Biðja
Słownik staronordyjski - biðja
Znaczenie staronordyjskiego słowa "biðja"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo biðja może oznaczać:biðja
- biðja
- bað, báðu, beðit; pres. bið; imperat. bið and biddu; poët. forms with suff. neg. 1st pers. pres. biðkat ek, Gísl. (in a verse): [Ulf. bidian = αιτειν, ερωταν; A. S. biddian; Old Engl. bid, bede (in bedes-man), and ‘to bid one’s beads;’ Germ. bitten, beten; cp. Lat. petere]:—to beg; with gen. of the thing, dat. of the person; or in old writers with infin. without the particle ‘at;’ or ‘at’ with a subj.:
- biðja
- α. with infin., Jarl bað þá drepa hann, … bað hann gefa Hallfreði grið, FmS. iii. 25; hann bað alla bíða, Nj. 196; bað þá heila hittast, Eg. 22, FmS. vii. 351; Skapti bað Gizur (acc.) sitja, Nj. 226; Flosi bað alla menn koma, Nj. 196, Hdl. 2; inn bið þú hann ganga, Skm. 16, LS. 16; b. e-n vera heilan, valere jubere, Gm. 3, Hkv. 1, 2: still so in the Ór. 65 (biðr ek Ólaf bjarga mér) of the end of the 14th century; mod. usage prefers to add the ‘at,’ yet Hallgrímr uses both, e. g. hann bað Pétr með hryggri lund, hjá sér vaka um eina stund, PasS. 4. 6; but, Guð bið eg nú að gefa mér náð, id.
- biðja
- β. with ‘at’ and a subj., b. viljum vér þik, at þú sér, Nj. 226, Jb. 17: without ‘at,’ PasS. 6. 13, 3. 12.
- biðja
- γ. with gen., b. matar, Grág. i. 261; er þér þess ekki biðjanda. Eg. 423; b. liðs, liðveizlu, föruneytis, brautargengis, Nj. 226, 223, Ísl. ii. 322; bænar, FmS. iv. 12; b. e-m lífs, griða, góðs, böls, to beg for the life … of one, Háv. 39, FmS. iii. 25, Edda 38, Hm. 127; b. fyrir e-m, to beg, pray for one, Nj. 55; b. e-n til e-s, to request one to do a thing, Grág. i. 450, FmS. v. 34: spec. to court (a lady), propose, with gen. as object of the thing and person here coincide, b. konu, b. sér konu, Eg. 5, Nj. 2, Rm. 37.
- biðja
- 2. to pray (to God), absol., hann bað á þessa lund, BlaS. 41; b. til Guðs, SkS. 308, FmS. iii. 48; b. bæn sinni (dat.), to pray one’s prayer, 655 xvi, Hom. 114; b. bæn sína, id., BlaS. 50.
- biðja
- β. reflex., biðjask fyrir, to say one’s prayers, Nj. 196; er svá baðst fyrir at krossi, Landn. 45, 623. 34, Orkn. 51; biðjast undan, to excuse oneself, beg pardon, FmS. vii. 351: the reflex. may resume the infin. sign ‘at,’ and even an active may do so, if used as a substitute for a reflex., e. g. biðr Þórólfr at fara norðr á Hálogaland, Th. asked for furlough to go to H., Eg. 35.
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᛒᛁᚦᛁᛅ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Używane skróty:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- dat.
- dative.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- gen.
- genitive.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- imperat.
- imperative.
- infin.
- infinitive.
- l.
- line.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- neg.
- negative.
- pers.
- person.
- poët.
- poetically.
- pres.
- present.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- uff.
- suffix.
- Ulf.
- Ulfilas.
- acc.
- accusative.
- e. g.
- exempli gratia.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- mod.
- modern.
- v.
- vide.
- spec.
- specially.
- s. v.
- sub voce.
- absol.
- absolute, absolutely.
- reflex.
- retlexive.
Prac i autorów cytowanych:
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Hdl.
- Hyndlu-ljóð. (A. II.)
- Hkv.
- Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
- Ls.
- Loka-senna. (A. I.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Ór.
- Ólafs-ríma. (A. III)
- Pass.
- Passiu-Sálmar.
- Skm.
- Skírnis-mál. (A. I.)
- Jb.
- Jóns-bók. (B. III.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Rm.
- Rígsmál. (A. II.)
- Blas.
- Blasius Saga. (F. III.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Th.
- Theophilus. (F. III.)