Annarr

Fornnordisk Ordbok - annarr

Betydelsen av det fornnordiska ordet "annarr"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord annarr kan betyda:annarr

annarr
önnur, annat, adj.; pl. aðrir; gen. pl. annarra; dat. sing. f. annarri, [Ulf. anþar; A. S. oþar; Engl. other; Germ, andere; Swed. andra and annan: in Icel. assimilated, and, if followed by an r, the nn changes into ð.]
annarr
I. = ετερος, alter:
annarr
1. one of two, the other; tveir formenn þeirra, hét annarr, the one of them, FmS. ix. 372; sá er af öðrum ber, be that gets the better of it, D. I..)">Nj. 15; a. augat, FmS. ii. 61; á öðrum fæti, BS. i. 387, Edda 42; annarri hendi…, en annarri, with the one hand …, with the other, D. I..)">Eb. 250, 238; á aðra hönd, on the one side, Grág. i. 432, D. I..)">Nj. 50; a. kné, BS. i. 680; til annarrar handar, D. I..)">Nj. 50; annarr—annarr, oneother; gullkross á öðrum en ari af gulli á öðrum, FmS. x. 15. Peculiar is the phrase, við annan, þriðja, fjórða … mann, = being two, three, four … altogether; við annan, oneself and one besides, D. I..)">Eb. 60; cp. the Greek τρίτον ήμιτάλαντον, two talents and a half, Germ. anderthalh.
annarr
2. secundus, a cardinal number, the second; sá maðr var þar a. Íslenzkr, FmS. xi. 129; í annat sinn, for the second time, D. I.)">Íb. ch. 1, 9; a. vetr aldrs hans, BS. i. 415; höggr harm þegar annat (viz. högg), a second blow, Sturl. ii. 118.
annarr
β. the next following, Lat. proximus; á öðru hausti, the next autumn, Ísl. ii. 228; önnur misseri, the following year, BS. i. 437, 417; A. S.mar eptir, 415, FmS. i. 237. Metaph. the second, next in value or rank, or the like; annat mest hof í Noregi, the next greatest temple, D. I..)">Nj. 129; a. mestr höfðingi, the next in power, Ísl. ii. 202; fjölmennast þing, annat eptir brennu Njáls, the fullest parliament next to that after the burning of N., 259; vitrastr lögmanna annarr en Skapti, the wisest speaker next after S., BS. i. 28; a. mestr maðr í Danmörk, the next greatest man, FmS. xi. 51; annat bezt ríki, v. 297; var annarr sterkastr er hét Freysteinn, the next strongest champion, D. I..)">Eb. 156; mestrar náttúru a. en Þorsteinn, FS. 74, FmS. iv. 58.
annarr
II. = αλλος, alius, one of many, other, both in sing. and pl.; hon lék á gólfinu við aðrar meyjar, D. I..)">Nj. 2; mart var með henni annara kvenna, i. e. many women besides, 50; jafnt sekr sem aðrir menn, as guilty as anybody else, Grág. i. 432; einginn annarra Knúts manna, none besides, FmS. x. 192; ef þeir gerði lönd sín helgari enn aðrar jarðir, … than all other grounds, D. I..)">Eb. 20; er Þórólfr hafði tignað um fram aðra staði, … more than any other place, id.; kalla þá jörð nú eigi helgari enn aðra, id.; tók Börkr þann kost er hann hafði öðrum ætlað, 40; Þórarinn vann eið … ok tíu menn aðrir, Th. and ten men besides, 48; þeir þóttust fyrir öðrum mönnum, … over all other people, 20; góðr drengr um fram alla menn aðra, 30; af eyjum ok öðru sjófangi, other produce of the sea, 12; hann skal tvá menn nefna aðra en sik, … besides himself, Grág. i. 57; hann var örvari af fé enn nokkurr annarr, … than anybody else, Bret.; jafnt sem annat fúlgufé, as any other money, Grág. i. 432.
annarr
2. other, different, in the proverb, öl er annarr maðr, ale (a drunken man) is another man, is not the true man, never mind what he says, D. I..)">Grett. 98; the proverb is also used reversely, öl er innri (the inner) maðr, ‘in vino veritas:’ annað er gæfa ok görfuleiki, luck and achievements are two things (a proverb); önnur var þá æfi, viz. the reverse of what it is now (a proverb), D. I..)">Grett. 94 (in a verse); ætla ek þik annan mann en þú segir, FmS. xi. 192; hafi þér Danir heldr til annars gört, you deserve something different, worse than that, id.; varð þá annan veg, otherwise, Hkr. ii. 7; Björn varð þess víss at þau höfðu annan átrúnað, … different religion, D. I..)">Eb. 12.
