Stórr
Dictionnaire vieux norrois - stórr
Signification du mot vieux norrois "stórr"
Comme défini par le dictionnaire vieux norrois-anglais de Cleasby & Vigfusson :
Le mot vieux norrois stórr peut signifier :stórr
- stórr
- adj., compar. stæri or stærri, superl. stærstr, i. e. stœri, stœrstr; [a word peculiar to the Northern languages, from which it has entered into the Finnish; A. S. stôr; Engl. sturdy; North. E. stordy]:—the original sense seems to be ‘stirred,’ ‘disturbed’ (cp. III), but it is only used in the sense big, great, of size; ein stærst, FmS. iii. 123; bein miklu stærri, Eg. 769; stórir járnrekendr, SkS. 457; stórir askar, Eg. 204; stór héruð, 275; stór veðr, [cp. Shetl. stoor], rough weather, great gales, Ld. 50; stórr sær, a high sea, SkS.; stór, stæri sár, Nj. 153; stærst hof hér á landi, Landn. 335 (Mantissa); í stórum töskum, Hkr. iii. 244.
- stórr
- II. metaph. great, potent; við alla ena stærri menn, Ld. 124; mæltu at hann skyldi göra Ólaf eigi of stóran, FmS. i. 99; at hann görisk eigi of stórr, Eg. 50; gör þik eigi stærra enn þú átt kyn til, FmS. xi. 236; hve marga (aura) ok hve stóra, Grág. i. 136.
- stórr
- 2. great, important; enna stærri mála, Nj. 2.
- stórr
- 3. proud; bændr vóru þar því stærri enn annarsstaðar, at engi vildi til koma, FmS. iv. 112: Sigríð kona hans var heldr stór, v. 30 (skap-stórr, Ó. H. l. c.)
- stórr
- III. neut., görði þá stórt á firðinum, the sea rose high, Eg. 60; tíðendi þau er honum lægi svá stórt við, FmS. xi. 102; höggva stórt, to strike hard, Nj. 53.
- stórr
- IV. adverbial phrases, stórum, very greatly, much; svá at ek finna stórum, Ísl. ii. 343; stórum stauplar nú yfir, FS. 153; þat berr stórum, it amounts to much, FmS. ii. 37; ætla ek stærum bera hin laga-brotin, vii. 305; stórum ríkr, very mighty, Hkr. iii. 244; stórum vinsæll, FmS. vii. 102; stórum feginn, Eg. 567; stórum sköruligt, Ld. 106. 2. stærrum, more, in a greater degree; skjótara ok stærum, SkS. 71; gefit hefir þú mér stærum, FmS. vii. 56; eigi stærum né smærum, neither more nor less, Grág. i. 241. 3. stórs, adv.; ekki stórs of ökla upp, BS. i. 349. 4. stóru-gi, adv. much, greatly, Ísl. ii. 384; see -gi.
- stórr
- B. In COMPDS, and with nouns, stór-, like smár-, is chiefly prefixed to nouns in plur. or in a collective sense: stór-auðigr, adj. very wealthy, Landn. 68, Eg. 2, 23, FmS. xi. 293, Hdl. 39. stór-ár, f. pl. great waters, Stj. 87, Rb. 350. stór-beinóttr, adj. bony, coarse-faced, Eb. 30, FaS. i. 173. stór-blót, n. pl. great sacrifices, FmS. v. 164. stór-bokkar, m. pl. ‘big bucks,’ lordlings, mighty and overbearing men, Eb. 334, FmS. viii. 238 (spelt bukkar), xi. 260, BS. i. 621. stór-borgir, f. pl. big towns, Róm. 264. stór-borinn, part. high-born, Hkr. i. 243, Bær. 14. stór-brögðóttr, adj. very sly, Hðm. 13. stór-burðigr, adj. = stórborinn, FaS. ii. 474, v. l. stór-bú, n. pl. great estates, Eg. 170, FmS. i. 13. stór-bygðir, f. pl. large counties, settlements, Ó. H. 174. stór-byssur, f. pl. big catapults, FaS. iii. 428, v. l.: big guns. stór-bæir, m. pl. great estates, Hkr. i. 20. stór-bændr, m. pl. great freeholders, FmS. ii. 40, Orkn. 136, Sturl. i. 37. stór-deildir, f. pl. great