Höfðingi

Old Norse Dictionary - höfðingi

Betydningen af oldnorske ordet "höfðingi" (eller hǫfðingi)

Som defineret af Cleasby & Vigfusson Old Norse til English ordbog:

Oldnorske ordet höfðingi kan betyde:höfðingi

höfðingi (hǫfðingi)
a, m. a head, chief; Þórðr Gellir varð h. at sökinni, Íb. 8; formaðr eða h., 671. 5; sá er h. görisk í (ringleader), n. G. l. i. 313, Gþl. 387; h. ráða-görðar, Eg. 48; h. fyrir útferð Gerhardi ábóta, Mar.
höfðingi (hǫfðingi)
2. a captain, commander; setti konungr þar yfir höfðingja Þórólf ok Egil, Eg. 272; víkinga-höfðingi, Fms. vi. 389; at allir höfðingjarnir fari frá liðinu, xi. 134; ok kvað Ketil Flatnef skyldu höfðingja vera yfir þeim her, Eb. 2; hers-h., hundraðs-h., sveitar-h., q. v.
höfðingi (hǫfðingi)
3. a ruler, used of all governors from a king downwards; esp. in pl., the gentry, opp. to almúgi, the common people; höfðingjar ok góðir menn, Íb. 14; höfðingjar ok ríkis-menn, 13; Ísleifr átti þrjá sonu, þeir urðu allir höfðingjar nýtir, 14, 17; hann lagði undir sik Suðreyjar ok görðisk h. yfir, sættisk hann þá við hina stærstu hofðingja fyrir vestan hatit … at Ketill var h. í Suðreyjum, Eb. 4; Hrólfr var h. mikill, 6; þá er Gizurr biskup andaðisk vóru þessir mestir höfðingiar á Íslandi, Bs. i. 31; þessir vóru þá stærstir höfðingjar á landinu, 4; hann var ríkr h., Nj. 1; biðja alla höfðingja liðsinnis, 213; auðigr at fé ok h. mikill, Ísl. ii. 290; Bárðr görðisk brátt h. mikill, Eg. 31; einn hverr konunganna, eða einhverr höfðingja annarra, Sks. 278; Erkibiskup þeirra hefi ek séð ok þykki mér hann líklegr til góðs höfðingja, Fms. x. 9; Þorsteinn görðisk h. yfir Vatnsdælum, Fs. 44; Snorri görðisk þá h. mikill, en ríki hans var mjök öfundsamt, Eb. 42; Brúsi var h. yfir dalnum, Hkr. ii. 310; þá vóru höfðingjar í Noregi, Tryggvi konungr …, Fms. i. 47; er þetta ákafi höfðingja, ok þar með alls fólks, 35; urðu þeir höfðingjar heims, Augustus ok Antonius, Rb. 412; h. lífsins, lord of life, Sks. 160; h. dauðans, prince of death, id.; heims h. = Satan, Niðrst. 1; myrkra h., prince of darkness, 623. 28, GrEg. 42: with the article, the great, hvað höfðingjarnir hafast að hinir ætla sér leyfist það, Pass. 22. 10; í yztu myrkrum enginn sér, aðgreining höfðingjanna, 8. 20.
höfðingi (hǫfðingi)
COMPDS: höfðingjaást, höfðingjabragð, höfðingjadjarfr, höfðingjadómr, höfðingjaefni, höfðingjafundr, höfðingjahlutr, höfðingjakyn, höfðingjakærr, höfðingjalauss, höfðingjamerki, höfðingjanafn, höfðingjaskapr, höfðingjaskipti, höfðingjason, höfðingjastefna, höfðingjastyrkr, höfðingjaval, höfðingjaveldi, höfðingjaætt.
höfðingi (hǫfðingi)
II. with gen. sing.: höfðings-maðr, -kona, -fólk, etc., a man, woman, people of noble extraction, as also generous, magnificent people. höfðings-gjöf, f. a princely gift, and many similar compds.

Ortografi: Cleasby & Vigfusson bogen brugte bogstavet ö til at repræsentere den originale oldnorske vokal ǫ. Derfor kan höfðingi være mere præcist skrevet som hǫfðingi.

Mulig runeindskrift i yngre futhark:ᚼᚢᚠᚦᛁᚾᚴᛁ
Yngre futhark runer blev brugt fra det 8. til det 12. århundrede i Skandinavien og deres oversøiske bosættelser

Forkortelser brugt:

l.
line.
L.
Linnæus.
m.
masculine.
q. v.
quod vide.
v.
vide.
esp.
especially.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
opp.
opposed.
pl.
plural.
compds.
compounds.
etc.
et cetera.
f.
feminine.
gen.
genitive.
n.
neuter.
sing.
singular.

Værker & Forfattere citeret:

Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Gþl.
Gulaþings-lög. (B. II.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Greg.
Gregory. (F. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Niðrst.
Niðrstigningar Saga. (F. III.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
➞ Se alle citerede værker i ordbogen

Back