Hérað
Old Norse Dictionary - hérað
Meaning of Old Norse word "hérað"
As defined by the Cleasby & Vigfusson Old Norse to English dictionary:
Old Norse word hérað can mean:hérað
- hérað
- or hierat, n., pl. héruð or héröð, spelt hieroþ in the vellum, 656 C. 9, 673 A. 53, and in O. H. l. Cod. Upsal. hærað, see p. 113: [hérað is undoubtedly derived from herr (A. S. here), a host, and not from hér, here; the long vowel (é) is prob. caused by the characteristic j in her-r (herj-); so that hierað (hérað), through the after effect of the i sound, stands for heriað; cp. Dan. herred, Swed. härad: the Old Engl. and Scot. law term heriot may also be connected with the Scandin. word, in which case the original sense of hérað might be a tax to be paid to the lord in lieu of military service: the inflex. -að is derived from auðr, óðal, as has been suggested by the old commentators, e. g. Björn á Skarðsá]:—a county, district:
- hérað
- 1. in Sweden esp. the word had and still has a fixed legal sense, county, jurisdiction, or the like, cp. Swed. härads-höfding = justice of peace, härads-ting = assize, härads-fogde = bailiff: so in local names, e. g. Dan. Thy-herred in Jutland, Kvenna-hérað, Vetta-h., in Norway, HálfS. S., Fb. iii.
- hérað
- 2. in Norway hérað, country, was usually opp. to bær, town, and answers to Icel. sveit in mod. usage; í bæ ok í héraði, D. n. iii. 35, 101; hérað eðr kaupstaði, FmS. vii. 187; í héraði né í kaupangi, n. G. l. ii. 39; allt þat er í kaupangi er gört þá skal þat at kaupangrs-rétti sækja, en allt þat er í héraði er gört millum héraðs-manna ok bíar-manna, þá skal þat allt at héraðs-rétti sækja, n. G. l. ii. 88 and passim; ef maðr á hús í kaupangi en bæ í héraði, id.; cp. héraðs-dómr, -höldr, -kirkja, -menn, -prestr, -réttr, -þing, etc., below.
- hérað
- 3. in Icel. the sense varies, but is for the most part merely geographical, a district, valley, fjord, country, as bordered by mountains or within the same river-basin; thus the Skaga-fjörðr, Eyja-fjördr are each a hérað, and the former is specially so called, see Sturl. passim, Grett. 153 (hann sendi þegar eptir mönnum upp í Hérað); whence Héraðs-vötn, n. pl. Herad water, a river of that county, Landn.; so Fljótsdals-hérað, in the east of Icel., Hrafn. 2, 3; cp. þeir riðu ór héraði, Sturl. iii. 158; ef maðr ríðr um fjöll þau er vatnföll deilir af á millum héraða, Grág. (Kb.) ii. 61, 65; í héraði því (dale) er Reykja-dalr heitir, Sturl. i. 130.
- hérað
- β. gener. a neighbourhood; Gunnarr reið um héraðit at bjóða mönnum, Nj. 49.
- hérað
- 4. generally a district; í Svíþjóð eru stór héruð mörg, Hkr. i. 5; í héraði því er Mesopotamia heitir, 623. 52; fjarlæg héruð, FmS. x. 374; sam-héraðs, within the same district; utan-héraðs, outside the district; innan-h., inside, passim; í öllum héruðum Gyðinga, 656 C. 9; í héraði því er á Fjóni heitir, FmS. xi. 43; Galilea-hérað, Campania-h., Cappadokia-h., Post., etc.
- hérað
- B. COMPDS: héraðsbóndi, héraðsbót, héraðsbrestr, héraðsbygð, héraðsdeild, héraðsdómr, héraðsfleygr, héraðsflótti, héraðsfundr, héraðsfærsla, héraðshæfr, héraðshöfðingi, héraðshöldr, héraðsíseta, héraðskirkja, héraðskona, héraðskonungr, héraðslýðr, héraðsmenn, héraðsprestr, héraðsréttr, héraðsriddari, héraðsríkr, héraðsrækr, héraðssekr, héraðssekt, héraðssókn, héraðsstefna, héraðsstjórn, héraðstakmark, héraðsvist, héraðsvært, héraðsþing.
Possible runic inscription in Younger Futhark:ᚼᛁᚱᛅᚦ
Younger Futhark runes were used from 8th to 12th centuries in Scandinavia and their overseas settlements
Abbreviations used:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- Cod.
- Codex.
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- e. g.
- exempli gratia.
- Engl.
- English.
- gl.
- glossary.
- inflex.
- inflexive.
- l.
- line.
- L.
- Linnæus.
- n.
- neuter.
- pl.
- plural.
- prob.
- probably.
- S.
- Saga.
- Scandin.
- Scandinavia, Scandinavian.
- Scot.
- Scottish.
- Swed.
- Swedish.
- esp.
- especially.
- etc.
- et cetera.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- mod.
- modern.
- opp.
- opposed.
- gener.
- generally.
Works & Authors cited:
- Björn
- Biörn Halldórsson.
- O. H. L.
- Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- D. N.
- Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Hrafn.
- Hrafnkels Saga. (D. II.)
- Kb.
- Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Post.
- Postula Sögur. (F. III.)