Kunna

Old Norse Dictionary - kunna

Meaning of Old Norse word "kunna"

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

Old Norse word kunna can mean:kunna

kunna
pres. (in pret. form) kann, kannt (kanntú), kann; pl. kunnum, kunnut, kunnu (mod. kunnum, kunnit, kunna); pret. kunni; subj. kynni; imperat. kunn; part. neut. kunnat; the pres. infin. kunnu for kunna is obsolete, whereas a pret. infin. kunnu, potuisse, occurs, Ísldr. 9: with neg. suff. kann-at, Hm. 147; kann-k-a ek, I know not, Skálda (Thorodd) 167, Hallfred; see Gramm. p. xxiii: [Ulf. kunnan = γιγνώσκειν, εἰδέναι; A. S. and Hel. cunnan; O. H. G. kunnan; in these old languages, the two senses of knowing how to do and being able to do are expressed by the same form, and this remains in Dan. kunde, Swed. kunna: in others, a distinction is made: Old Engl. and Scot. ken, know and can; Germ. kennen and können.]
kunna
A. To know, understand, of art, skill, knowledge, with acc.; hann þóttisk rísta henni manrúnar, en hann kunni þat eigi, Eg. 587; hann kunni margar tungur, FmS. xi. 326; þú kannt mart þat er eigi kunnu aðrir menn, v. 236; k. seið, Vsp. 25; Hann ræddi, ef hann kynni nafn Guðs it hæsta—Kann ek nökkurt nafn Guðs,—Þykkja mér slíkt eigi prestar er eigi kunna it hæsta nafn Guds—Kanntú nafnit?—Ek veit þann mann er kunna mun, … Nefn þú þá ef þú kannt! … Guð veit at ek vilda gjarna kunna, BS. i. 421; engi skal sá vera hér með oss er eigi kunni nökkurs-konar list eðr kunnandi, Edda 31; ekki kann ek í skáldskap, FmS. vii. 60; kannt þú nakkvat í lögum?—Kunna þótta ek norðr þar, Nj. 33; at þetta væri at vísu lög þótt fáir kynni, 237; ek kann lítt til laga, 31: of sports, kunna á skíðum, FmS. i. 9; k. við skíð ok boga, Ó. H. 71; k. við buklara, Sturl. ii. 44; kunna á bók, to know by book, know how to read, Mar.
kunna
2. to know by memory; kunna menn enn kvæði þeirra, Hkr. (pref.); hví kveðr þú flokka eina, kanntú ok engar drápur?—Eigi kann ek drápurnar færi en flokkana, FmS. vi. 391; ljóð ek þau kann, er kannat þjóðans son, Hm. 147 sqq.; þat kann ek it áttjánda, er ek æva kennig, 164; en Konr ungr kunni rúnar, Rm. 40, 42; kunna betr, id., Vkv. 26; kunna utan-bókar, to know without book, know by heart; hón kunni þær allar (Spurningar) vel, nema Sjötta kapitulann, … Sigríðr kunni allar Úlfars-rímur, Piltr og Stúlka 23.
kunna
3. to know a person, a face; synir Heli vóru úsiðugir ok kunnu eigi Guð Dróttinn, Stj. 429; ek kann þann mann, 460; ok unni honum hverr maðr er hann (acc.) kunni, every man that knew him loved him, Hkr. i. 121; kann kvaðsk eigi k. þá ok eigi hirða hverir vóru, Barl. 36; þik kann ek fullgerva, I know thee well enough, LS. 30; góða menn þá er ek görva kunna, Hbl. 7; kunna ek báða Brodd ok Hörvi, Hdl. 24; hverr er kunni (mik), Helr. 7; hvars menn eðli okkart k., 3: to know, of the character, hann kvað þá k. sik úgörla, er þeir veittu honum átölur, því at ek hefi dregit yðr undan dauða, segir hann, Ld. 282; ek kann hvárn-tveggja ykkarn konungs, FmS. vi. 100.
kunna
4. spec. phrases; kunna góða stilling á e-u, hversu góða stilling hann kunni á herstjórninni, how skilful he was in military things, FmS. i. 98; k. hóf at um e-t, to know one’s measure in respect of a thing, to behave with moderation, Finnb. 356; Þorvaldr kvað hana ekki hóf at kunna, Ld. 134; allt kann sá er hófit kann, Gísl. 27; ef Griss kynni hóf sitt, Sd. 139; Klaufi, Klaufi, kunn þú hóf þitt? id.; kunna sér margt, to be skilled in many things; hón var væn kona, ok kunni sér allt vel, Dropl. 7, 35; hann kunni enga leið, he knew no road, Eg. 149; þeir munu eigi k. leiðina, FS. 105: absol., uxarnir kunnu þó heim, found their way home, Dropl. 8; k. skyn e-s, to know all about …; hann kunni allra skyn í borginni, FmS. vi. 410; Ása ok Álfa ek kann allra skil, Hm. 160; k. önga mannraun, to have no experience of men, FmS. vi. 53; ek kann skap þitt at því, at …, Sturl. i. 30.
