Kosta
Old Norse Dictionary - kosta
Betydningen af oldnorske ordet "kosta"
Som defineret af Cleasby & Vigfusson Old Norse til English ordbog:
Oldnorske ordet kosta kan betyde:kosta
- kosta
- að, [akin to kjósa; A. S. costjan; Germ. kosten = to taste; Lat. gusto; Gr. γεύομαι]:—to try, tempt, strive: with gen., kosta afls, to try one’s strength, Vsp. 7; k. magns, id., Rm. 9; k. megins, GS. 22; k. sunds, FmS. vii. 351 (in a verse); k. rásar, Þorf. Karl. (in a verse); (til) rásar kostar þú nú, FS. 45; k. vígs, to fight, Ó. H. (in a verse); kosta mans, to fall in love, Hbl. 15; Bárðr þurfti alls at kosta, B. had to exert all his strength, Bard. 166; kosta kapps, to strive hard, Grett. 202 new Ed.: to risk, vil ek þar til kosta fjár föður míns, FmS. ii. 63; hvárt þeir færi til þings, ok kostim at því allra vina várra, Eb. 98; verja fé yðvart ok frelsi, ok kosta þar til allra þeirra manna er yðr er liðs at ván, Eg. 8; ætla ek at sækja oddi ok eggju frændleifð mína, ok kosta þar at allra frænda minna ok vina ok allra þeirra er …, Ó. H. 32.
- kosta
- 2. to tempt; at vér fyrir-farimk eigi í kostan þeirri er djöfullinn kostar vár, Hom. 158; í því er hann kostar (tries) upp at rísa, Al. 144; þeir sögðu hann fullu kostað hafa, he had taken pains enough, Odd. 18; skal hann kosta at koma, n. G. l. i. 348.
- kosta
- 3. as imperat. giving emphasis to the verb, like Lat. age, come! kostið svá keppa, fight so hard! Am. 54; kostum flærð at forðask, Leiðarv. 39; kostum (not köstum) at æsta, 40; kostaðu at vinna vel margar íþróttir, Hsm. 29; kostaðu hug þinn herða, Sturl. iii. (in a verse); kostaðu hins, at haldir fast hesti ok skjaldi, Korm., Líkn. 11; en hinn er fallinn er, kosti hann ok rísi upp sem fljótast, Blanda (MS.); nú kostit, bræðr, ok verit hraustir, come, brethren, be of good cheer! 656 C. 22; en þér kostið ok görit svá vel, at þér leggit ráð á með mér, Karl. 484; við þat er kostanda (exert thyself), at yfir verði stigit af þér með andans afli, MS. 677. 5; því kosti hverr sem æ staðfastlegast at göra gott, Hom. 24.
- kosta
- II. imperS. with acc. it strains a thing, i. e. it is strained, damaged; þó at kjöl kosti, though the keel is sorely strained, FmS. vii. 59 (in a verse); hvárki var þeim at meini hungr né kuldi, heitt né kalt, hvárki kostaði þau, neither of them was hurt, suffered from it, Blanda (MS.); þat fall var svá mikit, at kostaði lærlegg hans, FmS. ix. 219.
- kosta
- 2. reflex., kostast, to suffer a bodily or inward injury; þat var mál manna, at Þorfinnr mundi eigi lifað hafa, svá mjök var hann kostaðr af eldinum, Sturl. i. 162; mjök kostaðr af hita, 161; bæði var kostað hold hans ok bein, GrEg. 80; kostaðr hestr, a broken-winded horse; sakir fyrnsku vóru bararnar mjök kostaðar, dilapidated, BS. ii. 146.
- kosta
- III. [Engl. cost; Germ. kosten], to cost, with acc. of the person and price; mik (acc.) kostaði fimm merkr (acc.) gulls, it cost me five gold marks, El.; þat kostar líf (acc.) hans, it cost his life, FaS. i. 532; líkneski sem til kostaði tíu aura, Vm. 101: get ek at þér þykki mikit (acc.) k. at kaupa hann, FmS. i. 79; sem búar virða at dómi, at mik hafi kostað fyrir þau, Grág. i. 368; slíkt sem þá (acc.) hefir kostað, K. Þ. K. 54; spurði hvat (acc.) kostat hafði Þórarin (acc.), FmS. v. 315: with acc. of the thing and price, keisarann kostaði eigi minna fé leikinn (acc.), the play cost the emperor not less, vii. 97; þá kerru (acc.) kostaði sex hundruð (acc.) skillinga, the car cost …, Stj. 573; einn riddara (acc.) kostar átta merkr, FmS. xi. 331.
- kosta
- 2. to defray the expences of, with acc.; þat boð kostaði Unnr, Ld. 10; þau hin sömu klæði sem þeir höfðu kostað (purchased) með kirkjunnar gózi, Mar.:—to spend, lay out, with acc., hvat viltú til kosta; at hann skyldi þessa nafnbót engum peningum kosta, that he should be at no expence for it, FmS. x. 93, v. l.; þat fríða líkneski hafði prestrinn kostað á sína peninga, Mar.; þú hefir kostað oss (entertained us), bóndi, FS. 150; allt þat er hann leggr til ok kostar, lays out, n. G. l. ii. 354; er svá mikit lét sik kosta oss til lausnar, who let it cost himself so much, Barl. 114; hafði hann setu á Grund ok kostaði einn allt fyrir, and defrayed all the costs, Sturl. i. 155:—in mod. usage with dat., k. miklu til eins, hann hefir engu til þess kostað, he has invested no money in it, done nothing for it; k. miklu upp á e-ð, to spend much money on a thing.
Mulig runeindskrift i yngre futhark:ᚴᚢᛋᛏᛅ
Yngre futhark runer blev brugt fra det 8. til det 12. århundrede i Skandinavien og deres oversøiske bosættelser
Forkortelser brugt:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- f.
- feminine.
- gen.
- genitive.
- Germ.
- German.
- Gr.
- Greek.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- l.
- line.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- S.
- Saga.
- L.
- Linnæus.
- imperat.
- imperative.
- v.
- vide.
- acc.
- accusative.
- i. e.
- id est.
- impers.
- impersonal.
- pers.
- person.
- reflex.
- retlexive.
- Engl.
- English.
- gl.
- glossary.
- s. v.
- sub voce.
- dat.
- dative.
- mod.
- modern.
- v. l.
- varia lectio.
Værker & Forfattere citeret:
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Gs.
- Grótta-söngr. (A. II.)
- Hbl.
- Harbarðs-ljóð. (A. I.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Rm.
- Rígsmál. (A. II.)
- Vsp.
- Völuspá. (A. I.)
- Þorf. Karl.
- Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Odd.
- Stjörnu-Odda draumr. (D. V.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Hsm.
- Hugsvinns-mál. (A. III.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Greg.
- Gregory. (F. II.)
- El.
- Elis Saga. (G. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- K. Þ. K.
- Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Vm.
- Vilkins-máldagi. (J. I.)
- Barl.
- Barlaams Saga. (F. III.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)