Biðja

Dictionnaire vieux norrois - biðja

Signification du mot vieux norrois "biðja"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois biðja peut signifier :biðja

biðja
bað, báðu, beðit; pres. bið; imperat. bið and biddu; poët. forms with suff. neg. 1st pers. pres. biðkat ek, Gísl. (in a verse): [Ulf. bidian = αιτειν, ερωταν; A. S. biddian; Old Engl. bid, bede (in bedes-man), and ‘to bid one’s beads;Germ. bitten, beten; cp. Lat. petere]:—to beg; with gen. of the thing, dat. of the person; or in old writers with infin. without the particle ‘at;’ or ‘at’ with a subj.:
biðja
α. with infin., Jarl bað þá drepa hann, … bað hann gefa Hallfreði grið, FmS. iii. 25; hann bað alla bíða, Nj. 196; bað þá heila hittast, Eg. 22, FmS. vii. 351; Skapti bað Gizur (acc.) sitja, Nj. 226; Flosi bað alla menn koma, Nj. 196, Hdl. 2; inn bið þú hann ganga, Skm. 16, LS. 16; b. e-n vera heilan, valere jubere, Gm. 3, Hkv. 1, 2: still so in the Ór. 65 (biðr ek Ólaf bjarga mér) of the end of the 14th century; mod. usage prefers to add the ‘at,’ yet Hallgrímr uses both, e. g. hann bað Pétr með hryggri lund, hjá sér vaka um eina stund, PasS. 4. 6; but, Guð bið eg nú að gefa mér náð, id.
biðja
β. with ‘at’ and a subj., b. viljum vér þik, at þú sér, Nj. 226, Jb. 17: without ‘at,’ PasS. 6. 13, 3. 12.
biðja
γ. with gen., b. matar, Grág. i. 261; er þér þess ekki biðjanda. Eg. 423; b. liðs, liðveizlu, föruneytis, brautargengis, Nj. 226, 223, Ísl. ii. 322; bænar, FmS. iv. 12; b. e-m lífs, griða, góðs, böls, to beg for the life … of one,v. 39, FmS. iii. 25, Edda 38, Hm. 127; b. fyrir e-m, to beg, pray for one, Nj. 55; b. e-n til e-s, to request one to do a thing, Grág. i. 450, FmS. v. 34: spec. to court (a lady), propose, with gen. as object of the thing and person here coincide, b. konu, b. sér konu, Eg. 5, Nj. 2, Rm. 37.
biðja
2. to pray (to God), absol., hann bað á þessa lund, BlaS. 41; b. til Guðs, SkS. 308, FmS. iii. 48; b. bæn sinni (dat.), to pray one’s prayer, 655 xvi, Hom. 114; b. bæn sína, id., BlaS. 50.
biðja
β. reflex., biðjask fyrir, to say one’s prayers, Nj. 196; er svá baðst fyrir at krossi, Landn. 45, 623. 34, Orkn. 51; biðjast undan, to excuse oneself, beg pardon, FmS. vii. 351: the reflex. may resume the infin. sign ‘at,’ and even an active may do so, if used as a substitute for a reflex., e. g. biðr Þórólfr at fara norðr á Hálogaland, Th. asked for furlough to go to H., Eg. 35.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᛒᛁᚦᛁᛅ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

A. S.
Anglo-Saxon.
cp.
compare.
dat.
dative.
Engl.
English.
f.
feminine.
gen.
genitive.
Germ.
German.
gl.
glossary.
imperat.
imperative.
infin.
infinitive.
l.
line.
Lat.
Latin.
m.
masculine.
n.
neuter.
neg.
negative.
pers.
person.
poët.
poetically.
pres.
present.
S.
Saga.
subj.
subjunctive.
uff.
suffix.
Ulf.
Ulfilas.
acc.
accusative.
e. g.
exempli gratia.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
mod.
modern.
v.
vide.
spec.
specially.
s. v.
sub voce.
absol.
absolute, absolutely.
reflex.
retlexive.

Œuvres & Auteurs cités :

Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Gm.
Grímnis-mál. (A. I.)
Hdl.
Hyndlu-ljóð. (A. II.)
Hkv.
Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
Ls.
Loka-senna. (A. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ór.
Ólafs-ríma. (A. III)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Skm.
Skírnis-mál. (A. I.)
Jb.
Jóns-bók. (B. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Háv.
Hávarðar Saga. (D. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Rm.
Rígsmál. (A. II.)
Blas.
Blasius Saga. (F. III.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Th.
Theophilus. (F. III.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back