Frá
Old Norse Dictionary - frá
Betydningen af oldnorske ordet "frá"
Som defineret af Cleasby & Vigfusson Old Norse til English ordbog:
Oldnorske ordet frá kan betyde:frá
- frá
- prep. with dat., sometimes with í or á prefixed, ífrá, áfrá, cp. Swed. ifrån; áfra, FmS. vi. 326, 439, viii. 25, ix. 508, x. 408; í frá, xi. 16, 137, 508, Grág. ii. 30, Nj. 83, 108, passim: [Goth. fram; A. S. fram, from; Engl. from; O. H. G. fram; again in the Scandin., Swed. från; Dan. fra; Ormul. fra; so also Engl. fro (in to and fro and froward) is a Dan. form, but from a Saxon]:—from, vide af, p. 3, col. 2; ganga frá lögbergi, Nj. 87; frá landi, Ld. 118; ofan frá fjöllum, Ísl. ii. 195; frá læknum, 339: with adv. denoting direction, skamt frá ánni, Nj. 94; skamt frá landi, Ld.; upp frá bæ Una, FS. 33, Ld. 206; niðr frá Mælifells-gili, Landn. 71; ofan frá Merki-á, Eg. 100; ut frá Unadal, FS. 31; norðr frá garði, Nj. 153; norðr frá dyrum, FmS. viii. 25; austr frá, ix. 402; suðr frá Noregi, x. 271; skamt frá vatninu, Ld. 268; allt frá (all the way from) Gnúpu-skörðum, 124: ellipt., inn frá, útar frá, Nj. 50: with the indecl. particle er, vetfang þeim er frá (from which) var kvatt, Grág. (Kb.)
- frá
- β. with names of hills, rivers, or the like, from, but ‘at’ is more freq., vide p. 26; frá Ósi, Eirekr frá Ósi, Þórð. 8 new Ed.; Þórðr frá Höfða, Ld. 188, 200; frá Mosfelli, frá Hlíðarenda, Landn., Nj. passim.
- frá
- 2. denoting aloof; brott frá öðrum húsum, aloof from other houses, Eg. 203; nökkut frá (aloof from) öðrum mönnum, FaS. i. 241; út í frá öðrum mönnum, aloof from other men, Hkr. i. 223.
- frá
- 3. with adverbs denoting direction; Varbelgir eru hér upp frá yðr, FmS. ix. 512; stóðu spjót þeirra ofan frá þeim, Nj. 253; þangat frá garði, er …, in such a direction from the farm, that …, Grág. i. 82.
- frá
- 4. with verbs, as vita, horfa, snúa frá, to look away from, Skálda 242; stafnar horfa frá landi, FmS. xi. 101; þat er frá vissi berginu, viii. 428.
- frá
- 5. with gen. ellipt. cp. ‘at’ A. II. 7; frá riks manns, from a rich man’s [house], Hom. 117; frá Arnórs, Bjarn. 35; frá frú Kristínar, FmS. ix. 407; frá bóanda þess, Grág. i. 300; frá Heljar, Edda (Ub.) 292; frá Bjarnar, Hkr. i. 190.
- frá
- 6. temp., fjórtán nætr frá alþingi, Grág. i. 122; frá þessu, from that time, since; upp frá þessu, id., Ld. 50, FmS. xi. 334; frá hinni fyrstu stund, SkS. 559; allt frá eldingu, all along from daybreak, Hrafn. 7; frá öndverðu, from the beginning, SkS. 564; frá fornu ok nýju, of old and new, Dipl. iv. 14: adding upp, upp frá því, ever since, BS. ii. 37.
- frá
- 7. denoting succession; stund frá stund, from time to time, 656 A. i. 36; ár frá ári, year after year, Stj. 17; dag frá degi, FmS. ii. 230; hvern dag frá öðrum, one day after another, viii. 182; hvárt sumar frá öðru, one summer after another, Grág. i. 92; annan dag frá öðrum, Eg. 277: in other relations, maðr frá manni, man after man, Finnb. 228.
- frá
- II. metaph.,
- frá
- 1. from among, above, beyond, surpassingly; göra sik auðkenndan frá öðrum mönnum, to distinguish oneself from (above) other men, FmS. vii. 73, Fb. ii. 73: adding sem, frá því sem …, beyond that what …; frá því harðfengir ok íllir viðreignar sem aðrir, FmS. i. 171; herðibreiðr, svá at þat bar frá því sem aðrir menn vóru, Eg. 305; nú er þat annathvárt at þú ert frá því þróttigr ok þolinn sem aðrir menn, FmS. ii. 69: cp. frá-görðamaðr, frá-bær.
- frá
- 2. with verbs denoting deprivation, taking away, forsaking, or the like; taka e-t frá e-m, to take a thing from one, Nj. 253; renna frá e-m, 264; deyja frá úmögum, to ‘die from orphans,’ i. e. leave orphans behind one, Grág. i. 249; segja sik ór þingi frá e-m, to secede from one, Nj. 166; liggja frá verkum, to be bedridden ‘from work,’ i. e. so as to be unable to work, Grág. i. 474; seljask arfsali frá úmögum, i. e. to shift one’s property from the minors, i. e. to cut them off from inheritance, 278.
- frá
- 3. against; þvert frá mínu skapi, FmS. vii. 258, Hom. 158; frá líkindum, against likelihood, Eg. 769.
- frá
- 4. denoting derivation from a person; í mikilli sæmd frá konungi, Ísl. ii. 394; njóta skaltu hans frá oss, Fbr. 58 new Ed.;—so also, kominn frá e-m, come of, descended from one, Eb. sub fin., Landn. passim.
- frá
- 5. of, about, concerning; segja frá e-u, to tell of a thing, FmS. xi. 16, 137, Nj. 100, (frá-saga, frá-sögn, a story); verða víss frá e-m, to be informed about one, FmS. iv. 184; er mér svá frá sagt konungi, I am told so of the king, Eg. 20; lýgi hann mestan hlut frá, he lies for the most part, Ísl. ii. 145, cp. Nj. 32.
- frá
- III. adverb. or ellipt. away, off; hverfa frá, to turn away, Landn. 84; snúa í frá, Nj. 108; stukku menn frá, Eg. 289; hnekkjask Írar nú frá, Ld. 78; ok frá höndina, and the hand off, Nj. 160; falla frá, to fall off, to die (fráfall), FmS. x. 408; til ok frá, to and fro, Eg. 293, FmS. ix. 422, PasS. 3. 2; héðan í frá, hence ‘fro,’ Nj. 83; þaðan í frá, thence, Grág. ii. 30: þar ut í frá, secondly, next, FmS. vi. 326; outermost, 439:—temp., þaðan, héðan frá, thence, Grág. i. 204, ii. 30, FmS. ii. 231, Nj. 83, Vápn. 30: cp. the phrases, af og frá, by no means! vera frá, to be gone, done with, dead.
Mulig runeindskrift i yngre futhark:ᚠᚱᛅ
Yngre futhark runer blev brugt fra det 8. til det 12. århundrede i Skandinavien og deres oversøiske bosættelser
Forkortelser brugt:
- adv.
- adverb.
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- dat.
- dative.
- decl.
- declined.
- ellipt.
- elliptical, elliptically.
- Engl.
- English.
- gl.
- glossary.
- Goth.
- Gothic.
- indecl.
- indeclinable.
- l.
- line.
- n.
- neuter.
- O. H. G.
- Old High German.
- Ormul.
- Ormulum.
- S.
- Saga.
- Scandin.
- Scandinavia, Scandinavian.
- Swed.
- Swedish.
- v.
- vide.
- freq.
- frequent, frequently.
- m.
- masculine.
- gen.
- genitive.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- pl.
- plural.
- temp.
- temporal.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- i. e.
- id est.
- adverb.
- adverbially.
Værker & Forfattere citeret:
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Kb.
- Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Þórð.
- Þórðar Saga hreðu. (D. V.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Bjarn.
- Bjarnar Saga. (D. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Ub.
- Uppsala-bók. (C. I.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Dipl.
- Diplomatarium. (J. I.)
- Hrafn.
- Hrafnkels Saga. (D. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Finnb.
- Finnboga Saga. (D. V.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Pass.
- Passiu-Sálmar.
- Vápn.
- Vápnfirðinga Saga. (D. II.)