differences, quarrels, Sturl. i. 140, iii. 7. stór-deilur, f. pl. id., Sturl. i. 140 C. stór-draumar, m. pl. portentous dreams, Sturl. ii. 204 C. stór-efli, n., in stór-eflis-menn, m. pl. mighty men, FmS. xi. 7, 13, Gísl. 55, Háv. 50, Glúm. 37. stór-efni, n. pl. important cases, n. G. l. stór-eignir, f. pl. great landed estates, Hkr. iii. 19; stóreigna maðr, a great landowner, Ísl. ii. 202. stór-erviði, n. severe toil, hard work, Sturl. iii. 65. stór-eyjar, f. pl. great islands, FmS. vii. 85. stór-fé, n. great wealth, Nj. 178, Eg. 75, FmS. ix. 320; stórfjár ok dýrgripa, vii. 186. stór-feginn, adj. very fain or glad, Ver. 19, Bret. 46, FmS. xi. 29. stór-fengr, adj. gross, huge; hann var S. ok auðigr, Sturl. i. 8; föður átta ek heldr stórfengan, Brand. 62; stórfeng kýr, a good milch cow, BS. i. 194. stór-fetaðr, part. long-striding, taking great steps, FaS. ii. 348; S. hestr, Edda 57. stór-fetr, adj. id., GrEg. 17. stór-firðir, m. pl. big firths, Fb. iii. 446. stór-fiskar, m. pl. big fishes (whales). FaS. ii. 113. stór-fjaðrar, f. pl. big feathers, SkS. 114. stór-fjarri, adv. very far, Lex. Poët. stór-fjöllóttr, adj. with great fells, Eb. 8. stór-flokkar, m. pl. great ‘flocks,’ large detachments, Ó. H. 208. stór-frörar, m. pl. ice-fields, Grett. (in a verse). stór-fuglar, m. pl. big birds, El. 2. stór-fundir, m. pl. great meetings, great battles, Nj. 107. stór-föt, n. pl. big clothes, Glúm. 390. stór-geðr (-geðjaðr), adj. great-minded. Lex. Poët.: = stórgætr (?), BS. i. 606. stór-gjafar, f. pl. great, lordly, rich gifts, Nj. 151, FmS. vii. 2. stór-gjöfull, adj. munificent, Hkr. i. 291, FmS. viii. 238, BS. i. 81, Magn. 464. stór-gjöld, n. pl. heavy fines, FmS. i. 66. stór-glæpir, m. pl. great crimes, FmS. vii. 261, Stat. 260, SkS. 773. stórglæpa-maðr, m. a great criminal, Stj. 40. stór-glæpligr, adj. highly criminal, SkS. 773. stór-gnípur, f. pl. huge peaks, mountains, FaS. ii. 76. stór-góz, n. a great property, BS. i. 853. stór-grýti, n. pl. big stones, rocks, Mag. stór-grýttr, adj. rocky, stony, FmS. xi. 239. stór-gættingar, m. pl. magnates, 623. 32, Al. 16. stór-görr, part. of great size, Lex. Poët. stór-hagr, adj. very skilled, handy, FaS. ii. 347. stór-heimsligr, adj. ‘big-foolish,’ grossly foolish, 625. 73. stór-heit, n. pl. great vows, BS. i. 421, FmS. ix. 387. stór-héruð, n. pl. great districts, Stj. 83, MS. 655 xvi. A. 3, Ó. H. 125. stór-hlutir, m. pl. great things, FmS. vii. 136: in an evil sense, great sins, MS. 671. 16, n. G. l. i. 459. stór-hræddr, adj. much afraid, Fbr. 149. stór-huga, adj. aiming high, aspiring. stór-hugaðr, adj. high-minded, proud, Am. 72, Stj. stór-hvalir, m. pl. big whales, SkS. 122. stór-hveli, n. id., FaS. ii. 78. stór-höfðingjar, m. pl. great magnates, FmS. vii. 206, 209, Hkr. ii. 140, Barl. 127, SkS. 6. stór-höggr, adj. dealing heavy blows, FmS. xi. 131, Landn. 69, Fb. ii. 128. stór-ílla, adv. very badly, Grett. 