Semja

Dictionnaire vieux norrois - semja

Signification du mot vieux norrois "semja"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois semja peut signifier :semja

semja
pres. sem, semr; pret. samði and samdi; subj. semði; part. samiðr, samdr, saminn; [from sam-, saman, but chiefly used in a peculiar and derived sense]:—prop. to ‘put together,’ to shape, compose, arrange, settle, and the like; samblandit ok úsamit efni, Stj. 7; ætlar þú hér eptir at semja kirkju-viðinn, thinkest thou after that fashion to shape it, Ld. 316; ok semja þar til eitt klæði, they shaped a cloth for that use, Mar.; síðan samði (shaped) Guð fagra konu ór rifinu, Ver. 3; s. hljóðfæri, to tune instruments, Fas. iii. 221; alla hefi ek sam-hljóðendr samða (arranged) í þat mark, Skálda 168; samði hann saman (fused into one) hin fornu lög ok in nýju, Ver. 52: mod. semja kvæði, vers, bók, to compose a poem, verse, book; semja mærð, Lex. Poët.: semja heit, to make a vow, Magn. 532; semr hann dóma, ok sakar leggr, Vsp.; s. sætt, to make peace; fyrr en sættin væri samið, Fms. xi. 362; konungar sömðu sætt sína með því móti, at …, vi. 27; Sveinn konungr hafði samið sætt við hann, ii. 294; s. ráð sín, vi. 21; engir hlutir skyldi þeir til verða, at eigi semði (settled) þeir sjálfir, Nj. 72; hann kvað þá mart talat hafa, en þat samit, at …, but this they had settled, that …, Ld. 44; at þeir hefði samið með hvat ríki Norðmenn skyldi hafa. Fms. x. 5; samði hann sik lítt við kennimannskap, the priesthood suited him ill, Fms. viii. 9; hann þóttisk trautt mega s. hann þar heima, sem hann vildi, he could hardly settle (manage) him as he liked, Ísl. ii. 204.
semja
2. to restore, reform, mend, put right; hann samði fagrliga þeirra líf, Bs. i. 96; at þeir semði sína frændsemi eptir því sem vera ætti, that they should restore their relationship to a proper footing. Ld. 66; konungr bætti trú þeirra ok samði siðu, the king mended, reformed their faith and manners, Fms. ii. 128; samdi hann Kristnina, Fb. ii. 250; hefir þú nú heldr samið þik ór því sem var, thou hast improved thyself, 211; s. sik eptir siðvenju útlendra manna, Fb. ii. 36; setja ok semja dramb e-s, compose and put down, Fas. i. 38.
semja
3. semja við e-n, to treat with one; Hrútr kvaðsk at vísu vilja s. við Höskuld, Ld. 66; biskuparnir sömdu til (came to an arrangement) með öðrum lærðum mönnum hver boð þeir skyldi bjóða sínum undir-mönnum, Bs. i. 163: semja um e-t, to make a settlement, as also to enter into negotiation, H. E. i. 396.
semja
4. impers., e-m semr e-t, one agrees on; þeim samdi eigi, they could not agree, D. n. ii. 99; hann skyldi fara í griðum hvert sem þeim semði eðr eigi, either they came to terms or not, Fms. x. 34; samði eigi með þeim, they came not to terms, 96; allir játtuðusk undir slíkar skattgjafir sem þeim semði, 24; samdi þeim, at þar væri söngr sem at fornu hefir verit, Dipl. i. 5.
semja
II. reflex. to be settled, agreed on; þat mál samðisk á þá leið, at …, Fms. vii. 140; fóru þá menn milli konunganna, ok samðisk þat með einkamálum, at …, i. 23; samdisk þetta með þeim, 35; tala þeir jarl hér um langa hríð, þar til er þetta semsk með þeim, 85; samðisk þá mikit með þeim feðgum, Ísl. ii. 210.
semja
2. impers. it is agreed; slíkar skatt-gjafir sem þeim semdisk, Fms. x. 24; selja man ek enn yngra sveininn sem okkr semsk, 227; ef honum semsk um þat ráð við þá sem ráða eigu, K. Á. 104; sjá, hversu semsk með oss konungi, Eg. 18; samðisk hón meir skoti skildi ok sverði, enn við sauma ok borða, she took more to shield and sword than to seam and hem, Fas. i. 430: part., semjandi ok sækjandi, Sturl. iii. 136.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᛋᛁᛘᛁᛅ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

l.
line.
mod.
modern.
n.
neuter.
part.
participle.
prop.
proper, properly.
pres.
present.
pret.
preterite.
subj.
subjunctive.
impers.
impersonal.
pers.
person.
pl.
plural.
reflex.
retlexive.

Œuvres & Auteurs cités :

Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Lex. Poët.
Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
Magn.
Magnús Saga jarls. (E. II.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Skálda
Skálda. (H. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Ver.
Veraldar Saga. (E. II.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
H. E.
Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
D. N.
Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
K. Á.
Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back