Varða
Fornnordisk Ordbok - varða
Betydelsen av det fornnordiska ordet "varða"
Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:
Fornnordiskt ord varða kan betyda:varða
- varða
- að, [Ulf. in fra-wardian; A. S. wardian; Engl. ward, warrant; Germ. warten; Fr. guarder, etc.; cp. vara]:—to warrant, guarantee, answer for; esp. as a law term, björn ok úlfr, þeirra verk skal engi maðr varða, N. G. l. i. 45; varðar hann þat alls ekki nema við Guð, … varða orð ok verk fyrir e-n, Grág. (Kb.) i. 139; handsala-menn þá er varða vildi, at …, Sturl. iii. 43; ek vil at Flosi einn varði við mik, I shall be my sole surety, D. I..)">Nj. 256; vill hann sjálfr varða (bail) fyrir honum, Þiðr. 75; ef maðr kaupir man at manni, þá skal sa varða, er sölumaðr er, við stinga ok við stjarfa, N. G. l. i. 29; skal bóndi hverr einum húsum varða, at eigi falli krossar, 11; bú hans varðar taki, is bailable, 47; varða taki fyrir e-n, to be bail for a person, 48; varði lóð þar til lokit er, Gþl. 331: ok varða við hey sínu við hey hanS. Grág. (Kb.) ii. 96 (Jb. 243); ok skal varða við engi því, Kb. ii. 94: ok svá skulu þeir við varða, Jb. 277; einyrkjar skulu varða fjögur þing. Gþl. 438; skal hann varða þeim af þessum eignum fulla lögskyld, D. N. iii. 88; sá vita-vörðr skal varða þrjár … örtugar, N. G. l. ii. 37; þess viðar er hann hafði áðr varðat fyrir sína hönd, secured, bought, D. I..)">Rd. 253.
- varða
- 2. metaph. to be of importance; ef þér þykkir varða um mína vináttu, FmS. ii. 119; lézk hann skyldr at segja þér þat er þik varðar, Glúm.; þá hluti er þeim þætti sik varða, D. I..)">Eb. 112; v. mikla, litlu, önga, to matter much, little, naught: um þá hluti er mér þykkir mestu varða, FmS. ii. 120, v. 102: varðar engu um vára aptrkvámu, vi. 13; varðar mest til allra orða, at …, Lil.: with a double dat., e-m varðar e-u, miklu varðar þeim, at þeir sé, Gþl. ix: acc., hvat mun v. þótt vér heyrim, what will it matter? i. e. why not hear it? Fms, vii, 60, vi. 95: hvat mun v. (þótt ek eta)? D. I..)">Eg. 604: acc. of the person, þat varðar þik engu, ‘tis no business of thine; þeir spurðu hví hann var þar kominn, hann kvað þá engu þat varða, Þorf. Karl. 414: so in mod. usage, þig varðar ekki um það, ‘tis no business of thine!
- varða
- II. to guard, defend; varða sjálfs þíns land, Lv.; v. e-m e-t, to ward a thing off from a person, i. e. In warn one off from a thing (= Lat. arcere); varða mér bátinn, to forbid me the boat, by force, FmS. vii. 32; v. mér skarðit, Ölk. 37: v. fé váru at komask yfir ána, Krók. 38; v. þeim öll vöð ok vatns-föll á ánni, Stj. 394; hann kvaðsk mundu varða, at eigi kæmisk hann þar útan, D. I..)">Rd. 244: to guard, þá vegu er hann varðaði, Sól. 1; er þú á haugi sitr ok varðar alla vega, Skm. 11. Fsm.: of boundaries, himinn varðar fyrir ofan, en hafit Rauda fyrir útan, Ísl. ii. 489; þaðan ræðr á … þaðan varðar lækr er, fellr, D. I. 577.
- varða
- III. as a law term, denoting the fine, punishment, and liability legally incurred, absol. or with dat. of the person (Gr. ὀφείλω, ὀφλισκάνω), to be liable to, finable, punishable; þeim varðar elði þeirra, Grág. (Kb.) i. 108; varðar þeim þat ekki við lög, they incur no penalty by the law …, 44, passim: the penalty (amount) in acc., slíkt (acc.) varða bjargir hins, ii. 25; ljúgvitni varðar skóggang, varða N.m. marka sekð, to be finable so many marks: þá varðar ekki þótt gögnum sé haldit, Kb. i. 143; eigi varðar haga-beit, ii. 107; varðaði eigi um bjargir hans, Sturl. i. 92 C; hvat konu varðaði, ef …, Ld. 136, Grág. in countless instances; skóggangr (nom.) varðar, ef …, Grág. ii. 89 (is prob. an error for acc.); skyldi varða fjörbaugs-garði (better garð, acc.) et váttum kæmi við, BS. i. 25
Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚢᛅᚱᚦᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar
Liknande poster:
Förkortningar som används:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Engl.
- English.
- esp.
- especially.
- etc.
- et cetera.
- f.
- feminine.
- Fr.
- French in etymologies.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- l.
- line.
- L.
- Linnæus.
- m.
- masculine.
- S.
- Saga.
- Ulf.
- Ulfilas.
- acc.
- accusative.
- dat.
- dative.
- i. e.
- id est.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- mod.
- modern.
- v.
- vide.
- Lat.
- Latin.
- absol.
- absolute, absolutely.
- Gr.
- Greek.
- nom.
- nominative.
- prob.
- probably.
Verk & författare citerade:
- D. N.
- Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
- Fr.
- Fritzner’s Dictionary, 1867.
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Jb.
- Jóns-bók. (B. III.)
- Kb.
- Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Rd.
- Reykdæla Saga. (D. II.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Þiðr.
- Þiðreks Saga. (G. I.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Glúm.
- Víga-Glúms Saga. (D. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Lil.
- Lilja. (A. III.)
- Þorf. Karl.
- Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)
- D. I.
- Diplomatarium Islandicum. (J. I.)
- Fsm.
- Fjölsvinns-mál. (A. II.)
- Krók.
- Króka Refs Saga. (D. V.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Skm.
- Skírnis-mál. (A. I.)
- Sól.
- Sólarljóð. (A. III.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Ölk.
- Ölkofra-þáttr. (D. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)