120, FmS. i. 12, Fb. i. 411. stór-íllr, adj. very bad, FmS. ix. 393, Lv. 68. stór-jarteinir, f. pl. great wonders, Stj. 289. stór-kappar, m. pl. great champions, FaS. ii. 481. stór-katlar, m. pl. big kettles, FmS. x. 29. stór-kaup, n. pl. wholesale buying. stórkaup-maðr, m. a wholesale dealer, Fb. ii. 75. stór-keralda, að, in a pun, Krók. 63, 64. stór-kerti, n. pl. geat tapers, Flóv. 35. stór-keröld, n. pl. large vats, Dipl. v. 18. stór-klæki, n. pl. great wickedness, Band. 38 new Ed., Ó. H. 217. stór-kostliga, adv. in grand style, BS. i. 645. stór-kostligr, adj. grand; bær S., Ó. H. 66; S. gjafir, Sturl. i. 48: colossal, Fb. i. 522. stór-kvikendi, n. pl. great beasts, Stj. 70. stór-kvæði, n. pl. great poems, Skálda 205. stór-langr, adj. very long, Eb. 24. stór-látr, adj. proud, haughty, FmS. i. 2: munificent, FS. 51, Al. 70: not content with a little (opp. to smá-látr), Eg. 17, FmS. vi. 368. stór-leiði, n. a long way, BS. i. 458. stór-leikr, m. presumption, pride, FmS. iv. 206, Ölk. 34, Stj. 537. stór-leitr, adj. big-faced, Sturl. ii. 99. stór-lendur, f. pl. great lands, BS. i. 226. stór-liga, adv. greatly, very, Bret. 24, Eg. 57: proudly, Edda. 30; svara S., FmS. i. 3; mæla S., vi. 246, x. 194. stór-ligana, adv. = stórliga, Stj., MS. 227, passim. stór-ligr, adj. great, Eg. 46. stór-ljótr, adj. very ugly, Glúm. 387. stór-lokkar, m. pl. long locks, FaS. i. 173. stór-lyndi, f. magnanimity, FmS. vii. 198, Hkr. iii. 245; sína S., FmS. vii. 96. stór-lyndr, adj. magnanimous, FmS. vii. 98; high-spirited, Nj. 18, FS. 129, Grett. 158. stór-læti, n. liberality, Ld. 30, FmS. x. 235: pride, v. 71, Ölk. 34. stór-lönd, n. pl. great counties, FmS. iv. 140. stór-mannliga, adv. (-ligr, adj.), like a grand man, munificently, FS. 15, Ísl. ii. 337, Eg. 62, FmS. xi. 244. stór-mannligr, adj. magnificent, FS. 11, 30, FmS. ii. 133, vi. 13, xi. 321. stór-margr, adj. very many, Eg. 219. stór-mál, n. pl. great suits; standa í stórmálum, Nj. 227, FS. 29, Vápn. 22. stór-mein, n. pl. great evils, FS. 44. stór-meizl, n. pl. great injuries, Sturl. ii. 49. stór-menni, n. great men, men of rank, Eg. 30, FS. 11, FmS. i. 31, vi. 19, Ó. H. 71: great folk, Bárð. 172; frá Birni bunu er komit nær allt S. á Íslandi, Landn. 39: a liberal man, Sturl. i. 4, 9, Eg. 38, 198: a big man, giant, Edda 33. stór-mennska, u, f. greatness, munificence, FmS. xi. 19, 293, FS. 15, passim; meir af stór-mennsku enu forsjá, BS. i. 83. stórmennsku-fullr, adj. munificent. stór-merki, n. pl. wonderful things, great wonders; Guðs S., Edda (pref.), FmS. i. 133, Magn. 534, Symb. 29; hvat er fleira stórmerkja frá askinum, Edda. stór-merkiliga, adv. wonderfully, Mar. stór-merkiligr, adj. wonderful, Mar. stór-mikill, adj. huge, immense, Lv. 68, Eg. 59, FmS. i. 63, vii. 79, 278. stór-mjök, adv. very much, immensely, FmS. vii. 110, Fb. 1. 411, Bret. 54. stór-mæli, n. pl. great affairs; standa í stórmælum, Nj. 224: grave affairs, þau S. er ek hefi mót yðrum vilja brotið, Orkn. 118; eccl. the greater excommunication, hafði biskup í stórmælum (in ban) tvá höfðingja, Sturl. ii. 2; lýsa stórmælum yfir, to excommunicate, iii. 201; biskup vildi ekki með hann tala, þvíat hann var í stórmælum, BS. i. 286, 490, Stat. 260, Anecd. 8, 26. stór-nauðsynjar, f. pl. hard necessity, Gþl. 27, 352. stór-nær, adv. very nigh, BS. i. 21. stór-orðr, adj. using big words, FmS. i. 75, xi. 94; stórort kvæði ok úfagrt, a big-worded, high-sounding poem, Ísl. ii. 237. stór-ráð, n. pl. great undertakings, FmS. i. 83. stór-ráða-samr, adj. daring, venturesome, Grett. 