HJÁLMR

Fornnordisk ordboksanteckning

HJÁLMR

Fornnordisk ordboksanteckning

Definitioner

1 HJÁLMR

m. [Goth. hilms; A. S., Engl., Hel., O. H. G., and Germ. helm; Dan.-Swed. hjalm; Ital. elmo; old Fr. heaume; a Teut. word prob. derived from hylja, to hide]:—a helm, helmet; distinguished from stálhúfa, a steel hood; luktr hjálmr, a closed, shut helm, only occurs in very late writers, e. g. D. N. i. 321; steyptir hjálmar, Gkv. 2. 19, cannot mean cast-iron helmets, but must be helmets coming over the face, as cast-iron was unknown in the Middle Ages, see Aarb. for Nord. Oldk. 1868, p. 9; aringreypir hjálmar, helms shaped like an eagle’s beak, Akv. 3; gull-h., a gilt helm; ár-hjálmr, a brazen helmet, Hkm.: the word âr is A. S., since helmets were of English workmanship, as is seen also in Valskir hjálmar, foreign helmets, which are mentioned by Sighvat.

2 HJÁLMR

2. in the mythology Odin is called Hjálm-beri, a, m. helm-bearer, Gm.; he and the Valkyrias were represented as wearing helmets, Edda, Hkm. 9, Hkv. 1. 15; whence the poets call the helmet the hood of Odin (Hropts höttr): the vault of heaven is called the ‘helm’ of the wind, sun, etc., lopt-h., vind-h., sólar-h., Lex. Poët.: the head is called hjálm-stofn, hjálm-staup, hjálm-stallr, hjálm-setr, the stem, knoll, seat of the helm: the weapons, hjálm-angr, -grand, -gagarr, -gríðr, -reyr, -skass, -svell, are called the bane, ogre, etc. of the helm: battle is hjálm-drífa, -grap, -hríð, -rödd, -skúr, -þrima, the storm, gale of the helm: a warrior is hjálm-lestir, -njótr, -njörðungr, -rækjandi, -stafr, -stýrandi, -týr, -þollr, -þróttr: it appears in adjectives, hjálm-faldinn, helm-hooded; hjálm-göfugr, -prýddr, -samr, -tamiðr, decked with, wearing a helm, Lex. Poët.

3 HJÁLMR

3. metaph. and mythol.; huliðs-hjálmr, a ‘hiding-helm,’ cap of darkness, Germ. tarn-kappe, which in the popular tales makes the wearer invisible, in Alm. the clouds are so called; ægis-hjálmr (ýgrs-h.), cp. the Αιγίς of the Greek, helm of terror, properly used of serpents, Sæm. 13 (prose), Edda 73, Fas. i. 175: in the phrase, bera ægishjálm yfir e-m, to bear the ægis over or before another, i. e. to hold him in awe and submission, Fm. 16, 17, Ld. 130, Fms. viii. 101, Fas. i. 162, Sd. 155, Hrafn. 19, cp. Ad. 4: in mod. usage, hafa ægis-hjálm í augum, to have an ægis in one’s eyes, i. e. a magical overawing power of eye; cp. hjalm = horror, Ivar Aasen: in pr. names, Hjálmr, Hjálmarr, Hjálm-geirr, Hjálm-grímr, Hjálm-gunnarr, Hjálm-týr, Hjálmr-gerðr, not freq., Landn., Fbr. iii, Edda; suffixed in Vil-hjálmr, William.

4 HJÁLMR

II. of helmet-shaped things:

5 HJÁLMR

1. a rick of barley, hay, or the like (bygg-h., hey-h., korn-h., q. v.); hlaða korni í hjálma, Ó. H. 30, Stj. 413, N. G. L. ii. 358: also a hay-house, barn, hjálma ok hús, i. 38; cp. hjálm-hús.

6 HJÁLMR

2. kerta-hjálmr, ljósa-h., a chandelier.

Runskrift

ᚼᛁᛅᛚᛘᚱ

Möjlig runskrift i yngre futhark

Använda förkortningar

Vanliga förkortningar

A. S.
Anglo-Saxon.
adj
adjective.
ch
chapter.
cp
compare.
cp.
compare.
Dan
Danish.
Dan.
Danish.
e. g.
exempli gratia.
Engl
English.
Engl.
English.
etc.
et cetera.
Fr
French in etymologies.
Fr.
French in etymologies.
freq
frequent, frequently.
freq.
frequent, frequently.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
Goth.
Gothic.
Hel.
Heliand.
i. e.
id est.
id
idem, referring to the passage quoted or to the translation
Ital.
Italian.
l.
Linnæus.
m.
masculine.
metaph.
metaphor, metaphorical.
mod
modern.
mod.
modern.
mythol
mythology, mythological.
mythol.
mythology, mythological.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
p.
page.
pr.
proper.
prob
probable, probably.
prob.
probable, probably.
prop
properly.
q. v.
quod vide.
S.
South, Southern.
suff
suffix.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
Teut.
Teutonic.
v.
vide, verb.

Verk & Författare

Ad.
Arinbjarnar-drápa. (A. III.)
Akv.
Atla-kviða. (A. II.)
Alm.
Alvís-mál. (A. I.)
D. N.
Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Fm.
Fafnis-mál. (A. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fr.
Fritzner’s Dictionary, 1867.
Gkv.
Guðrúnar-kviða. (A. II.)
Gm.
Grímnis-mál. (A. I.)
Hkm.
Hákonar-mál. (A. III.)
Hkv.
Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Ivar Aasen
Ivar Aasen’s Dictionary, 1850.
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Lex. Poët.
Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Sd.
Svarfdæla Saga. (D. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Sæm.
Sæmundar Edda. (A, C. I.)

Om

Fornnordisk Ordbok-projektet syftar till att tillhandahålla en omfattande och sökbar ordbok baserad på det legendariska verket av Cleasby-Vigfusson.

Inkluderar förkortningar, verk och författare, samt autentiska runinskrifter.

Support

Snabblänkar

Upphovsrätt © 2025 Fornnordisk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"