Höfuð

Diccionario de Nórdico Antiguo - höfuð

Significado de la palabra en nórdico antiguo "höfuð" (o hǫfuð)

Según el diccionario inglés de nórdico antiguo de Cleasby & Vigfusson:

La palabra en nórdico antiguo höfuð puede significar:höfuð

höfuð (hǫfuð)
n., dat. höfði; gen. pl. höfða, dat. höfðum; in Norse MSS. often spelt hafuð, Anecd. 4 (without umlaut); the root-vowel seems in very early times (8th century) to have been a diphthong; thus Bragi uses the rhymes, laufi—haufði, and rauf—haufuð, Edda; the old ditty with a half rhyme, höfðu vér í haufði, Hkr. i. 104, wou’d be faulty unless we accept a diphthong in the latter word: in good old MSS. (e. g.m. Cod. REg.) the word is always spelt with or au, never o, and probably never had a diphthongal sound; the Norse spelling havuð however points to a short vowel; and later Icel. MSS. spell o or , e. g. Hb. in Vsp. l. c. It is probable that the short vowel originated in the contracted form, as haufði sounds hard; [cp. Goth. haubiþ; A. S. heâfod; Engl. head; Hel. hôbid; O. H. G. houpit; mid. H. G. houbet; mod. G. haupt; Dan. hôved; Swed. hufvud; Ormul. hæfedd (the single f marks a preceding long vowel); thus all old Teut. languages except the Icel. agree in the length of the vowel, whereas Lat. căput, Gr. κεφαλή have a short root vowel.]
höfuð (hǫfuð)
A. A head, Vsp. 38, Sdm. 14, Vþm. 19, Þkv. 16, 19, Skm. 23, Nj. 19, 275, Grág. ii. 11, FmS. x. 381, Eg. 181, Edda 59, passim; mátti svá at kveða, at náliga væri tvau höfuð á hverju kvikendi, Hrafn. 22 (of a great increase in stock); Grímr rakaði bratt fé saman, vóru tvau höfuð á hvívetna því er hann átti, Ísl. ii. 14.
höfuð (hǫfuð)
II. phrases and sayings, láta höfði skemra, to make one a head shorter, behead,m. 15, Fm. 34; strjúka aldrei frjálst höfuð, to stroke never a free head, be never free, never at ease; (sagði) at þeir mundi aldrei um frjálst höfuð strjúka, er vinir hans væri, meðan Þórðr væri höfðingi í Ísafirði, Sturl. ii. 124; eg má aldrei um frjálst höfuð strjúka, I never have any time to spare; sitja aldrei á sárs höfði, to be always quarrelling; skera e-m höfuð, to make a wry face at one, Grett. 17; heita í höfuðit e-m, to be called after a person; hón jós sveininn vatni ok kvað hann skyldu heita í höfuð föður sínum, ok var hann kallaðr Gestr, Bárð. 24 new Ed.: the mod. usage distinguishes between heita í höfuð á e-m, when a person is alive when the child was born, and heita eptir e-m, when that person is dead; halda höfði, to hold one’s head up, Flóv. 43, Og.; bera hátt höfuð, to bear one’s head high, Sturl. iii. 147, Sighvat; hefja höfuðs, to lift one’s head, Thom. 535; drepa niðr höfði, to droop one’s head, BS. i. 625; þoku hóf af höfði, the fog lifted, Ld. 74; búa hvárr í annars höfði, to be at loggerheads, SkS. 346; fara huldu höfði, to go with a hidden head, in disguise, to hide oneself, FmS. vi. 12; færa e-m höfuð sitt, to surrender oneself to an enemy, Eg. ch. 62, 63, FmS. x. 261; stíga yfir höfuð e-m, to pass over one’s head, overcome one, 304; er á engri stundu örvænt nær elli stígr yfir h. mér, Eb. 332; hlaða hellum at höfði e-m, to leave one dead on the spot, Dropl. 18; ganga milli bols ok höfuðs, ‘to gang between bole and head,’ i. e. to kill outright, Eb. 240; hætta höfði, to risk one’s head, Hm. 106; leggjask e-t undir höfuð, to lay under one’s pillow, to put aside; leggjask ferð undir höfuð, Fær. 132, Orkn. 46; þú munt verða fátt undir höfuð at leggjask ef ek skal við þér taka, Sturl. i. 27; vera höfði hærri, to be a head taller, FmS. x. 381; setja höfuð á höfuð ofan, to set head upon head, BS. i. 73, (viz. to consecrate a second bishop to a see, which was against the eccl. law); cp. kjósa annan konung í höfuð Davíð, SkS. 801.
höfuð (hǫfuð)