158. stór-ráðr, adj. ambitious; stórráð ok ráðgjörn, FmS. x. 220; S. ok ágjarn, vii. 28, Orkn. 144; a nickname, Sigríðr stórráða, cp. Lat. superbus. stór-ref-singar, f. pl. severe punishment. FmS. vii. 36. stór-regn, n. pl. heavy rains. FmS. viii. 202. stór-reki, m. ‘big-wreck’ big pieces of jetsum; allan stórreka, opp. to smáreki, Vm. 129. stór-riðinn, part. with big meshes, of a net. stór-ritaðr, part. written in large letters, Pm. 125. stór-ríki, n. pl. great empires, BS. ii. 43. stór-ríkr, adj. very powerful, Ísl. ii. 202, v. l. stór-ræði, n. pl. daring, dangerous, great undertakings, Gþl. (pref. vi), Nj. 66, FmS. i. 83, vi. 10, 37, viii. 120, SkS. 746. stórræða-maðr, m. a man of great aims. FmS. ix. 283. stór-rök, n. pl. mighty events, Hom. 55. stór-sakar, f. pl. great offences. FmS. ii. 4, 33, Ld. 172. stór-samligr, adj. severe, SkS. 49. stór-sár, n. pl. grievous wounds, FmS. iii. 118. stór-skaðar, m. pl. great damage, BS. i. 144. stór-skip, n. pl. great ships. FmS. vii. 259. stór-skorinn, part. huge, gaunt, Fb. i. 566; mikill vexti ok S., Bárð. 175; S. í andliti, Fb. i. 258; S. sem Goliath, Stj. 464; stórskorit höfuð, Grett. 83 new Ed. stór-skriptir, f. pl. heavy penances, K. Á. 192, H. E. i. 509; stórskripta-maðr, ii. 78. stór-skuldir, f. pl. great debts, Grág. i. 500. stór-slög, n. pl. great visitations, plagues, Stj. 268. stór-smiðr, m. a notable workman, Eg. 4. stór-smíði, n. pl. a huge, bulky work, Edda 19. stór-staðir, m. pl. great towns, Stj. 68; in Icel. or Norway of great church-prebends, FmS. vi. 157. stór-stígr, adj. long-striding. stór-straumr, m. a spring tide. stór-streymt, n. adj. = stórstraumr. stór-sveitir, f. pl. a large detachment., FmS. ix. 429. stór-syndir, f. pl. great sins, H. E. i. 521. stór-sæmdir, f. pl. great honours, Nj. 134, FmS. xi. 331. stór-sæti, n. pl. large ricks, Eb. 150, 224, Brandkr. 30. stór-tákn, n. pl. great wonders. FmS. i. 29, Stj. 261; sing., BS. i. 42. stór-tignir, f. pl. high dignity, 625. 98. stór-tíðindi, n. pl. great tidings, great events, FmS. iii. 15, vi. 230, Nj. 195, Rb. 394, Sturl. i. 107 C; wonders, Edda 14, FmS. xi. 38. stór-tré, n. pl. huge beams, Karl. 448, FmS. x. 358, Krók. stóru-gi, see stórr (A. Iv. 4). stór-úðigr, adj. high-minded, Hbl. 15, Valla l. stór-vandi, a, m. a great difficulty, Sturl. ii. 79. stór-vandræði, n. pl. id., FmS. vii. 25. stór-vegir, m. pl. broad roads, highways, Barl. 190. stór-vegligr, adj. very honourable, Hkr. ii. 100. stór-veizlur, f. pl. great banquets, FmS. i. 291. stór-vel, adv. right well, Eg. 60, 423, Ísl. ii. 382. stór-verk, n. pl. great deeds, FmS. v. 345. stór-viðaðr, adj. large timbered, FmS. ii. 218. stór-viðir, m. pl. great timbers, big beams, FmS. ii. 328, x. 361. Nj. 201, BS. i. 81. stór-viðri, n. a great tempest, FmS. vii. 310, Grett. 