. 358, 780; kenndr við styr, morð, connected with, Korm.
- kenna
- 2. in poetry, to call by a periphrasis or descriptive name; rétt er at kenna (to call) hana (a woman) svá, at kalla hana selju þess er hón miðlar, Edda; hvernig skal kenna Þór?—Svá at kalla hann son Óðins …, how is Thor to be called?—Thus, call him the ‘son of Odin,’ 53: hvernig skal kenna mann?—Hanna skal k. við verk sín, 67: with prep., kona er kennd við stein, Edda; ok kenn þó hvárn til sinnar iðnar, FmS. vi. 362; konu skal k. til alls kvenn-búnaðar, Edda, etc., see Edda (Skáldskm.) passim; hence kennd heiti (compound or circumlocutory names), opp. to ókennd heiti (plain appellatives), Edda 49.
- kenna
- B. In a causal sense, [Goth. kannjan = γνωρίζειν]:—to teach, with acc. of the thing, dat. of the person, or with infin. of the thing or absol.; kenna e-m íþróttir, FmS. v. 334; kenna e-m rétta trú ok góða siðu, i. 17; kenn mér engan sann, iii. 85; Gunnarr fór með öllu sem honum var ráð til kennt, as he was taught, Nj. 100; kenn þú ráðit til, FmS. x. 334; kenna e-m at flýja, Hkr. i. 149; ek hefi kennt þér Írsku at mæla, Ld. 72; kenna helgar ritningar, 623. 18; þing-kenna, to proclaim in public, n. G. l. i. 7; far sem ek kenni þér, as I tell thee, Sd. 182; ek em sunr Áka, svá er mér til kennt, so I am told, FmS. xi. 153.
- kenna
- 2. to teach in school; Andresi syni þeirra lét Herra biskup kenna ok vígði síðan, BS. i. 716; kenna kenningar, to preach, 140; þá heyrði hann til er prestlingum var kennd íþrótt sú er grammatica heitir, 163; k. prestlingum, id.; þat kann ek it átjánda er ek æva kennig mey né manns konn, Hm. 164; ungr kenndak mér annat, I was taught otherwise when young, FmS. vi. 401 (in a verse); slíkt kennir mér at sofa lítið, FaS. ii. (in a verse).
- kenna
- 3. to teach, make one to do; kenna e-m falda rauðu, Edda (Ht.); kenna e-m bíta, lúta í gras, Lex. Poët.; kenna e-m at drúpa, Sighvat; k. e-m brautir, to shew one the way, Hðm. 12, Hbl. 56; ek mun þér stöðna kenna, 6.
- kenna
- 4. to tell; kennit mér nafn konungs, Hkv. Hjörv. 12.
- kenna
- C. REFLEX. to feel, seem to oneself; þar er hann lætr kennask svá ágætan ilm, FmS. i. 229; Úlfr kennisk mér (appears to one to be) vitr maðr, v. 334:—with prep., kennask við, to recognise; kenndisk hann af því þegar við mennina, Nj. 267, Bret. 48; ef engi kennisk viðr, n. G. l. i. 345; dilkunum þeim er eigi kennask ær við, Grág. ii. 312: to confess, kennask við sannan Guð, 625. 66; þeir eigu at kennask við sik, at þeir hafa vald af Guði, Gþl. 43; at þeir mætti við kennask sinn lítilleik, Edda. (pref.); ekki kennumk ek við þetta, segir Hrói, Fb. ii. 76; nefndr Skeggi viðr-kenndisk, at …, Dipl. ii. 8; nú em ek eigi svá heimskr maðr, at ek kennumk eigi við at ek hefi talat ílla, FmS. ii. 33; goldit var honum þetta svá, at hann mun lengi kennask, feel it, remember it, Edda. 30; kenndisk svá Kálfr, at, Vm. 48; ek kennumst með þessu mínu bréfi, at …, Dipl. v. 5.
- kenna
- 2. to feel, taste, touch; mold sýnisk mér, ok svá kennisk (tastes) mér eigi síðr ostrinn er ek et, Ísl. ii. 352; hón þreifar um hann,—Barði mælti, hvé kennisk þér til, how is it to the touch? 342; slíks ek mest kennumk, Am. 52.
- kenna
- II. recipr. to know, recognise one another; svá var myrkt at þeir kenndusk eigi, FmS. ix, 50; ef þeir höfðu hér áðr við kennsk, Grág. ii. 72.
- kenna
- III. pasS., þá kenndust (were taught) margar ástir, Edda pref. (rare).
- kenna
- IV. part. kenndr, vinsæll ok vel kenndr af sínum undirmönnum, Mar.; ílla kenndr, having ill report, FS. 49.
- kenna
- 2. tipsy; kenndr af drykk, Stj. 172; hann er dálítið kenndr.
Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚴᛁᚾᚾᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements
Abbreviations used:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- gl.
- glossary.
- Goth.
- Gothic.
- infin.
- infinitive.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- part.
- participle.
- pl.
- plural.
- S.
- Saga.
- Scot.
- Scottish.
- Swed.
- Swedish.
- v.
- vide.
- cp.
- compare.
- i. e.
- id est.
- absol.
- absolute, absolutely.
- acc.
- accusative.
- gen.
- genitive.
- freq.
- frequent, frequently.
- mod.
- modern.
- f.
- feminine.
- etc.
- et cetera.
- opp.
- opposed.
- dat.
- dative.
- L.
- Linnæus.
- s. v.
- sub voce.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- pref.
- preface.
- pr.
- proper, properly.
- recipr.
- reciprocally.
- pass.
- passive.
Works & Authors cited:
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Dipl.
- Diplomatarium. (J. I.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- H. E.
- Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
- Hkv.
- Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Sd.
- Svarfdæla Saga. (D. II.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- K. Á.
- Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Rd.
- Reykdæla Saga. (D. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Rb.
- Rímbegla. (H. III.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Þorf. Karl.
- Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)
- Alm.
- Alvís-mál. (A. I.)
- Bjarn.
- Bjarnar Saga. (D. II.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Hbl.
- Harbarðs-ljóð. (A. I.)
- Hðm.
- Hamðis-mál. (A. II.)
- Ht.
- Hátta-tal. (C. I.)
- Lex. Poët.
- Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
- Hkv. Hjörv.
- Helga-kviða Hjörvarðssonar. (A. II.)
- Bret.
- Breta Sögur. (G. I.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Vm.
- Vilkins-máldagi. (J. I.)