Lúka
Słownik staronordyjski - lúka
Znaczenie staronordyjskiego słowa "lúka"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo lúka może oznaczać:lúka
- lúka
- pres. lýk; pret. lauk, laukt (mod. laukst), lauk; pl. luku; subj. lyki; part, lokinn; mod. ljúka, which form is not found in old writers; [Scot. louk; Shetl. lock; Dan. lukke]:
- lúka
- I. to shut; lúka korn-hlöðum, Stj. 212: but mostly with prep., lúka upp, to open; lúka aptr, to shut, both with acc. and dat., in mod. usage with dat. solely; lúka upp mína kistu, Fbr. 46 new Ed.; but, lýkr þá upp kistunni, dat. (in the same page): ok hjarra-grind, svá at menn lúki upp af hrossi ok aptr ef vill, Grág. ii. 264; eru menn skyldir at lúka löghlið aptr á löggarði, ef sá maðr lýkr eigi aptr hliðit, 265; hann lýkr aptr fjósinu ok býr svá um at ekki má upp lúka, Gísl. 29; hann lýkr aptr eptir sér ramliga, 30; lúka upp hurðum, Vall. 218: lúka upp augum, to open the eyes, Bs. i. 318; but, lúka aptr augum, to shut the eyes: tak þú nú við kistu-lyklum mínum, þvíat ek mun þeim eigi lúka optar, Nj. 94; síðan lauk hann upp skemmuna, Fms. vi. 189; lúka upp dyrnar, viii. 332; tóku þá frá slagbranda ok luku upp hurðina, Ó. H. 135: nokkuru síðar var lokit (upp) úti-hurðu, Bs. i. 627; so also, lúka sundr munni, to open the mouth, Háv. 25 new Ed.
- lúka
- II. metaph., lúka upp, to open one’s mind, declare, speak out; en er jarl hafði því upp lokið (when he had made known) at hann mundi fylgja þeim, Ó. H. 54; nú skal þat upp lúka fyrir yðr er mér hefir lengi í skapi búit, 32; Guð heyrði bæn hans ok lauk upp fyrir honum öllum þessum hlutum, revealed to him all these things, Stj. 5.
- lúka
- 2. as a law term, lúka upp görð, to deliver a judgment, of an umpire, Fs. 49, Nj. 77; málin kómu í dóm Vermundar, en hann lauk görðum upp á Þórsness-þingi, Eb. 246; vil ek nú lúka upp sættar-görð milli þeirra Steinars ok Þorsteins, Eg. 735, passim; see görð.
- lúka
- 3. lúka við, to end; vera má at svá lúki við, áðr vit skiljum, at þér þykki alkeypt, Eb. 266.
- lúka
- 4. lúka yfir, to come to a bitter end; eigi vil ek við sonu þína sættum taka, ok skal nú yfir lúka með oss, Nj. 200; þar á móti freistar hinn frækni hversvetna, áðr yfir lúki, the bold will not give up as long as any chance is left, Al. 100; ok hugði, at þá mundi bráðast yfir lúka hans ætt ok þeirra frænda ef hann hætti til þeirra afar-kosta, it would then come to a final issue, Fms. viii. 24.
- lúka
- III. to end, bring to an end, finish; nú lúku vér hér Hólmverja-sögu, Ísl. ii. 118; ok lúku vér hér þessum þætti, Njarð. 384; lúku vér svá Vápnfirðinga-sögu, Vápn. (fine); lið allt mundi vera niðri í Eyjum at lúka heyverkum, Nj. 113; þá er menn höfðu lokið lögskilum at mæla, when men had done, finished their pleading, Lv. 52.
- lúka
- 2. as a law term, to bring a case to a conclusion, discharge; vilju vér nú lúka málinu þótt þú ráðir einn skildaganum, Nj. 81; at vit Guðmundr görim um ok lúkim málinu, Ölk. 35; er hann hafði lokit erendum sínum, Sturl. iii. 280; vil ek nú svá at einu lúka málum mínum at þér líki vel ok Einari, Eg. 731.
- lúka
- 3. the phrase, lúka vel, ílla við e-n (ellipt. qs. lúka málum), to behave well (ill), deal fairly (unfairly), with a person, with the notion of a final dealing; at þeim mundi fjándskapr í þykkja ef hann lýkr ílla við þá, Eb. 114; at hann mundi enn ílla við þá lúka, Lv. 23; Bolli fékk Sigríði gjaforð göfugt, ok lauk vel við hana, Boll. 362.