153. stór-virki, n. pl. great feats, FmS. i. 287, ii. 109, vi. 55, Nj. 193, Ld. 40, Eg. 686, Korm. 242, Al. 160. stór-virkr, adj. working mightily; sterkr ok S., working like a giant, Bárð. 163; stórvirkr, opp. to góðvirkr, Nj. 55: as the name of a giant, Edda (gl.), FaS. i. (Hervar. S. begin.) stór-vitr, adj. very wise, Nj. 22, FmS. i. 31, vi. 10, xi. 13, 205. stór-víða, adv. very widely, Fbr. 41. stór-yrði, n. pl. big words, Eg. 258, Nj. 261, FmS. ix. 419, x. 71, xi. 256, Al. 18. stór-ýðigr, adj. = stórúðigr, Valla l. 208. stór-þing, n. a ‘storthing,’ great council (oecumenical), Karl. 548, Pr. 104, Rb. stór-þorp, n. pl. great villages, Fagrsk. ch. 193. stór-þungt, n. adj. very heavy, Eb. 284. stór-þurftir, f. pl. great need, BS. i. 525. stór-ættaðr, adj. high-born, Eg. 16, Nj. 178, FmS. i. 186, vi. 246. stór-ættir, f. pl. great families.
Inscription runique possible en futhark jeune :ᛋᛏᚢᚱᚱ
Les runes du futhark jeune ont été utilisées du 8ème au 12ème siècle en Scandinavie et dans leurs colonies à l'étranger
Abréviations utilisées :
- adj.
- adjective.
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- compar.
- comparative.
- cp.
- compare.
- Engl.
- English.
- gl.
- glossary.
- i. e.
- id est.
- l.
- line.
- n.
- neuter.
- North. E.
- Northern English.
- S.
- Saga.
- superl.
- superlative.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- l. c.
- loco citato.
- v.
- vide.
- neut.
- neuter.
- adv.
- adverb.
- begin.
- beginning.
- ch.
- chapter.
- eccl.
- ecclesiastical.
- f.
- feminine.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- L.
- Linnæus.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- opp.
- opposed.
- part.
- participle.
- pl.
- plural.
- plur.
- plural.
- pref.
- preface.
- sing.
- singular.
- s. v.
- sub voce.
- v. l.
- varia lectio.
Œuvres & Auteurs cités :
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Anecd.
- Anecdoton. (H. II.)
- Band.
- Banda-manna Saga. (D. II.)
- Barl.
- Barlaams Saga. (F. III.)
- Bárð.
- Bárðar Saga. (D. V.)
- Brandkr.
- Brandkrossa-þáttr. (D. V.)
- Bret.
- Breta Sögur. (G. I.)
- Bær.
- Bærings Saga. (G. II.)
- Dipl.
- Diplomatarium. (J. I.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- El.
- Elis Saga. (G. II.)
- Fagrsk.
- Fagrskinna. (K. I.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- Flóv.
- Flóvents Saga. (G. II.)
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Glúm.
- Víga-Glúms Saga. (D. II.)
- Greg.
- Gregory. (F. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Hbl.
- Harbarðs-ljóð. (A. I.)
- Hdl.
- Hyndlu-ljóð. (A. II.)
- Hðm.
- Hamðis-mál. (A. II.)
- H. E.
- Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
- Hervar. S.
- Hervarar Saga. (C. II.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- K. Á.
- Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Krók.
- Króka Refs Saga. (D. V.)
- Lex. Poët.
- Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Mag.
- Magus Saga. (G. II.)
- Magn.
- Magnús Saga jarls. (E. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Pm.
- Pétrs-máldagi. (J. I.)
- Rb.
- Rímbegla. (H. III.)
- Róm.
- Rómverja Saga. (E. II.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Symb.
- Symbolae. (H. IV.)
- Valla L.
- Valla Ljóts Saga. (D. II.)
- Vápn.
- Vápnfirðinga Saga. (D. II.)
- Ver.
- Veraldar Saga. (E. II.)
- Vm.
- Vilkins-máldagi. (J. I.)
- Ölk.
- Ölkofra-þáttr. (D. II.)