Ríkr

Dictionnaire vieux norrois - ríkr

Signification du mot vieux norrois "ríkr"

Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :

Le mot vieux norrois ríkr peut signifier :ríkr

ríkr
adj., compar. ríkari and ríkri, superl. ríkastr and ríkstr, [Ulf. reiks = ἔντιμος; Germ. reich; Dan. rig, etc.]:—mighty, powerful, Rb. 370; ríkr höfðingi, Nj. 1, Fms. xi. 298; ríkr ok auðigr, Eg. 22, 83, Fms. vii. 293 (strong); ríkastr ok göfgastr, i. 61; ekki hefir Hákon látið hlut sinn fyrir enn ríkari mönnum en þú ert, 74; þeir vóru menn ríkastir í Þrænda-lögum, vi. 24: in the phrase, sagði þá inn ríkri ráð, the stronger ruled, might ruled over right, viii. 108, v. l.; ríkri ráð sagði, Am. 62; er þess ván um alla þína daga, at vér frændr sem ríkri, Eg. 475; ríkastr ok víðlendastr konungr, Fms. xi. 201, 203; ríkir ok óríkir, Ó. H. 60; hafði jarl á því ríkra manna hátt, Nj. 278; hann er ríkstr konung-manna, Rekst.
ríkr
2. of things, strong; ok verðr þá þat ríkara sem verr gegnir, Fms. i. 69; var sjón sögu ríkari, Ó. H. 180 (of autopsy); fátt er sköpum ríkara, Fs. 23; nauðsyn er lögum ríkri, 656 A. i. 22; ef úgæfa mín gengi ríkra en lukka þín, Þorst. St. 54, Al. 56; var þar ríkt varðhald, Fms. xi. 247; leggja ríkt við, to lay a heavy penalty on, iv. 144, x. 173, xi. 262; banna ríkt, to forbid strongly, Sks. 126 new Ed.; eru þeir fjötraðir ok ríkt bundnir, Fær. 183.
ríkr
3. magnificent; mærin gyrði sik einu ríku belti, 580 A. 2; konungr görði mannboð ríkt, Hkr. i. 231; ok halda til sem ríkast at öllu, K. Þ. K. 56.
ríkr
4. as a nickname; inn Ríki, the Great, Mighty; Knútr ríki, Hákon jarl inn ríki, Rögnvaldr jarl inn ríki, Fms., Ó. H., Orkn. 8.
ríkr
II. [Germ. reich; Dan. rig; Engl. rich], rich, wealthy; this sense appears about the end of the 13th century, and was no doubt influenced by the foreign use of the word; þeir hafa af hennar gózi orðið fullir ok feitir ok mjök ríkir, H. E. i. 505; ok aldrei urðu þau svá rík, at þau ætti konungi skatt at gjalda, Jb. 167; ríkr at fé, Grett. 153 new Ed.; oss er mikit sagt af auð þeim … Eigi mun þat aukit þó hann sé sagðr ríkastr maðr á Íslandi, Band. 24 new Ed. (but only in the later recension of that Saga, for the old recension in Kb. omits the word); svá miklum auð saman koma, ok verða full-ríkir á fám árum, Fms. vi. 273; hann var ríkr at fé, Dropl. 13, where it is no doubt due to the transcriber of the Arna-Magn. 132; passim in mod. usage, whereas the old sense has become obsolete, except in special phrases and compds, e. g. ráð-ríkr.

Inscription runique possible en futhark jeune :ᚱᛁᚴᚱ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger

Abréviations utilisées :

adj.
adjective.
compar.
comparative.
Dan.
Danish.
etc.
et cetera.
f.
feminine.
Germ.
German.
l.
line.
m.
masculine.
n.
neuter.
superl.
superlative.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide.
v. l.
varia lectio.
e. g.
exempli gratia.
Engl.
English.
gl.
glossary.
mod.
modern.
pl.
plural.

Œuvres & Auteurs cités :

Am.
Atla-mál. (A. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
K. Þ. K.
Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
Orkn.
Orkneyinga Saga. (E. II.)
Arna-Magn.
Arna-Magnacanus.
Band.
Banda-manna Saga. (D. II.)
Dropl.
Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
H. E.
Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
Jb.
Jóns-bók. (B. III.)
Kb.
Konungs-bók. (B. I, C. I, etc.)
Magn.
Magnús Saga jarls. (E. II.)
➞ Voir toutes les œuvres citées dans le dictionnaire

Back