III. in a personal sense, in poets, a person, = Lat. caput, Gr. κάρα, κεφαλή; fárgjarnt höfuð, thou fearful woman! FaS. ii. 556; hraustara höfuð, a bolder man, 315; berjask við eitt höfuð, 49; heiptrækt höfuð, Ýt. 25; andprútt höfuð, high-minded man! Sighvat; tírar h., glorious man; leyfðar h., id., Geisli 56; vina höfuð = cara capita, Bm. 2; frænda höfuð, kinsmen, Skáld H. 3. 40; hvarfúst h., thou fickle woman! Hel. 2.
höfuð (hǫfuð)
2. a number, tale, head, of animals; fádygt höfuð, of a fox, Merl. 1. 39: head, of cattle, þeir eiga at gjalda þingfarar-kaup, er skulda-hjóna hvert hefir höfuð, kú skuldalausa eða kúgildi, Grág. (Kb.) i. 159, referring to the old way of taxation, which is still the law in Icel., that a freeholder has to pay tax (skattr) only if he has more head of cattle (kúgildi, q. v.), than persons to support.
höfuð (hǫfuð)
IV. a head, chief; höfuð lendra manna, FmS. vii. 273; h. ok höfðingi, Stj. 457; Þrándheimr er h. Noregs, FmS. vi. 38; höfuð allra höfuð-tíða (gen.), LeiðarvíS. 23.
höfuð (hǫfuð)
V. of head-shaped things:
höfuð (hǫfuð)
1. a beak, of a ship; með gylltum höfðum, FmS. viii. 385, x. 10, 417, passim; dreka-höfuð, q. v.: the beak was usually a dragon’s head, sometimes a bison’s, Ó. H.; a steer’s, Landn. 5. ch. 8; or it was the image of a god, e. g. of Thor, FmS. ii. 325, (Ó. T. ch. 253); or of a man, Karl-höfði, Ó. H., the ship of St. Olave; cp. the interesting passage, þat var upphaf enna heiðnu laga, at menn skyldu eigi hafa höfuðskip í hafi, en ef þeir hefði, þá skyldi þeir af taka höfuð áðr þeir kæmi í lands-sýn, ok sigla eigi at landi með gapandum höfðum eðr gínandi trjónum, svá at landvættir fældisk við, Landn. (Hb.) 258, FmS. vi. 180 (in a verse), vii. 51 (in a verse). 2. the capital of a pillar, Al. 116, Fb. i. 359 (of tent poles): of carved heads in a hall, sér þú augun útar hjá Hagbarðs-höfðinu? Korm. ch. 3: heads of idols carved on chairs, Fbr. ch. 38: carved heads on high-seats, Eb. ch. 4: that these figures sometimes represented fairies or goddesses is shewn by the word brúða (q. v.) and stólbrúða; heads of bedsteads seem to have been carved in a similar way; cp. also Korm. 86, see tjasna.
höfuð (hǫfuð)
3. the head-piece of a bridle; týndi maðr höfði á beisli því er görsema-vel var gört, BS. i. 314, v. l.; the head of a rake, hrífu-h., etc.
höfuð (hǫfuð)
COMPDS: höfðabúza, höfðafjöl, höfðalag, höfðaskip, höfðatal, höfðatala, höfuðband, höfuðbani, höfuðbein, höfuðburðr, höfuðbúnaðr, Höfuðdagr, höfuðdúkr, höfuðfaldr, höfuðfatnaðr, höfuðfetlar, höfuðgerð, höfuðgjarnt, höfuðgull, höfuðhlutr, höfuðhögg, höfuðlausn, höfuðlauss, höfuðleðr, höfuðlín, höfuðmein, höfuðmikill, höfuðmundr, höfuðórar, höfuðrót, höfuðsár, höfuðskél, höfuðskip, höfuðskjálfti, höfuðsmátt, höfuðsnauðr, höfuðsótt, höfuðsteypa, höfuðsundl, höfuðsvími, höfuðsvörðr, höfuðtíund, höfuðverkr, höfuðvíti, höfuðvörðr, höfuðþváttr, höfuðþyngsl, höfuðærr, höfuðærsl.
höfuð (hǫfuð)
B. Chief, capital, found like the Gr. ἀρχι- in countless COMPDS: höfuðatriði, höfuðá, höfuðárr, höfuðátt, höfuðbarmr, höfuðbaðmr, höfuðbarmsmaðr, höfuðbaugr, höfuðbenda, höfuðbiti, höfuðbitarúm, höfuðblót, höfuðborg, höfuðból, höfuðbæli, höfuðbær, höfuðdrottning, höfuðefni, höfuðengill, höfuðfaðir, höfuðfirn, höfuðfól, höfuðgersemi, höfuðgjöf, höfuðglæpr, höfuðgoð, höfuðgrein, höfuðgæfa, höfuðhátíð, höfuðhetja, höfuðhof, höfuðinnihald, höfuðísar, höfuðíþrótt, höfuðkempa, höfuðkennimaðr, höfuðkirkja, höfuðklerkr, höfuðkonungr, höfuðkostr, höfuðkvöl, höfuðlist, höfuðlýti, höfuðlæknir, höfuðlærdómr, höfuðlöstr, höfuðsmaðr, höfuðmeistari, höfuðmerki, höfuðmusteri, höfuðnafn, höfuðnauðsyn, höfuðniðjar, höfuðprestr, höfuðráð, höfuðráðgjafi, höfuðskáld, höfuðskepna, höfuðskutilsvein, höfuðskömm, höfuðskörungr, höfuðsmiðr, höfuðspekingr, höfuðstaðr, höfuðstafn, höfuðstafr, höfuðstjarna, höfuðstóll, höfuðstólpi, höfuðstyrkr, höfuðsynd, höfuðsæti, höfuðtunga, höfuðvápn, höfuðveizla, höfuðvél, höfuðvindr, höfuðvinr, höfuðþing, höfuðætt.

