Hlýða

Fornnordisk Ordbok - hlýða

Betydelsen av det fornnordiska ordet "hlýða"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord hlýða kan betyda:hlýða

hlýða
dd, [hljóð A]:
hlýða
I. prop. to hearken, listen; eyrum hlýðir en augum skoðar, Hm. 7: with dat. to listen to one, 623. 27, Fms. vii. 245, Eg. 694; var hann ekki svá mikillátr at eigi hlýddi (to give ear to) hann mönnum er skylt áttu við hann at ræða, Ó. H. 68; h. messu, tíðum, lestri, to hear mass, attend service, go to church, 671 B, 655 xi. 4, Bs. i. 131 passim.
hlýða
2. with prep.; hlýða á e-t, to listen to a thing, Fms. ix. 472; h. til e-s, a law term, to listen to a pleading, Nj. 36, Grág. i. 76; h. til tals e-s, Fas. ii. 517; sitja menn þar umhverfis ok hlýða til sögunnar, Fbr. 87 new Ed.; h. e-m yfir, to hear a pupil’s lessons, of a teacher holding the book whilst the pupil recites the lesson; hlýða yfir Fræðin, Faðir Vor, Kverið, Lektíuna, etc.
hlýða
3. to yield to; glöddusk allir er þeir höfðu hlýtt því ráði, Fb. i. 439; þeim er eigi vildu h. hans orðum, ii. 64: to obey, as children their parents, h. föður, móður sinni, h. Guði, freq. in mod. usage, but it seems not to be used in old writers exactly in this sense.
hlýða
II. metaph. to be due, to do, be proper; hlýðir þat hvergi (it will not do), at hafa eigi lög í landi, Nj. 149; má eigi vita hvat helzt hlýðir, Fms. vii. 105: to do, suffice, eigi man h. svá búit, this will not do, something must be done (in an extreme case), Eg. 507, Fms. i. 104; hlýðir þó þeir sé þrír, three will do, Grág. ii. 139; nú hlýðir þat eigi, but if that will not do, K. Þ. K. 88; en með því at þeir höfðu liðs-kost góðan, þá hlýddi, it went off well, Fms. i. 66: e-m hlýðir e-t, it does, is possible for a person, Sinfjötla hlýddi þat, Fas. i. 130.
hlýða
β. to be allowed to a person; engum öðrum skyldi þat h., nobody else should dare to do so, Hkr. i. 209; Einarr lét öngum h. móti at mæla, E. would not hear of any one’s gainsaying, let nobody contradict, Orkn. 40; er þat undr er þér látið honum hvatvetna h., Eg. 71; ella eru mjök aldauða várir foreldrar er eigi létu konungum h. slik úlög, Fms. vi. 37.
hlýða
III. reflex. to listen; hann hlýðisk um hvárt nokkurir vekti, Gísl. 29; þá héldu þeir upp árum ok hlýddusk um, Fas. ii. 517; nema þeir staðar undir búðar-vegginum ok hlýðask þaðan um, Fbr. 87 new Ed.; Sturla bað menn hlýðask um, Sturl. i. 82: to be allowed, dare to do a thing with impunity, margir munu hér eptir taka ef þessum hlýðsk, 36; konungr sagði þeim skyldi þat ekki hlýðask, Fas. i. 45.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚼᛚᚢᚦᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Liknande poster:

Förkortningar som används:

dat.
dative.
m.
masculine.
prop.
proper, properly.
etc.
et cetera.
freq.
frequent, frequently.
mod.
modern.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
n.
neuter.
l.
line.
reflex.
retlexive.

Verk & författare citerade:

Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
K. Þ. K.
Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back