annarr
3. like οι αλλοι, reliqui, the rest, the remains; þá er eigi sagt hversu öðrum var skipað, D. I..)">Nj. 50; at hönd b. sé fyrir innan n., en annarr líkami hans (the rest of his body) fyrir utan, 1812. 18.
annarr
III. repeated in comparative clauses: annarr—annarr, or connected with einn, hvárr, hverr, ymsir: gékk annarr af öðrum at biðja hann, alius ex alio, one after another, BS. i. 128; hverja nótt aðra sem aðra, every night in turn, Mag. 2; annat var orð Finns harðara enn annat, every word of Finn was harder than that which went before it, of a climax, FmS. v. 207: einn—annarr, alius atque alius, one and another, various; eina hluti ok aðra, Stj. 81; einar afleiðingar ok aðrar, Barl. 36; einir ok aðrir, various, Stj. 3; ef maðr telr svá, at hann var einn eðr annarr (that he was anybody, this or that man, viz. if he does not give the name precisely), ok er hinn eigi þá skyldr at rísa ór dómi, Grág. i. 28: ymsir—aðrir, in turn, now this, now the other; ymsir eiga högg í annars garð (a proverb); heita á helga menn, ok nefna ymsa ok aðra (now one, now another), Mar. 35: þágu þessir riddarar veizlur ymsir at öðrum, gave banquets one to another in turn, id.; færðu ymsir aðra niðr, now one was under water and now the other, of two men struggling whilst swimming, FmS. ii. 269: hvárr—annan, hverir—aðra, each other; mæltu hvárir vel fyrir öðrum; hétu hvárir öðrum atförum: of a rapid succession, hvert vandræði kom á bak öðru, misfortunes never come singly, but one on the back of the other, Fr.; við þau tiðindi urðu allir glaðir ok sagði hverr öðrum, one told the news to another, man to man, FmS. i. 21; þóttust hvárirtveggju meira vald at hafa í borginni en aðrir, 655 xvii. 1; hvárirtveggja—aðrir, αλλελοις, mutually, reciprocally; skulu nú h. ganga til ok veita öðrum grið, D. I..)">Nj. 190.
annarr
IV. annat, n. used as a subst.; þetta sem annat, as other things, FaS. i. 517; skaltu eigi þora annat, en, D. I..)">Nj. 74; ef eigi bæri a. til, unless something happened, BS. i. 350: at öllu annars, in everything else, Grág. ii. 141, K. Þ. K. 98: annars simply used adverb. = else = ella; now very freq. but very rare in old writers; stendr a. ríki þitt í mikilli hættu, FaS. i. 459, from a paper MS. and in a text most likely interpolated in the 17th century.
annarr
COMPDS: annarskonar, annarskostar, annarsstaðar, annarsvegar. annarra- gen. pl. is used in annarra-bræðra, -bræðri, pl. fourth cousins, Grág. i. 285, ii. 172; cp. D. I. i. 185; v. næsta-bræðra = third cousins, þriðja-bræðra = fifth cousins.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᛅᚾᚾᛅᚱᚱ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

adj.
adjective.
A. S.
Anglo-Saxon.
dat.
dative.
Engl.
English.
f.
feminine.
gen.
genitive.
gl.
glossary.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
l.
line.
n.
neuter.
pl.
plural.
S.
Saga.
sing.
singular.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
cp.
compare.
Germ.
German.
m.
masculine.
ch.
chapter.
viz.
namely.
Lat.
Latin.
v.
vide.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
i. e.
id est.
Fr.
French in etymologies.
s. v.
sub voce.
adverb.
adverbially.
freq.
frequent, frequently.
subst.
substantive.

Verk & författare citerade:

Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Bret.
Breta Sögur. (G. I.)
Th.
Theophilus. (F. III.)
Björn
Biörn Halldórsson.
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Barl.
Barlaams Saga. (F. III.)
Fr.
Fritzner’s Dictionary, 1867.
Mag.
Magus Saga. (G. II.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
K. Þ. K.
Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
D. I.
Diplomatarium Islandicum. (J. I.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back