Vit
Dictionnaire vieux norrois - vit
Signification du mot vieux norrois "vit"
Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :
Le mot vieux norrois vit peut signifier :vit
- vit
- n. [from vita; A. S. ge-wit; Engl. wit; Germ. witz; Dan. vid]:—consciousness, sense; vera í viti sínu, to be in one’s senses, to be conscious, of a wounded person, n. G. l. i. 306; ef hón mælir eigi í viti, 340; vitandi vits, Hm., Fb. ii. 76; ú-vit, insensibility; öng-vit, a swoon: inn fyrsti gaf önd ok líf, annarr vit ok hræring, þriði mál ok heyrn, Edda.
- vit
- 2. intelligence, cognisance (= vitorð); var þetta fyrst á fárra manna viti, Nj. 229; ok var þat á fárra manna viti, 258, Mar. 656 A. 18; þat er eigi var á allra manna viti, within all men’s knowledge, Sturl. iii. 5; er þat eigi á váru viti, Stj. 216.
- vit
- 3. wit, understanding, reason; þá mælti Austmaðr at Sighvatr skyldi fyrst eta höfuðit af fiskinum, kvað þar vit hvers kvikendis í fólgit, FmS. iv. 89; ganga af vitinu, to go out of one’s wits, go mad, FaS. i. 92, Karl. 468; hann var fyrir reiði sakir mjök svá af vitinu, Barl. 102; vit heitir speki, Edda 110; minni, vit, skilning, Skálda; engi er hans maki at viti, Nj. 36; ágætr fyrir vits sakir, FmS. ii. 44; spakr at viti, wise, i. 58; þar ferr vit eptir vænleik, Ld. 198; manna vænstr til vits, FmS. ix. 480; em ek svá viti borinn, Fær. 200; vel viti borinn, with a good understanding, Fb. ii. 109; mann-vit, ú-vit, verks-vit, hug-vit; the allit. phrase, með vitum (= vitnum) ok váttum, with wit and witness, n. G. l. i. 180; þat er mitt vit (my opinion), at …, Sturl. i. 45.
- vit
- II. plur. in spec. usages, a place where a thing is kept or hoarded, a case (Dan. gjemmer); fannsk engi hlutr í vitum hans, FmS. ii. 57; hann varðveitti í vitum sínum annars manns fingr-gull, BS. i. 197; þú hefir í vitum þínum lík barns, … láta rannsaka vit sín, Clem. 134; ek ætla annat heldr at þú munir hafa hann í vitum þínum, Vápn. 9; rannsökum vit Simonar ok vitum hvat vér finnum þar, … Simon vill eigi láta rannzaka vit sín, Clem. 134.
- vit
- 2. a dual (?), the nostrils, including the mouth, i. e. the ‘cases’ of breath and life; blóð rann ákaft af munni hans ok vitum, FaS. iii. 437 (a paper MS.); hélt hann þeim (the hands) fyrir vitin á sér, ellegar hefði hann öndina misst í ógna hver, he held his hands before his nostrils and mouth, or he would have lost his breath in that dreadful cauldron, Stef. Ól.; rann mikill sjór af vitum hans = ἂν στόμα τε δινάς θ, Od. v. 456: hence later, esp. in eccl. usage, one’s wits, the five senses; fimm líkams vitum várum, Greg. 23, MS. 625. 177; öllum vitum ens ytra manns ok ens iðra, Hom. 53; gæta fimm líkams vita várra, Hom. (St.); also skilningar-vit = ‘wit-cases’, i. e. the five senses.
- vit
- B. vit [vita A. IV], in the adverbial phrase, á vit e-m or e-s, ‘towards a person,’ calling on, visiting; koma e-m á vit e-s, to bring one towards, Ýt.; jarl sneri þá þangat á vit þeirra, turned towards them, FmS. ix. 310; Englands á vit, towards England, Ód.; for Magnúss jarl vestr um haf á vit ríkis síns, M. returned to his kingdom, Orkn. 158; nú kaupir hann skip, ok ætlar at fara útan á vit fjárins, Bjarn. 13; jarl átti festarmey þar á Englandi ok fór hann þess ráðs á vit, Ó. H. 192; ríða á vit sín, to look after one’s own affairs, Ld. 150 (see ríða); lyfja þeim sitt ofbeldi, nema þeir riði skjótt á vit sín, Al. 10.
Inscription runique possible en futhark jeune :ᚢᛁᛏ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger
Entrées similaires :
Abréviations utilisées :
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- l.
- line.
- L.
- Linnæus.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- S.
- Saga.
- allit.
- alliteration, alliterative.
- lit.
- literally.
- v.
- vide.
- plur.
- plural.
- spec.
- specially.
- eccl.
- ecclesiastical.
- esp.
- especially.
- f.
- feminine.
- i. e.
- id est.
Œuvres & Auteurs cités :
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Barl.
- Barlaams Saga. (F. III.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Fær.
- Færeyinga Saga. (E. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Clem.
- Clements Saga. (F. III.)
- Vápn.
- Vápnfirðinga Saga. (D. II.)
- Greg.
- Gregory. (F. II.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Od.
- Odysseifs-kvæði, prose, 1829.
- Stef. Ól.
- Stefán Ólafsson.
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Bjarn.
- Bjarnar Saga. (D. II.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)