Íþrótt

Fornnordisk Ordbok - íþrótt

Betydelsen av det fornnordiska ordet "íþrótt"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord íþrótt kan betyda:íþrótt

íþrótt
f., also spelt iðrótt, prob. from ið- and þrótt or þróttr, power, qs. ið-þrótt; the long vowel seems due to absorption, analogous to Svíþjóð = Svið-þjóð; the rhyme, róttir … u, Orkn. l. c., shews that the vowel was sounded long: [Dan. idræt; Swed. idrott; but not in Saxon nor Germ.]:—accomplishment, art, skill, in olden times esp. of athletic exercises, but also of literary skill; king Harold (in the verse in Mork. 15, íðróttir kann ek átta) counts eight íðróttir,—poetry, riding, swimming, sliding in snow-shoes, shooting, rowing, playing the harp, and versification; earl Rognvald (in the verse in Orkn. ch. 61) counts nine,—chess playing, Runes, ‘book,’ smíð, sliding on ‘skíð,’ shooting, rowing, playing the harp, and versification; cp. also the tale in Edda of Thor and Útgarða-Loki, where running a race, eating fast, drinking, lifting the cat, and wrestling are among íþróttir. In mod. usage the word is applied especially to the fine arts (painting, sculpture); kann ek þá íþrótt, at engi er hér sá inni er skjótara skal eta mat sinn en ek, Edda 31; vel búinn at íþróttum, Nj. 61; vel at sér görr um íþróttir, Eg. 111; hann lét Gunnar reyna ymsar íþróttir við menn sína, ok vóru þeir engir er né eina íþrótt hefði til jafns við hann, Nj. 46, Edda 31; nú sýnir Sigmundr íþrótt sína, Fær. 76; inna íþrótt, Edda 31; góð íþrótt. id.; með ágætri iðrótt, of music, Bs. i. 155; iðrótt sú er Grammatica heitir, 163; iðrótt þá er grammatica heitir, Clem. 33; af iðrótt þeirri er dialectica heitir, Al. 3.
íþrótt
COMPDS: íþróttalauss, íþróttamaðr.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᛁᚦᚱᚢᛏᛏ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

ch.
chapter.
cp.
compare.
Dan.
Danish.
esp.
especially.
f.
feminine.
Germ.
German.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
l.
line.
l. c.
loco citato.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
prob.
probably.
qs.
quasi.
Swed.
Swedish.

Verk & författare citerade:

Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Clem.
Clements Saga. (F. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Mork.
Morkinskinna. (E. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back