Hérað

Dictionnaire vieux norrois - hérað

Signification du mot vieux norrois "hérað"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois hérað peut signifier :hérað

hérað
or hierat, n., pl. héruð or héröð, spelt hieroþ in the vellum, 656 C. 9, 673 A. 53, and in O. H. l. Cod. Upsal. hærað, see p. 113: [hérað is undoubtedly derived from herr (A. S. here), a host, and not from hér, here; the long vowel (é) is prob. caused by the characteristic j in her-r (herj-); so that hierað (hérað), through the after effect of the i sound, stands for heriað; cp. Dan. herred, Swed. härad: the Old Engl. and Scot. law term heriot may also be connected with the Scandin. word, in which case the original sense of hérað might be a tax to be paid to the lord in lieu of military service: the inflex. -að is derived from auðr, óðal, as has been suggested by the old commentators, e. g. Björn á Skarðsá]:—a county, district:
hérað
1. in Sweden esp. the word had and still has a fixed legal sense, county, jurisdiction, or the like, cp. Swed. härads-höfding = justice of peace, härads-ting = assize, härads-fogde = bailiff: so in local names, e. g. Dan. Thy-herred in Jutland, Kvenna-hérað, Vetta-h., in Norway, HálfS. S., Fb. iii.
hérað
2. in Norway hérað, country, was usually opp. to bær, town, and answers to Icel. sveit in mod. usage; í bæ ok í héraði, D. n. iii. 35, 101; hérað eðr kaupstaði, FmS. vii. 187; í héraði né í kaupangi, n. G. l. ii. 39; allt þat er í kaupangi er gört þá skal þat at kaupangrs-rétti sækja, en allt þat er í héraði er gört millum héraðs-manna ok bíar-manna, þá skal þat allt at héraðs-rétti sækja, n. G. l. ii. 88 and passim; ef maðr á hús í kaupangi en bæ í héraði, id.; cp. héraðs-dómr, -höldr, -kirkja, -menn, -prestr, -réttr, -þing, etc., below.
hérað
3. in Icel. the sense varies, but is for the most part merely geographical, a district, valley, fjord, country, as bordered by mountains or within the same river-basin; thus the Skaga-fjörðr, Eyja-fjördr are each a hérað, and the former is specially so called, see Sturl. passim, Grett. 153 (hann sendi þegar eptir mönnum upp í Hérað); whence Héraðs-vötn, n. pl. Herad water, a river of that county, Landn.; so Fljótsdals-hérað, in the east of Icel., Hrafn. 2, 3; cp. þeir riðu ór héraði, Sturl. iii. 158; ef maðr ríðr um fjöll þau er vatnföll deilir af á millum héraða, Grág. (Kb.) ii. 61, 65; í héraði því (dale) er Reykja-dalr heitir, Sturl. i. 130.
hérað
β. gener. a neighbourhood; Gunnarr reið um héraðit at bjóða mönnum, Nj. 49.
hérað
4. generally a district; í Svíþjóð eru stór héruð mörg, Hkr. i. 5; í héraði því er Mesopotamia heitir, 623. 52; fjarlæg héruð, FmS. x. 374; sam-héraðs, within the same district; utan-héraðs, outside the district; innan-h., inside, passim; í öllum héruðum Gyðinga, 656 C. 9; í héraði því er á Fjóni heitir, FmS. xi. 43; Galilea-hérað, Campania-h., Cappadokia-h., Post., etc.
hérað
B. COMPDS: héraðsbóndi, héraðsbót, héraðsbrestr, héraðsbygð, héraðsdeild, héraðsdómr, héraðsfleygr, héraðsflótti, héraðsfundr, héraðsfærsla, héraðshæfr, héraðshöfðingi, héraðshöldr, héraðsíseta, héraðskirkja, héraðskona, héraðskonungr, héraðslýðr, héraðsmenn, héraðsprestr, héraðsréttr, héraðsriddari, héraðsríkr, héraðsrækr, héraðssekr, héraðssekt, héraðssókn, héraðsstefna, héraðsstjórn, héraðstakmark, héraðsvist, héraðsvært, héraðsþing.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᚼᛁᚱᛅᚦ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

A. S.
Anglo-Saxon.
Cod.
Codex.
cp.
compare.
Dan.
Danish.
e. g.
exempli gratia.
Engl.
English.
gl.
glossary.
inflex.
inflexive.
l.
line.
L.
Linnæus.
n.
neuter.
pl.
plural.
prob.
probably.
S.
Saga.
Scandin.
Scandinavia, Scandinavian.
Scot.
Scottish.
Swed.
Swedish.
esp.
especially.
etc.
et cetera.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
mod.
modern.
opp.
opposed.
gener.
generally.

Œuvres & Auteurs cités :

Björn
Biörn Halldórsson.
O. H. L.
Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
D. N.
Diplomatarium Norvagicum. (J. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Kb.
Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Post.
Postula Sögur. (F. III.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back