Þrír

Fornnordisk Ordbok - þrír

Betydelsen av det fornnordiska ordet "þrír"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord þrír kan betyda:þrír

þrír: þrjár, þrjú; gen. þriggja; dat. þrimr and þrim, later and mod. þremr, þrem; acc. þrjá, þrjár, þrjú: [Goth. þreis; A. S. þrî; Engl. three; O. H. G. drî; Germ. drei; Dan. tre; Lat.-Gr. tres, τρεις; etc.]:—three, Nj. 16, 23, 81, Grág. i. 82, ii. 392, Landn. 126, K. Þ. K. 164, FmS. v. 8, vii. 235, and passim; brjóta í þrjú (cp. í tvau), to break into three (mod. í þrennt), Hom. 141, Ísl. ii. 337.

þrír: B. COMPDS with þrí- = three-, thrice-: þrí-angaðr, adj. three-forked, Stj. 430, MS. 544. 15. þrí-boginn, part. thrice-bent, Bárð. 175. þrí-breiðr, adj. of triple breadth, of cloth, Rb. 120, D. n. i. 410. þrí-bryddr, part. with threefold mounting, Landn. 190. þrí-deila, u, f. the rule of three. þrí-deildr, part. divided into three parts, A.A. 283. þrí-deili, n. a third part (?), n. G. l. i. 356. þrí-delningr, m. a third part, B. K. 40. þrí-engdr, part. three-pronged, Stj. 430. þri-falda, að, to make threefold, Stj. 551. þrí-faldr, adj. threefold, = þrefaldr, Fb. i. 423. þrí-forn, adj. thrice-old, i. e. three years old; þrífornt smjör, Skíða R. 197. þrí-fættr, adj. three-legged, Vápn. 24; þrífættr piltr þrifinn ok vandstilltr, in a riddle of the distaff. þrí-gilda, d, to pay threefold, FmS. x. 172, Gþl. 359. þrí-gildr, part. of threefold value. þrí-greindr, part. three-branched, Stj. 57, 67. þrí-hendr, adj. a metrical term, each line having three rhyming syllables, Edda i. 648. þrí-heilagr, adj. lasting three days, of feasts, e. g. halda Jól þríheilagt, to keep Christmas three days. þrí-húsaðr, part. consisting of three houses, Stj. 57. þrí-hyrndr, part. [A. S. þryhyrned], three-horned, triangular, FmS. iii. 180. þrí-hyrningr, m. a triangle, PR. 477, 478: a local name of a mountain, Landn., Nj. þrí-höfðaðr, adj. three-headed, Niðrst. 6, Skm. 31. þrí-kvíslaðr, part. three-branched, Stj. ch. 135, Al. 168, Karl. 299. þrí-liða, u, f. the rule of three, mathem. þrí-menningr, m. a third cousin, Fb. i. 287, Nj. 235, Gþl. 247; in K. Á. 140 even of a woman. þrí-merkingr, m. a ring weighing three ounces, Grág. ii. 171. þrí-mútaðr, thrice-moulted, of a falcon, Karl. 10. þrí-nættr, adj. three nights old, Edda 58; þing þrínætt, lasting three nights (days), JS. 37. þrí-skafinn, part. thrice-polished, FaS. ii. 326. þrí-skeptr, part. wadmal of three strands, cp. tvískeptr, Grág. (Kb.) ii. 246. þrí-skeyta, u, f. a triangle, Rb. (1812) 25. þrí-skipta, t, to divide into three parts, Stj. 451, n. G. l. i. 389. þrí-strendingr, m. a kind of shell, Eggert Itin. ch. 901. þrí-taka, tók, to repeat thrice. þrí-tíðungr, m. a bull three years old, n. G. l. i. 31, 99, Gþl. 111. þrí-tugandi, -undi (mod. þrí-tugasti), [A. S. þryttigoða], the thirtieth. FmS. x. 194, Rb. (1812) 3. þrítug-nátti, of thirty nights (days), of a month, Jb., Rb. 10, 56. þrí-tugr and þrí-tögr, adj. aged thirty, FmS. iv. 2, Hom. 55; þrítögr, Íb. 15: having thirty oars, þrítugt skip, FmS. vii. 234, n. G. l. i. 104: measuring thirty (fathoms, ells), FaS. i. 159, Landn. 51, Rb. 12 (of thirty days). þrítugs-aldr, m. the age of thirty. þrítug-sessa, u, f. a thirty-oared ship, Nj. 42. þrítugs-morginn, m. the morning of the thirtieth day, n. G. l. i. 14. þrí-tugti, the thirtieth, D. n. iv. 343, 369. þrítög-náttr, adj. = þrítugnátti, of thirty nights, epithet of a month, Íb. 7. þrí-valdi, a, m. the name of a giant, Edda (in a verse). þrí-vegis, adv. thrice. þrí-vetr, adj. three winters old, = þrévetr, Eluc. 149, Stj. 111, O. H. l. ch. 77. þrí-vægr, adj. of triple weight, 732. 16. þrí-þættr, adj. three-twisted. þrí-æri, n. a period of three years, D. n. þrí-ærr, adj. three years old, Stj. 111.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚦᚱᛁᚱ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

acc.: accusative.

A. S.: Anglo-Saxon.

cp.: compare.

Dan.: Danish.

dat.: dative.

Engl.: English.

etc.: et cetera.

gen.: genitive.

Germ.: German.

gl.: glossary.

Goth.: Gothic.

Gr.: Greek.

l.: line.

Lat.: Latin.

m.: masculine.

mod.: modern.

n.: neuter.

O. H. G.: Old High German.

S.: Saga.

s. v.: sub voce.

v.: vide.

adj.: adjective.

adv.: adverb.

ch.: chapter.

e. g.: exempli gratia.

f.: feminine.

i. e.: id est.

L.: Linnæus.

part.: participle.

R.: Rimur.

Verk & författare citerade:

Fms.: Fornmanna Sögur. (E. I.)

Grág.: Grágás. (B. I.)

Hom.: Homiliu-bók. (F. II.)

K. Þ. K.: Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)

Landn.: Landnáma. (D. I.)

Nj.: Njála. (D. II.)

Al.: Alexanders Saga. (G. I.)

Bárð.: Bárðar Saga. (D. V.)

B. K.: Björgynjar Kálfskinn. (J. II.)

D. N.: Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)

Edda: Edda. (C. I.)

Eluc.: Elucidarium. (F. II.)

Fas.: Fornaldar Sögur. (C. II.)

Fb.: Flateyjar-bók (E. I.)

Gþl.: Gulaþings-lög. (B. II.)

Itin.: Itinerarium or Travels of Eggert Ólafsson, 1772.

Íb.: Íslendinga-bók. (D. I.)

Jb.: Jóns-bók. (B. III.)

Js.: Járnsíða. (B. III.)

Karl.: Karla-magnús Saga. (G. I.)

K. Á.: Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)

Kb.: Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)

N. G. L.: Norges Gamle Love. (B. II.)

Niðrst.: Niðrstigningar Saga. (F. III.)

O. H. L.: Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)

Rb.: Rímbegla. (H. III.)

Skm.: Skírnis-mál. (A. I.)

Stj.: Stjórn. (F. I.)

Vápn.: Vápnfirðinga Saga. (D. II.)

➞ Se alla verk som citeras i ordboken