kunna
II. metaph. usages; kunna e-m þökk, to be thankful, obliged to one, FmS. xi. 29, 32; at hann kynni þess mikla þökk ok aufusu, Eg. 521; veizla er yðr búin, kann ek yðr mikla þökk at þér þiggit, FmS. vi. 277; k. e-m úþökk fyrir e-t, v. 14; k. sér þörf til e-s, to feel the want of a thing; ef bóndi kann þess þörf, if he knows the need of it, Grág. i. 152; at hann leggi fram vöruna svá sem þú kannt þér þörf til, Ld. 70.
kunna
2. kunna sik, to know oneself; sá er svinnr er sik kann, he is a wise man who knows himself, a saying, Hrafn. 10: to behave, Grímr kveðsk mundu meiða hann ef hann kynni sik eigi, Eg. 189; ok vita ef þeir kunni sik þá görr meir, Stj. 264; k. sik ílla, to be naughty, Bjarn.
kunna
3. kunna sér, kunna munda ek mér þat (I should know how to do that) ef ek hefða víg vegit, Gísl. 143; gá þess, ok kunn þér (take heed, learn!) at varask annars vígkæni, SkS. 383; er Þorólfr svá viti borinn, at hann mundi k. sér (have sense enough) at vera eigi fyrir liði yðru, Eg. 134; kunni hann sér þann hagnað at girnask ekki Svía-konungs veldi, Ó. H. 57; en kunnit yðr engi forráð eðr fyrirhyggju þegar er ér komit í nokkurn vanda, 67.
kunna
III. denoting feeling, to feel angry or pleased; kunna e-n e-s, to be angry with a person for a thing; þá bað Þórir konung, at hann skyldi eigi fyrirkunna hann þess at hann hafði Egil með sér um vetrinn, Eg. ch. 48; eigi vil ek fyrirkunna þik þessa orða, þvíat þú veizt eigi hvat varask skal, Ó. H. 57; eigi hugða ek at hann mætti mik þessa k., þvíat eigi drap ek son hans, Hrafn. 16; kveðr þeir eigi sik einskis at k., Ísl. ii. 314; kunnit mik eigi þess er ek mun mæla, Fbr. 116; spurði hvers hón kynni arfa-sátuna, Nj. 194, v. l.
kunna
2. with prep.; kunna e-n um e-t, id.; eigi er hann um þat at kunna, FS. 38; eigi munu þér kunna mik um þetta, FmS. i. 175; ekki áttú hann um þat at kunna, vi. 223; ef hertogi vill þik nokkut um þetta kunna, xi. 323; hón kunni hana mjök um áleitni þá, er …, BS. i. 340.
kunna
IV. with dat. to know; þeir er menn kunnu eigi hér máli eða tungu við, Grág. i. 224; ef lögsögumaðr kann þar eigi mönnum fyrir í þá sveit, i. 10 B; kunni hann náliga manns máli, FaS. ii. 443; hann kann eigi lítilmensku várri, Bjarn. 54; kann þjóð kerski minni, Ó. H. (in a verse); ek kann skapi Gunnhildar, I know Gunhilda’s temper, Nj. 5; kann ek glensyrðum yðrum Gautanna, FaS. iii. 80; ek kann ráðum Gunnhildar en kappi Egils, Eg. 257; ek kann skapi Hrafnkels, at hann mun ekki göra oss, ef hann náir þér eigi, Hrafn. 27: eigi kanntú góðgirnd (dat.) föður várs, ef hann hefir honum eigi undan skotið, FS. 38.
kunna
2. to be pleased with a thing or not; munda ek kunna því, at vér hefðim manna-lát mikit, ef …, Eg. 585; Eyjúlfr lézk því nafni mundu vel kunna, E. said be should be well pleased with that name, Glúm. 328; verðr hváru-tveggju at kunna, one must take one or other of the two, Ó. H. 52; vit munum því ílla k. ef þú veitir okkr eigi þat er vit beiðum, Eb. 114; hann kunni því stórílla ok hljóp í brott, Hkr. i. 36; munu synir Njáls ílla k. víginu, Nj. 64; Njáll kunni ílla láti Gunnars, 117; Ingi konungr kunni þessu svá ílla at hann grét sem barn, FmS. vii. 273; andaðisk hann, Guðríðr kona hans kunni því lítt, Fb. i. 543; til þess at hón kunni því betr andláti mínu, id.; ílla munu þeir k. höggum er heiman hafa hlaupit frá kirnu-askinum, FmS. viii. 350.
kunna
3. with prep.; kann ek ekki við því at yðr þykki sumt ofjarl en sumt ekki at manni, I do not care for what you call …, FmS. vi. 53; kannka ek mart við veifanar-orði manna, I take no notice of idle rumours, Hallfred; hence the mod. phrase, kunna við e-ð, to be pleased with; eg kann ekki við það, I do not like it; kunna vel, ílla við sik, to feel happy, unhappy in a place or condition; eg kann vel við mig þar, I like the place.
