Rísta
Słownik staronordyjski - rísta
Znaczenie staronordyjskiego słowa "rísta"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo rísta może oznaczać:rísta
- rísta
- pres. ríst; pret. reist, reist, reist, pl. ristu; part, ristinn; in mod. usage weak, pres. risti, Skíða R. 27; pret. risti, ristir, risti; part, ristr, which forms freq. occur on the Swed. Runic stones, e. g. rúnar þær er Bali risti, Baut. passim: [Dan. riste]:—to cut, slash; tak ál kvikan ok ríst hann, PR. 471; hón reist á mér kviðinn, Ld. 214; ok reist rifin öll ofan allt á lendar, HkR. i. 108; þá reist hann frá höfuðsmátt brynjuna í gögnum niðr, Sæm. 139, Skv. 1. 15; torfa var ristin ór velli, Ld. 58; kesjan reist ór skildinum, Eg. 378; Þormóðr reist í sundr línbrók sína, FbR. 60; Trausti reist af skyrtu sinni, Vígl. 68 new Ed.; ristu þeir sundr í strengi feldi sína, Ó. H. 152; þeir létu rísta árar á útborða, Fms. viii. 417; þat skyldi engan krók rísta, make no circuit, Ld. 96; Maríu-súðin (the ship) reist langan krók, cut a great curve, Fms. viii. 222.
- rísta
- II. to carve; Rafn lá í bekk ok reist spán, þvíat hann var hagr (carving spoons), Sturl. i. 140; ek hefi ristið (I have carved her image) á hepti mínu, Landn. 248 (in a verse); ristin röng, the carved ribs in a ship, Fms. vi. (in a verse); ríkula ristin rít, the richly-carved shield, vii. (in a verse).
- rísta
- 2. to slice; rísta tvá reitu, Grág. i. 65; hann setr sporann við eyra Gunnari ok rístr mikla ristu, Nj. 82; R. sjá kili, Ht. 101; R. báru hlýri, Mork. 228 (in a verse).
- rísta
- 3. to carve, scratch, of characters, Hm. 143, 144, Sdm. 6, 9–11, 15, 18; þurs ríst ek þér ok þrjá stafi … svá ek þat af ríst sem ek þat á reist, Skm. 36; R. rúnar, staf, rístum rún á horni, Eg. (in a verse); skal-at maðr rúnar rísta … tíu launstafi ristna, … Egill reist rúnar ok lagði undir hægindit, Eg. 566; Egill brá þá knífi sínum ok stakk í lófa sér, hann tók við horninu ok reist á rúnar, ok reið á blóðinu, ok kvað, 211; rísta tréníð, Grág.; þvíat allan þeirra kveðskap ok sameign höfðu þau ristið á speldi, Fas. ii. 551; hann reist með fingri sínum krossmark, 645. 69; at þú mættir yrkja erti-kvæði eptir Böðvar, en ek man R. á kefli, Eg. 605, Fb. i. 251; Gísli hafði kefli ok reist á rúnar, ok falla niðr spænirnir, Gísl. 67; tekr Gisli kefli, rístr á rúnar ok kastar inn, 45; mun ek kveða þar um kvæði, en þú skalt R. eptir á kefli, Grett. 144; eptir þat tekr hann at yrkja kvæðit, en þeir R. eptir á speldi, Fas. ii. 558; Íslendingr sá rúnar ristnar á kistunni, Fms. vi. 271; rúnar er ristið hafa Njarðar-dætr níu, Sól.: also passim on the Dan. and Swed. Runic stones.
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᚱᛁᛋᛏᛅ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Używane skróty:
- Dan.
- Danish.
- e. g.
- exempli gratia.
- freq.
- frequent, frequently.
- gl.
- glossary.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- mod.
- modern.
- n.
- neuter.
- pl.
- plural.
- pres.
- present.
- pret.
- preterite.
- R.
- Rimur.
- Swed.
- Swedish.
- v.
- vide.
Prac i autorów cytowanych:
- Baut.
- Bautil. (K. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Skv.
- Sigurðar-kviða. (A. II.)
- Sæm.
- Sæmundar Edda. (A, C. I.)
- Vígl.
- Víglundar Saga. (D. V.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Ht.
- Hátta-tal. (C. I.)
- Mork.
- Morkinskinna. (E. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Sdm.
- Sigrdrífu-mál. (A. II.)
- Skm.
- Skírnis-mál. (A. I.)
- Sól.
- Sólarljóð. (A. III.)