Kosta

Old Norse Dictionary - kosta

Meaning of Old Norse word "kosta"

As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:

Old Norse word kosta can mean:kosta

kosta: að, [akin to kjósa; A. S. costjan; Germ. kosten = to taste; Lat. gusto; Gr. γεύομαι]:—to try, tempt, strive: with gen., kosta afls, to try one’s strength, Vsp. 7; k. magns, id., Rm. 9; k. megins, GS. 22; k. sunds, FmS. vii. 351 (in a verse); k. rásar, Þorf. Karl. (in a verse); (til) rásar kostar þú nú, FS. 45; k. vígs, to fight, Ó. H. (in a verse); kosta mans, to fall in love, Hbl. 15; Bárðr þurfti alls at kosta, B. had to exert all his strength, Bard. 166; kosta kapps, to strive hard, Grett. 202 new Ed.: to risk, vil ek þar til kosta fjár föður míns, FmS. ii. 63; hvárt þeir færi til þings, ok kostim at því allra vina várra, Eb. 98; verja fé yðvart ok frelsi, ok kosta þar til allra þeirra manna er yðr er liðs at ván, Eg. 8; ætla ek at sækja oddi ok eggju frændleifð mína, ok kosta þar at allra frænda minna ok vina ok allra þeirra er …, Ó. H. 32.

kosta: 2. to tempt; at vér fyrir-farimk eigi í kostan þeirri er djöfullinn kostar vár, Hom. 158; í því er hann kostar (tries) upp at rísa, Al. 144; þeir sögðu hann fullu kostað hafa, he had taken pains enough, Odd. 18; skal hann kosta at koma, n. G. l. i. 348.

kosta: 3. as imperat. giving emphasis to the verb, like Lat. age, come! kostið svá keppa, fight so hard! Am. 54; kostum flærð at forðask, Leiðarv. 39; kostum (not köstum) at æsta, 40; kostaðu at vinna vel margar íþróttir, Hsm. 29; kostaðu hug þinn herða, Sturl. iii. (in a verse); kostaðu hins, at haldir fast hesti ok skjaldi, Korm., Líkn. 11; en hinn er fallinn er, kosti hann ok rísi upp sem fljótast, Blanda (MS.); nú kostit, bræðr, ok verit hraustir, come, brethren, be of good cheer! 656 C. 22; en þér kostið ok görit svá vel, at þér leggit ráð á með mér, Karl. 484; við þat er kostanda (exert thyself), at yfir verði stigit af þér með andans afli, MS. 677. 5; því kosti hverr sem æ staðfastlegast at göra gott, Hom. 24.

kosta: II. imperS. with acc. it strains a thing, i. e. it is strained, damaged; þó at kjöl kosti, though the keel is sorely strained, FmS. vii. 59 (in a verse); hvárki var þeim at meini hungr né kuldi, heitt né kalt, hvárki kostaði þau, neither of them was hurt, suffered from it, Blanda (MS.); þat fall var svá mikit, at kostaði lærlegg hans, FmS. ix. 219.

kosta: 2. reflex., kostast, to suffer a bodily or inward injury; þat var mál manna, at Þorfinnr mundi eigi lifað hafa, svá mjök var hann kostaðr af eldinum, Sturl. i. 162; mjök kostaðr af hita, 161; bæði var kostað hold hans ok bein, GrEg. 80; kostaðr hestr, a broken-winded horse; sakir fyrnsku vóru bararnar mjök kostaðar, dilapidated, BS. ii. 146.

