Ryðja

Dizionario Old Norse - ryðja

Significato della parola Old Norse "ryðja"

Come definito dal dizionario Old Norse to English di Cleasby & