Grjót

Old Norse Dictionary - grjót

Betydningen af oldnorske ordet "grjót"

Som defineret af Cleasby & Vigfusson Old Norse til English ordbog:

Oldnorske ordet grjót kan betyde:grjót

grjót
n. [A. S. greôt; Engl. grit; Hel. griot; O. H. G. grioz; Low Germ. grott = gravel; Germ. greis, meaning gravel, shingle, pebbles, or the like; cp. also Engl. to grout = to build a wall of rubble with liquid mortar poured in; the Icel. grautr (q. v.) and grútr (q. v.) are also kindred]:—stones, but chiefly with the notion of rough stones or rubble in a building, etc.; grjót, like Engl. grit, is a collective word, and is consequently never used in plur.; a single stone is called steinn, not grjót; velta grjóti, to roll stones, GS. 12; nú er grjót þat at gleri orðit, Hdl. 10; grjót (quarry) þat er til kirkna þarf at hafa, n. G. l. i. 240; hann lét ok göra há-altarit með grjót, BS. i. 830; telgt grjót, cut stones, Stj. 564; rata munn létumk grjót gnaga, Hm. 106; hljóp ofan skriða mikil með grjóti, Anal. 64; verða at grjóti, to be turned into stones, Edda 89; þeir báru grjót á rótina, Gullþ. 50; torf eða grjót, Grág. ii. 262; þeir ruddu hitt ok báru þar í grjót (sinking a ship), Eg. 125; dys ór grjóti, Ld. 152; berja grjóti, to stone, Gísl. 34; vóru þau barin grjóti í hel, id.; sá engin líkindi Dana-virkis, nema grjótið, but the heaps of stones, FmS. i. 28; konungr hugði at grjótinu ok sá þar rautt allt, xi. 239; svá at þess mætti eigi sjá merki, nema þat eina er grjótið var rautt eptir, 241 (of the shingle on the beach); hvárt sem vill, af heitu grjóti eðr köldu, SkS. 421; límsett grjót, lime-set stones in a wall, Orkn. 352 (in a verse); lét jarl bera vatn í at kæla grjótið þat er brunnit var, id., (in a siege in order to make the walls crack, see Notes and Queries, Nov. 21, 1868); berjask með skotum ok grjóti (in a battle), FS. 14; grjót ok skot, stones and missiles, FmS. vii. 82; þeir höfðu borið at sér grjót ok báru á þá, bíða þess er grjótið eyddisk, Sturl. ii. 59: of bricks, Stj. 264: in poetry, ölna grjót, the stones of the wrist, = jewels; skýja-grjót, ‘cloud-stones,’ hail; grjót orða, munns, the stones of words, of the mouth, i. e. the teeth: giants are called grjót-niðaðr, grjót-móði, grjót-öld, the stone people, people of the Stone Age, Lex. Poët.; Grjót-unn, name of a giantess (cp. Steinunn, a female name), whence Grjótunnar-garðar, a giant’s castle, Edda: collectively in compds, -grýti, blá-grýti, stór-grýti, rough stones; hraun-grýti, lava.
grjót
COMPDS: grjótberg, grjótbjörg, grjótbjörn, grjótbrot, grjótburðr, grjótfall, grjótflaug, grjótflutning, grjótgarðr, grjóthagl, grjóthaugr, grjóthlað, grjóthlass, grjóthóll, grjóthríð, grjóthörgr, grjótkast, grjótklettr, grjótligr, grjótmeistari, grjótmöl, grjótpáll, grjótskriða, grjótsmiðr, grjótsmíð, grjótstarf, grjótsveinn, grjótsýsla, grjótrugr, grjótvarði, grjótvarp.

Mulig runeindskrift i yngre futhark:ᚴᚱᛁᚢᛏ
Yngre futhark runer blev brugt fra det 8. til det 12. århundrede i Skandinavien og deres oversøiske bosættelser

Forkortelser brugt:

A. S.
Anglo-Saxon.
cp.
compare.
Engl.
English.
etc.
et cetera.
Germ.
German.
gl.
glossary.
Hel.
Heliand.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
i. e.
id est.
l.
line.
L.
Linnæus.
m.
masculine.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
plur.
plural.
q. v.
quod vide.
S.
Saga.
v.
vide.
þ.
þáttr.

Værker & Forfattere citeret:

Anal.
Analecta. (D. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Gs.
Grótta-söngr. (A. II.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Hdl.
Hyndlu-ljóð. (A. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Lex. Poët.
Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
➞ Se alle citerede værker i ordbogen

Back