Hjá
古ノルス語辞書 - hjá
古ノルス語の単語「hjá」の意味
クリースビー&ヴィグフソンの古ノルス語から英語への辞書による定義:
古ノルス語の単語hjáは以下の意味を持つことができます:hjá
- hjá
- prep. [this prep. is peculiar to the Scandin. languages, which in their turn lack the Germ. and Saxon bei, by; the Dan. and Swed. add an s, hos, qs. hiaa’s, haa’s; hjá may be akin to Goth. heiva and Icel. hjú, q. v.; cp. Lat. cum]:—by, beside, with dat.:
- hjá
- 1. by, near, at hand, Lat. juxta; setjask niðr hjá e-m, to take a seat by a person’s side, Nj. 3, Fs. 83; Egill setti hana niðr hjá sér, Eg. 249; liggja hjá e-m, to lie by one, Nj. 94; rekkja hjá konu, Ld. 30; hvíla hjá konu, Hbl. 17; sofa hjá e-m, to sleep in the same bed with one, Korm.; hann var jarðaðr (earthed, buried) hjá föður sínum, Fms. x. 111; sverðit stóð hjá honum, i. 16; næsta bæ hjá Rúts-stöðum, Nj. 32; þótti þeim í hönd falla at taka upp land þetta hjá sér sjálfum, this land lying close at hand, Ld. 210.
- hjá
- 2. near, close to; gluggar vóru hjá brúnásunum, Nj. 95; hann var heygðr hjá Hofi, 163; hjá þreskeldi, Korm. (in a verse); þar hjá garðinum, Fs. 56; hjá brjóstinu, id.; hjá hvílu búanda þíns, Nj. 19; spjót koma upp hjá hólunum, 95; í hjá Ölvosvatni, Íb. 11; hjá dyrunum, O. H. l. 72: í hjá = hjá, hann stóð í hjá vandbálki nokkurum, id.; þar í hjá, close by, Grág. ii. 338.
- hjá
- 3. by, with, Lat. apud; vera hjá e-m, to stay with one; vera í gistingu hjá e-m, to lodge with one, Dropl. 9; þau vóru þar hjá konungi í góðu yfirlæti, Bárð. 178; þeirra manna er í hjá oss vóru, Gþl.; taka upp giptu hjá e-m, Fms. xi. 426; maðr einn var eptir hjá honum, Lv. 63; eru þeir hér ódáða-menninir hjá þér, Hlenni? 64.
- hjá
- 4. in the presence of, Lat. coram; svá at Flosi var hjá, in the presence of Flosi, Nj. 259; móðir þeirra var hjá, 214; þeir vóru þá í hjá ok heyrðu, Anal. 294; vera í hjá, Gþl. 287 passim.
- hjá
- 5. passing by, Germ. vorbei; mánaði síðar fóru þeir hjá mér kátir, Fb. ii. 288; sneiða hjá, to pass by, Fbr. 70; hann þóttisk eigi sneiða mega hjá slíkum málum, Háv. 55; farask hjá, to pass by one another, Eb. 270; sitja (kyrr) hjá e-u máli, not to stir, remain neutral, 124, Fms. xi. 83: absol., Nj. 97; láta menn sitja hjá kyrra, to let them be unmolested, Ld. 258; vilda ek at þú létir vera ok hjá liða (to let it go by, notice it not) þetta vandræði, 206; leiðir hann hjá sér þessi mála-ferli, Eb. 38 new Ed.; annan veg mun reynask en hann Hrói láti hjá sér líða þat (leave undone) sem hann er heitbundinn í við vini sína, Rd. 246; fara hjá sér, to go beside oneself, go out of one’s mind, Eb. 270; hleypa þeir upp hjá þeim, Nj. 107.
- hjá
- β. fram hjá, past, by, Germ. vorbei; en ef þik berr skjótt fram hjá, þá …, Lv. 65, Fs. 108; hann gengr í móti þeim ok hjá þeim, and past them, Valla l. 212; fram hjá Knafa-hólum, Nj. 95; ríða vestr hjá Hallbjarnar-vörðum, 4; þeir riðu hjá fram, rode by, 96.
- hjá
- 6. besides; gefa aðrar sakir bóndum hjá fram, Bs. i. 496.
- hjá
- II. metaph. in comparison with, to; réttlátir hjá íllum, Eluc. 16; lítils verðr hjá sínum göfgum frændum, Skálda 176; þeim þykir allt lágt hjá sér, Ld. 214; þótti allt barna-vipr þat er aðrar konur höfðu í skarti hjá henni, 122; hin stóru skipin Bagla urðu ekki mjúkræs hjá þeim er Birkibeinar höfðu, Fms. viii. 384; er þá sýkn dagr hjá því sem nú er, iv. 265; höfðu þeir fátt kvikfjár hjá því sem þurfti, Eg. 134; þó at Ólafr konungr hafi eigi lið mikit hjá her þeim er vér höfum, Ó. H. 214; hefir hann nú lítið fjölmenni hjá því sem hann hafði í sumar, 168; þvkir yðr allt lágt hjá yðr Vatnsdælum, Fs. 53; Þórr er lágr ok lítill hjá stórmenni því er hér er með oss, Edda 33.
ヤンガーフザルク文字での可能なルーン文字:ᚼᛁᛅ
ヤンガーフザルク文字は、8世紀から12世紀にかけてスカンジナビアとその海外植民地で使用されました
使用されている略語:
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- dat.
- dative.
- Germ.
- German.
- Goth.
- Gothic.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- l.
- line.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- qs.
- quasi.
- q. v.
- quod vide.
- Scandin.
- Scandinavia, Scandinavian.
- Swed.
- Swedish.
- v.
- vide.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- L.
- Linnæus.
- pl.
- plural.
- absol.
- absolute, absolutely.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
引用された作品と著者:
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Hbl.
- Harbarðs-ljóð. (A. I.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Íb.
- Íslendinga-bók. (D. I.)
- O. H. L.
- Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)
- Bárð.
- Bárðar Saga. (D. V.)
- Dropl.
- Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Anal.
- Analecta. (D. II.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Rd.
- Reykdæla Saga. (D. II.)
- Valla L.
- Valla Ljóts Saga. (D. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Eluc.
- Elucidarium. (F. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)