kosta: III. [Engl. cost; Germ. kosten], to cost, with acc. of the person and price; mik (acc.) kostaði fimm merkr (acc.) gulls, it cost me five gold marks, El.; þat kostar líf (acc.) hans, it cost his life, FaS. i. 532; líkneski sem til kostaði tíu aura, Vm. 101: get ek at þér þykki mikit (acc.) k. at kaupa hann, FmS. i. 79; sem búar virða at dómi, at mik hafi kostað fyrir þau, Grág. i. 368; slíkt sem þá (acc.) hefir kostað, K. Þ. K. 54; spurði hvat (acc.) kostat hafði Þórarin (acc.), FmS. v. 315: with acc. of the thing and price, keisarann kostaði eigi minna fé leikinn (acc.), the play cost the emperor not less, vii. 97; þá kerru (acc.) kostaði sex hundruð (acc.) skillinga, the car cost …, Stj. 573; einn riddara (acc.) kostar átta merkr, FmS. xi. 331.

kosta: 2. to defray the expences of, with acc.; þat boð kostaði Unnr, Ld. 10; þau hin sömu klæði sem þeir höfðu kostað (purchased) með kirkjunnar gózi, Mar.:—to spend, lay out, with acc., hvat viltú til kosta; at hann skyldi þessa nafnbót engum peningum kosta, that he should be at no expence for it, FmS. x. 93, v. l.; þat fríða líkneski hafði prestrinn kostað á sína peninga, Mar.; þú hefir kostað oss (entertained us), bóndi, FS. 150; allt þat er hann leggr til ok kostar, lays out, n. G. l. ii. 354; er svá mikit lét sik kosta oss til lausnar, who let it cost himself so much, Barl. 114; hafði hann setu á Grund ok kostaði einn allt fyrir, and defrayed all the costs, Sturl. i. 155:—in mod. usage with dat., k. miklu til eins, hann hefir engu til þess kostað, he has invested no money in it, done nothing for it; k. miklu upp á e-ð, to spend much money on a thing.

Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚴᚢᛋᛏᛅ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements

Abbreviations used:

A. S.: Anglo-Saxon.

f.: feminine.

gen.: genitive.

Germ.: German.

Gr.: Greek.

id.: idem, referring to the passage quoted or to the translation

l.: line.

Lat.: Latin.

m.: masculine.

n.: neuter.

S.: Saga.

L.: Linnæus.

imperat.: imperative.

v.: vide.

acc.: accusative.

i. e.: id est.

impers.: impersonal.

pers.: person.

reflex.: retlexive.

Engl.: English.

gl.: glossary.

s. v.: sub voce.

dat.: dative.

mod.: modern.

v. l.: varia lectio.

Works & Authors cited:

Eb.: Eyrbyggja Saga. (D. II.)

Eg.: Egils Saga. (D. II.)

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Fs.: Forn-sögur. (D. II.)

Grett.: Grettis Saga. (D. II.)

Gs.: Grótta-söngr. (A. II.)

Hbl.: Harbarðs-ljóð. (A. I.)

Karl.: Karla-magnús Saga. (G. I.)

Ó. H.: Ólafs Saga Helga. (E. I.)

Rm.: Rígsmál. (A. II.)

Vsp.: Völuspá. (A. I.)

Þorf. Karl.: Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)

Al.: Alexanders Saga. (G. I.)

Hom.: Homiliu-bók. (F. II.)

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

Odd.: Stjörnu-Odda draumr. (D. V.)

Am.: Atla-mál. (A. II.)

Hsm.: Hugsvinns-mál. (A. III.)

Korm.: Kormaks Saga. (D. II.)

Sturl.: Sturlunga Saga. (D. I.)

Bs.: Biskupa Sögur. (D. III.)

Greg.: Gregory. (F. II.)

El.: Elis Saga. (G. II.)

Fas.: Fornaldar Sögur. (C. II.)

Grág.: Grágás. (B. I.)

K. Þ. K.: Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)

Stj.: Stjórn. (F. I.)

Vm.: Vilkins-máldagi. (J. I.)

Barl.: Barlaams Saga. (F. III.)

Ld.: Laxdæla Saga. (D. II.)

Mar.: Maríu Saga. (F. III.)

➞ See all works cited in the dictionary