- lúka
- 4. lúka e-u af, to finish: lúka við e-t, id.
- lúka
- 5. in mod. usage, ljúka and ljúka e-u, to have done eating; ljúka úr askinum, to eat up one’s platefull, leave nothing; eg get ekki lokið því, I cannot eat it all.
- lúka
- IV. to pay, discharge, with acc. of the amount; lúka e-m e-t, svá mikit fé sem vér eigum konunginum at lúka, Fms. vi. 148; ok lúka í gulli eðr brendu silfri, Bs. i. 31; nú bera þeir vitni er hann lauk skuld þeirri allri sér af hendi, n. G. l. i. 32; luku þeir jarli fé svá at honum gazt at, Grett. 59 new Ed.; hann skal lúka Hallvarði fjóra mánaðar mati, Anal. 295: acc., hina fyrstu skuld lýk ek með þessu Grímhildi systur, Þiðr. 324: to discharge, of duties, Snorri kvaðsk mundu lúka erendum þeirra, Eb. 212.
- lúka
- V. impers. it opens; er í sundr lauk firðinum, when the fjord (the entrance) opened, Krók. 59; ok er þeir kómu fyrir Reykjanes, ok þeir sá firðinum upp lúka, Eg. 128.
- lúka
- 2. it is at an end; followed by dat., lokit skal nú okkarri vináttu, Ísl. ii. 238; áðr en lúki þessi stefnu, Fms. x. 358; var þess ván, at ílla mundi íllum lúka, that it would end badly with a bad man, Fas. iii. 314; ok er lokit var drápunni, Ísl. ii. 237; ok lýkr þar nú sögunni, here the Saga ends, 186, 276; ok lýkr þar þessi sögu, Eb. (fine) and passim; ok lýkr hér nú Laxdæla-sögu, Ld. 334; þá var lokit öllum vistum nema hval, all stores at an end, all eaten up, Bs. i. 208; honum lézk allokit allri ván, all hope gone, 198; lauk svá þessum málum, Eg. 733; áðr þeim fundi lúki, Lv. 52.
- lúka
- VI. absol., svá lauk at lyktum, it ended so that …, Ísl. ii. 269; lýkr svá, at þeir kaupa þessu, it ended so that they struck the bargain, Valla l. 216; lýkr þar frá honum at segja, there it ends to tell of him, passim; nær munu vit gangask áðr en lýkr, Nj. 176; þú munt ærit mjök elska féit, áðr lýkr, Gullþ. 7.
- lúka
- VII. reflex. to be opened, open; fjallit lauksk upp norðan (opened), Eb. 28, Krók. 52; ok þegar lauksk hurðin á hæla honum, Edda 2:—to come to an end, ok er um þetta allfjölrætt á þingi hversu þessi mál mundu lúkask, Nj. 109: hér lýksk (here ends) sjá bók, Íb. (fine):—gékk Haldóra með barni, ok lauksk seint um hennar hag. H. was heavy with child, and it went slowly on with her, Sturl. i. 199; at þessarar konu eymd yfir lúkisk á einhvern hátt, can come to some end, Bs. ii. 173:—to be discharged, skal þetta fé upp lúkask (be paid out) af lögmanni, n. G. l. ii. 12.
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᛚᚢᚴᛅ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Podobne wpisy:
Używane skróty:
- Dan.
- Danish.
- l.
- line.
- mod.
- modern.
- n.
- neuter.
- pl.
- plural.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- Scot.
- Scottish.
- subj.
- subjunctive.
- acc.
- accusative.
- dat.
- dative.
- v.
- vide.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- ellipt.
- elliptical, elliptically.
- qs.
- quasi.
- L.
- Linnæus.
- impers.
- impersonal.
- pers.
- person.
- absol.
- absolute, absolutely.
- þ.
- þáttr.
- reflex.
- retlexive.
Prac i autorów cytowanych:
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Njarð.
- Njarðvíkinga Saga. (D. II.)
- Vápn.
- Vápnfirðinga Saga. (D. II.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Ölk.
- Ölkofra-þáttr. (D. II.)
- Boll.
- Bolla-þáttr. (D. V.)
- Anal.
- Analecta. (D. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Þiðr.
- Þiðreks Saga. (G. I.)
- Krók.
- Króka Refs Saga. (D. V.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Gullþ.
- Gull-Þóris Saga. (D. II.)
- Valla L.
- Valla Ljóts Saga. (D. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Íb.
- Íslendinga-bók. (D. I.)