kunna
B. To be able, Lat. posse, (in Engl., can, pret. could, has ceased to be used except in the finite moods), with infin.; the senses often run one into the other, but the use of the infinitive shews that the sense can is at least partly implied; þá mælti konungr, ertu skáldit?—Hann sagði, kann ek yrkja, I know I can make verses, Hkr. i. 288; hann kunni görr veðr at sjá en aðrir inenn, Eb. 150; þá hluti er þeir kunna honum til at segja, 112; freista hvat hann kynni segja honum, Hkr. i. 228: hón sagði hann eigi k. at þiggja sóma sinn, FS. 131; hugsit um hvar þann mann kann fá, where that man can be had, Stj. 460; svá hygginn at hann kunni fyrir sökum ráða, Grág. ii. 75; hvárt kanntú mér höll smíða? 656 B. 8; þeir er mildlega kunnu stýra Guðs hjörð, Hom. 37; kanntú nökkut yrkja? FmS. vi. 361; kunna eigi at mæla, he could not speak, Ld. 30; mikil tíðendi kannþú (= kannt þú) at segja af himnum, Edda 12; þú skalt eigi kunna frá tíðindum at segja, thou shalt not be able to tell the tidings, shall not escape with life, Nj. 8; um þá hluti er ek kann görr at sjá en þér, Ld. 186; ekki kann biskup görr at sjá mann á velli en ek, FmS. ii. 173.
kunna
II. to chance, happen; ef Björn faðir þeirra kann fyrr andask, if B. should happen to die first, Dipl. v. 3; hvar sem þik kann at bera, wheresoever thou may happen to arrive, FmS. iv. 176; ef nokkut kann þat til at bera á þinni æfi, Gísl. 25; ef hann kann lengr at dveljask í brottu, D. n. v. 43; ok hón kann af þessum heimi brott at fara, iii. 137.
kunna
C. Recipr. to know one another; þeir kunnusk, Mork. 106.
kunna
2. part. kunnandi, cunning, knowing, learned, with gen.; veit ek at þú ert margs kunnandi, 655 xix. 3; hón var margs kunnandi, FS. 73; Gyða var marg-kunnandi á fyrnsku ok fróðleik, 131.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚴᚢᚾᚾᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.
Anglo-Saxon.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
Hel.
Heliand.
imperat.
imperative.
infin.
infinitive.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
neut.
neuter.
neg.
negative.
O. H. G.
Old High German.
part.
participle.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
S.
Saga.
Scot.
Scottish.
subj.
subjunctive.
uff.
suffix.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
acc.
accusative.
v.
vide.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
pref.
preface.
absol.
absolute, absolutely.
spec.
specially.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
ch.
chapter.
v. l.
varia lectio.
dat.
dative.
Lat.
Latin.
pr.
proper, properly.
gen.
genitive.

Works & Authors cited:

Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Skálda
Skálda. (H. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Rm.
Rígsmál. (A. II.)
Vkv.
Völundar-kviða. (A. II.)
Barl.
Barlaams Saga. (F. III.)
Hbl.
Harbarðs-ljóð. (A. I.)
Hdl.
Hyndlu-ljóð. (A. II.)
Helr.
Helreið Brynhildar. (A. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Ls.
Loka-senna. (A. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Dropl.
Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
Finnb.
Finnboga Saga. (D. V.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Sd.
Svarfdæla Saga. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Bjarn.
Bjarnar Saga. (D. II.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Glúm.
Víga-Glúms Saga. (D. II.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Björn
Biörn Halldórsson.
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
D. N.
Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
Mork.
Morkinskinna. (E. I.)
➞ See all works cited in the dictionary

Back