Gæta

Dictionnaire vieux norrois - gæta

Signification du mot vieux norrois "gæta"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois gæta peut signifier :gæta

gæta
tt, (gjáta, Hom. 34, 156, esp. in Norse MSS.), [gæte = to find sheep, Ivar Aasen]:—to watch, tend, take care of, with gen.; at gæta eigna sinna, FmS. i. 245; gætum vandliga þessa burðar, viii. 8; Guð gæti mín, God protect me! ix. 482; gæta skipa sinna, 484; þá látum en hafit gæta vár, Orkn. 108; þeir létu myrkrit gæta sín, FS. 85; Þórir bað sína menn hlífa sér ok gæta sín sem bezt, Gullþ. 24; ok báðu hann gæta lífs síns, Orkn. 164; gjáta laga ok landsréttar, Hom. 34; þá er at gæta ráðsins, then take heed to the advice, Nj. 61; gæta dóma, to observe justice, SkS. 658:—to tend [cp. Norse gæte], gæta kúa, to tend cows, FmS. vi. 366, Ld. 98; gæta hesta, to tend horses, Fb. ii. 340, FS. 88; hón gaetir dura í Valhöllu, Edda 21; Móðguðr er nefnd mær sú er gætir brúarinnar, 38; hann sitr þar við himins-enda at gæta brúarinnar fyrir bergrisum, 17; gæta segls, to take care of the sail, FmS. vii. 340 (in a verse); gæta skips, Anal. 191:—absol., stofan gætti (guarded) at baki þeim, Eg. 91; því at rekendrnir gættu fyrir utan, FmS. vii. 184; gættu (take care) ok vinn eigi á Kálfi, Fb. ii. 360; gæta sín, to be on one’s guard.
gæta
β. with prep., gæta til, to take care of, mind; var eigi betr til gætt en svá, at …, Orkn. 210; svá gættu þeir til, at ekki varð at, Nj. 57; gætið hér til Önundar húsbónda yðvars, at eigi slíti dýr né fuglar hræ þeirra, Eg. 380; hann skyldi til gæta at eigi slægisk aptr liðit, Ó. H. 215; sá er til saka gætir, SkS. 28, Rb. 396; ef þú kannt til at gæta, if thou behave well, Eg. 96; mun ek þá ekki taka af þér eignir þínar, ef þu kannt til gæta, id., FmS. ii. 178: in mod. usage also, gæta að e-u, to observe a thing: to heed, Guðs vegna að þér gæt min sál, PasS. 8. 16.
gæta
II. reflex., Þorleikr kvaðsk ekki mundu hafa mikit fé, því at úsýnt er hversu mér gætisk til, because it is uncertain how I may keep it, Ld. 300: cp. geta A. IV.
gæta
III. [cp. geta with gen., signif. B], getask um e-t, to deliberate or take counsel about …; ok um þat gættusk, hvárt …, and took counsel together, whether …, Vsp. 6, 9, 27, 29; gætask e-s, to tell of, mention a thing; gættisk ok Glaumvör, at væri grand svefna, G. told that she had dreary dreams, Am. 20; gættisk þess Högni, at árna ánauðgum, H. spoke of interceding for the bondsman, 60.
gæta
IV. part. gætandi, a keeper, Edda 94.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᚴᛅᛏᛅ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

absol.
absolute, absolutely.
cp.
compare.
esp.
especially.
gen.
genitive.
l.
line.
m.
masculine.
n.
neuter.
S.
Saga.
þ.
þáttr.
id.
idem, referring to the passage quoted or to the translation
mod.
modern.
reflex.
retlexive.
f.
feminine.
signif.
signification.
part.
participle.

Œuvres & Auteurs cités :

Anal.
Analecta. (D. II.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Ivar Aasen
Ivar Aasen’s Dictionary, 1850.
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Pass.
Passiu-Sálmar.
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Am.
Atla-mál. (A. II.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back