Ortografía: El libro de Cleasby & Vigfusson utilizó la letra ö para representar la vocal original ǫ del nórdico antiguo. Por lo tanto, höfuð puede escribirse más precisamente como hǫfuð.

Posible inscripción rúnica en futhark joven:ᚼᚢᚠᚢᚦ
Las runas del futhark joven se utilizaron desde el siglo VIII hasta el XII en Escandinavia y sus asentamientos en el extranjero

Abreviaciones utilizadas:

A. S.
Anglo-Saxon.
Cod.
Codex.
cp.
compare.
Dan.
Danish.
dat.
dative.
e. g.
exempli gratia.
Engl.
English.
gen.
genitive.
gl.
glossary.
Goth.
Gothic.
Gr.
Greek.
Hel.
Heliand.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
l.
line.
Lat.
Latin.
l. c.
loco citato.
m.
masculine.
mid. H. G.
middle High German.
mod.
modern.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
Ormul.
Ormulum.
pl.
plural.
S.
Saga.
Swed.
Swedish.
Teut.
Teutonic.
v.
vide.
ch.
chapter.
eccl.
ecclesiastical.
i. e.
id est.
viz.
namely.
q. v.
quod vide.
etc.
et cetera.
v. l.
varia lectio.

Obras & Autores citados:

Anecd.
Anecdoton. (H. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Hb.
Hauks-bók. (H. IV.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Sæm.
Sæmundar Edda. (A, C. I.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Hrafn.
Hrafnkels Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Sdm.
Sigrdrífu-mál. (A. II.)
Skm.
Skírnis-mál. (A. I.)
Vþm.
Vafþrúðnis-mál. (A. I.)
Þkv.
Þryms-kviða. (A. I.)
Bárð.
Bárðar Saga. (D. V.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Dropl.
Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Flóv.
Flóvents Saga. (G. II.)
Fm.
Fafnis-mál. (A. II.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Hým.
Hýmis-kviða. (A. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Og.
Oddrúnar-grátr. (A. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Bm.
Bjarka-mál. (A. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Skáld H.
Skáld Helga-rímur. (A. III.)
Kb.
Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
Merl.
Merlinus Spa. (A. III.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Korm.
Kormaks Saga. (D. II.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Ó. T.
Ólafs Saga Tryggvasonar. (E. I.)
➞ Ver todas las obras citadas en el diccionario

Back