Höfðingi

Norrøn Ordbok - höfðingi

Betydning av det norrøne ordet "höfðingi" (eller hǫfðingi)

Som definert av Cleasby & Vigfusson norrøn-engelsk ordbok:

Det norrøne ordet höfðingi kan bety:höfðingi

höfðingi (hǫfðingi)
a, m. a head, chief; Þórðr Gellir varð h. at sökinni, Íb. 8; formaðr eða h., 671. 5; sá er h. görisk í (ringleader), n. G. l. i. 313, Gþl. 387; h. ráða-görðar, Eg. 48; h. fyrir útferð Gerhardi ábóta, Mar.
höfðingi (hǫfðingi)
2. a captain, commander; setti konungr þar yfir höfðingja Þórólf ok Egil, Eg. 272; víkinga-höfðingi, Fms. vi. 389; at allir höfðingjarnir fari frá liðinu, xi. 134; ok kvað Ketil Flatnef skyldu höfðingja vera yfir þeim her, Eb. 2; hers-h., hundraðs-h., sveitar-h., q. v.
höfðingi (hǫfðingi)
3. a ruler, used of all governors from a king downwards; esp. in pl., the gentry, opp. to almúgi, the common people; höfðingjar ok góðir menn, Íb. 14; höfðingjar ok ríkis-menn, 13; Ísleifr átti þrjá sonu, þeir urðu allir höfðingjar nýtir, 14, 17; hann lagði undir sik Suðreyjar ok görðisk h. yfir, sættisk hann þá við hina stærstu hofðingja fyrir vestan hatit … at Ketill var h. í Suðreyjum, Eb. 4; Hrólfr var h. mikill, 6; þá er Gizurr biskup andaðisk vóru þessir mestir höfðingiar á Íslandi, Bs. i. 31; þessir vóru þá stærstir höfðingjar á landinu, 4; hann var ríkr h., Nj. 1; biðja alla höfðingja liðsinnis, 213; auðigr at fé ok h. mikill, Ísl. ii. 290; Bárðr görðisk brátt h. mikill, Eg. 31; einn hverr konunganna, eða einhverr höfðingja annarra, Sks. 278; Erkibiskup þeirra hefi ek séð ok þykki mér hann líklegr til góðs höfðingja, Fms. x. 9; Þorsteinn görðisk h. yfir Vatnsdælum, Fs. 44; Snorri görðisk þá h. mikill, en ríki hans var mjök öfundsamt, Eb. 42; Brúsi var h. yfir dalnum, Hkr. ii. 310; þá vóru höfðingjar í Noregi, Tryggvi konungr …, Fms. i. 47; er þetta ákafi höfðingja, ok þar með alls fólks, 35; urðu þeir höfðingjar heims, Augustus ok Antonius, Rb. 412; h. lífsins, lord of life, Sks. 160; h. dauðans, prince of death, id.; heims h. = Satan, Niðrst. 1; myrkra h., prince of darkness, 623. 28, GrEg. 42: with the article, the great, hvað höfðingjarnir hafast að hinir ætla sér leyfist það, Pass. 22. 10; í yztu myrkrum enginn sér, aðgreining höfðingjanna, 8. 20.
höfðingi (hǫfðingi)
COMPDS: höfðingjaást, höfðingjabragð, höfðingjadjarfr, höfðingjadómr, höfðingjaefni, höfðingjafundr, höfðingjahlutr, höfðingjakyn, höfðingjakærr, höfðingjalauss, höfðingjamerki, höfðingjanafn, höfðingjaskapr, höfðingjaskipti, höfðingjason, höfðingjastefna, höfðingjastyrkr, höfðingjaval, höfðingjaveldi, höfðingjaætt.
höfðingi (hǫfðingi)
II. with gen. sing.: höfðings-maðr, -kona, -fólk, etc., a man, woman, people of noble extraction, as also generous, magnificent people. höfðings-gjöf, f. a princely gift, and many similar compds.

Ortografi: Cleasby & Vigfusson-boken brukte bokstaven ö for å representere den opprinnelige norrøne vokalen ǫ. Derfor kan höfðingi mer nøyaktig skrives som hǫfðingi.

Mulig runeinnskrift i yngre futhark:ᚼᚢᚠᚦᛁᚾᚴᛁ
Yngre futhark-runer ble brukt fra 8. til 12. århundre i Skandinavia og deres oversjøiske bosetninger

Forkortelser brukt:

l.
line.
L.
Linnæus.
m.
masculine.
q. v.
quod vide.
v.
vide.
esp.
especially.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
opp.
opposed.
pl.
plural.
compds.
compounds.
etc.
et cetera.
f.
feminine.
gen.
genitive.
n.
neuter.
sing.
singular.

Siterte verk og forfattere:

Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Gþl.
Gulaþings-lög. (B. II.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Greg.
Gregory. (F. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Niðrst.
Niðrstigningar Saga. (F. III.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
➞ Se alle verk sitert i ordboken

Back