Ætt

Altnordisches Wörterbuch - ætt

Bedeutung des altnordischen Wortes "ætt"

Wie im Cleasby & Vigfusson Altnordisch-Englisch Wörterbuch definiert:

Das altnordische Wort ætt kann bedeuten:ætt

ætt
f., like sætt (q. v.), the forms vary between átt and ætt; in old writers the latter form is by far the more common; in mod. usage they have been separated, átt meaning a quarter in a local sense, ætt a family: [ætt is akin to Ulf. aihts = τα ὑπάρχοντα; A. S. æhte = property; Early Engl. agte; Germ. acht = patrimony; the root verb is eiga, átti, like mega, máttr; from this original sense are derived both the senses, ætt = a family, and ætt or átt = Scot. ‘airt,’ ‘regio caeli;’ the etymology of átt from átta (eight), suggested at p. 47, col. 1, is too fanciful.]
ætt
B. An airt, quarter of the heavens, in gen. dat. pl. átta, áttum; eptir þat sá sól, ok mátti þá deila ættir, Fb. i. 431; átta ættir, eina ætt, SkS. 54; af suðr-ætt, … vestr-ætt, flugu brott í sömu ætt, … ór þeim ættum sem þér þóttu ernirnir fljúga, Ísl. ii. 195, 196; þá drífr snær ór öllum áttum, Edda i. 186 (so also Ub. l. c., but ættum Cod. Worm. l. c.); í allar áttir, Edda i. 182 (ættir Ub. l. c.); norðr-ætt, suðr-ætt, vestr-ætt, austr-ætt, qq. v.; hann skyldi auka ríki sitt hálfu í hverja höfuð-átt, Hkr. i. 49; af öllum áttum, from all ‘airts’ of heaven, Edda 40, Hkr. i. 33; ór ýmissum áttum, Orkn. (in a verse), and so on; see átt, p. 47.
ætt
II. prop. what is inborn, native, one’s own, Lat. proprium; one’s family, extraction, kindred, pedigree; áttir, Grág. i. 238, Haustl. 10; allt er þat ætt þín, Óttar heimski, Hdl.; telja, rekja ættir, to trace pedigrees, id.; jötna ætt, id.; órar ættir, Vþm.; komnir af ætt Hörða-Kára, FmS. i. 287; hitt veit ek eigi hvaðan þjófs-augu eru komin í ættir várar, Nj. 2; tvá menn er ættir eru frá komnar, Adam ok Evu, Edda (pref.); dýrra manna ættir, … enginn stærisk af sinni ætt, Landn. 357; er þaðan komin mikil ætt, Eb. 123 new Ed.; hann er orðinn stórum kynsæll, því at til hans telja ættir flestir inir göfgustu menn á Íslandi, 126; Háleygja-ætt, Landn. 255; jarla-ættir, konunga-ættir, biskupa-ættir, etc., passim; ór ættum er ef lengra er rekit, out of the ætt, not genuine, spurious, Edda 124; e-t gengr í ætt, to be hereditary, of habits, character, diseases, or the like, Ó. H. 122; cp. úr-ætta.
ætt
COMPDS: ættarbálkr, ættarbragð, ættarbætir, ættarferð, ættarfylgja, ættarfærsla, ættargripr, ættarhaugr, ættarhögg, ættarlaukr, ættarmenn, ættarmót, ættarnafn, ættarréttr, ættarskarð, ættarskjöldr, ættarskömm, ættarspillir, ættarstofn, ættarsvipr, ættartal, ættartala.
ætt
☞ Genealogies (ættir, ættar-tölur, ætt-vísi) form the ground-work of the old Icel. historiography; the ancient Saga-men delighted in them, and had a marvellous memory for lineages; in the Sagas the pedigrees give the clue by which to trace the succession of events, and supply the want of chronology. Whole chapters in the best Sagas, esp. at the beginning of a work, are set apart for genealogies, thuS. Nj. ch. 1, 19, 20, 25, 26, 46, 57, 96, 97, 114, 115, 155, as also 47, 57, 58, 106 (begin.), Eb. ch. 1, 7, 8, 12, 65, Ld. ch. 1, 31, 32, Eg. ch. 23, Gullþ. ch. 1, Dropl. S. ch. 1–3, Þorst. hv. ch. 1–3, Þorst. Saga St. (the end), Rafns S. (the end-chapter), Flóam. S. ch. 1 (and esp. the end-chapter), Hænsa þ. S. ch. 1, Gísl. S. pp. 8, 9, Vapn. S. ch. 3, Ísl. i. 353–362 (Biskupa-ættir), Guðm. S. ch. 1, Árna b. S. ch. 1, Þórð. S. hr. new Ed. (at the end), Fagrsk. 144–148, Orkn. S. ch. 39, 59. In the Sturlunga S. the initial chapters (Sturl. i. 44–55, with which the work of Sturla begins) are devoted to the tracing the families of that time; so also Sturl. i. 202–206, iii. 96, 97. But the chief store-house for genealogical knowledge is the Landnáma, which contains about 5000 pr. names, of which perhaps a third are names of women.

Mögliche Runeninschrift im Jüngeren Futhark:ᛅᛏᛏ
Jüngere Futhark-Runen wurden vom 8. bis 12. Jahrhundert in Skandinavien und ihren überseeischen Siedlungen verwendet

Verwendete Abkürzungen:

A. S.
Anglo-Saxon.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
q. v.
quod vide.
S.
Saga.
Scot.
Scottish.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide.
Cod.
Codex.
dat.
dative.
gen.
genitive.
l. c.
loco citato.
n.
neuter.
pl.
plural.
cp.
compare.
etc.
et cetera.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
Lat.
Latin.
prop.
proper, properly.
pref.
preface.
begin.
beginning.
ch.
chapter.
esp.
especially.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
pr.
proper, properly.
þ.
þáttr.

Zitierte Werke & Autoren:

Edda
Edda. (C. I.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Ub.
Uppsala-bók. (C. I.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Haustl.
Haustlöng. (A. I.)
Hdl.
Hyndlu-ljóð. (A. II.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Vþm.
Vafþrúðnis-mál. (A. I.)
Dropl.
Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fagrsk.
Fagrskinna. (K. I.)
Flóam. S.
Flóamanna Saga. (E. I.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Guðm. S.
Guðmundar Saga. (D. III.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Þorst. hv.
Þorsteins-þáttr hvíta. (D. II.)
Þórð.
Þórðar Saga hreðu. (D. V.)
➞ Alle im Wörterbuch zitierten Werke ansehen

Back