Víkja

古ノルス語辞書 - víkja

古ノルス語の単語「víkja」の意味

クリースビー&ヴィグフソンの古ノルス語から英語への辞書による定義:

古ノルス語の単語víkjaは以下の意味を持つことができます:víkja

víkja
older vikva, MS. 325. 76; the spelling with y is curious; pres. vykr, Hom. (a very old vellum); pret. veyk, Ó. H. 174. l. 9, Mork. 171. l. 34; ykva, q. v., also occurs (vi = y); pres. vík; pret. veik, veikt, veik, pl. viku; subj. víki; imperat. vík (víktu); part. vikinn; a pret. vék (like sté, hné, from stíga, hníga) has prevailed in mod. usage (vék, lék, Úlf. 3. 34), but is hardly found in old writers: [Dan. vige; Swed. vika.]
víkja
B. To move, turn; veik hann þaðan ok kom fyrir konung, Stj.; hann veik þá upp á hálsinn, Gullþ. 61 new Ed.; víkr hann út á borgar-vegginn, FmS. x. 238; Þórir veik aptr til Jómalans, Ó. H. 135; þeir viku aptr (returned) ok leita þeirra, FmS. ix. 54; hann veik heim, returned home, Ísl. ii. 202, v. l.; veik ek hjá (I passed by) allstaðar er spillvirkja bælin eru vön at vera, FmS. ii. 81; þeir viku þá í Eystri-dali, ix. 233; es maðrinn výkr (sic) eptir teygingu fjándans, Hom. 216 (Ed.); þat skyldi eptir öðru líkja eðr víkja, FmS. v. 319; margir höfðingjar viku mjök eptir honum (followed him) í áleitni við Harald, vii. 165; megu vér þar til víkja, we may call there, Grett. 5 new Ed.; víkja mörgum hlutum eptir þínum vilja, Fb. i. 320; Arnkell veik því af sér, A. declined, Eb. 122, Ld. 68; tók hann því seinliga ok veik nökkut til ráða bræðra sinna, Eb. 208; veik hann sér hjá dyrunum, FS. 62; svá at sveinninn mætti hvergi víkja höfðinu, move with the head, i. e. turn, stir the head, FmS. ii. 272; engi maðr skal þér í móti víkja hendi né fæti, stir hand or foot against thee, Stj. 204; víkja hendinni, 581 (in mod. usage, víkja hvorki hendi né fæti, of a lazy person); hann veik honum frá sér, he pushed him off, FmS. ix. 243 (v. l.), Stj. 614; hann veik sér undan, turned aside, BS. i. 861; vík (imperat.) hegat keri þínu, pass the beaker! Stj. 136; helgir feðr viku til bindendi níu-vikna-fóstu (dat.), 49.
víkja
2. metaph.; veik hann til samþykkis við bændr ræðu sinni, FmS. ii. 35; hón veik tali til kóngs-sonar, she turned her speech to the king’s son, Pr. 431; var því vikit til atkvæða Marðar, Nj. 207; viku þeir til Haralds málinu, FmS. vii. 169; þessu veik hann til Snorra Goða, Eb. 84; ok forvitnask um þat er til hennar var vikit af þessum stórmælum, 625. 86; konungr tók vænliga á ok veik undir Gizur hvíta, Nj. 178, Fb. i. 273; veik hann á þat fyrir þeim, at …, he hinted at, Ld. 26; Þormóðr víkr á nokkut í Þorgeirs-drápu á misþokka þeirra, Th. hints at, Fbr. 24 new Ed.; hón veik á við Önund, at hón vildi kvæna Ólaf frænda sinn, Grett. 87; víkja svá bækr til, at …, the books indicate, Karl. 547; hélt Þorleifr á um málit en Arnkell veik af höndum, declined, Eb. 182.
víkja
3. to trend; þat ríki víkr til norðrættar, FmS. xi. 230.
víkja
4. to turn, veer, of a ship, better ykva; skútan renndi fram hart, ok varð þeim seint at víkja, FmS. vii. 202; ok (she) reist svá rúman krókinn at þeir fengu eigi at vikit, viii. 386; önnur skipin viku inn til hafna af leiðinni, ix. 310; lát víkja! víkja til, til at víkja, vi. 244, 262, l. c.; Þórðr veik frá ok ór læginu því skipi, vii. 113; viku þeir nú stöfnum, veered round, ix. 301; þá gátu þeir vikit jarls skipinu. viii. 386; þann hjálmun-völ, er hann hneigir ok víkr með hjörtum stór-höfðingja, SkS. 479 B: metaph., mátti Þórir eigi vikva skapi sínu til Magnúss, FmS. x. 411; þar veik annan veg, it took another turn, viii. 60; þat þóttusk menn skilja, at konungr viki meirr áleiðis með Gizuri the king was biassed towards G. þat allt er honum þótti svá mega, Sturl. iii. 91.
víkja
II. imperS. to turn, recede, trend; landi víkr, the land recedes, draws back, as one sails on, Orkn. (in a verse); þaðan víkr landi til landnorðrs, A.A. 289; feninu víkr at hálsinum upp, Eg. 582; svá veik viðr veginum, at þar var hraungata mikil, the road was thus shaped, Pr. 411; nú víkr sögunni vestr til Breiðafjarðar-dala, the story turns west to B., Nj. 2; en þar veik annan veg af, but it turned quite another way, FmS. viii. 60; nú veik svá við (it came to pass) at liðit fór yfir eina á mikla, 33.
víkja
III. reflex. to turn oneself; víkjask aptr, to turn back, FS. 37: to stir, hón sat ok veiksk eigi, she sate and stirred not, Landn. 152; vikjask eptir e-u, to turn after, imitate, FS. 4; víkjask undan e-u, to evade, shun, decline, Ld. 18, 42, FmS. xi. 94; hann víksk skjótt við þetta mál, respond to it, 27; kveðr hann vel hafa vikizk við sína nauðsyn, 29, i. 208; flestir menn vikusk lítt undir af orðum þeirra, BS. i. 5; Íslendingar höfðu þá vikizk undir hlýðni við Magnús konung, FmS. x. 157; hann veiksk við skjótt, started at once, Hrafn. 18.

ヤンガーフザルク文字での可能なルーン文字:ᚢᛁᚴᛁᛅ
ヤンガーフザルク文字は、8世紀から12世紀にかけてスカンジナビアとその海外植民地で使用されました

使用されている略語:

Dan.
Danish.
f.
feminine.
imperat.
imperative.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
part.
participle.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
q. v.
quod vide.
S.
Saga.
subj.
subjunctive.
Swed.
Swedish.
v.
vide.
dat.
dative.
i. e.
id est.
s. v.
sub voce.
v. l.
varia lectio.
þ.
þáttr.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
l. c.
loco citato.
impers.
impersonal.
pers.
person.
reflex.
retlexive.

引用された作品と著者:

Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Mork.
Morkinskinna. (E. I.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Úlf.
Úlfars-rímur.
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Th.
Theophilus. (F. III.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
➞ 辞書で引用されたすべての作品を見る

Back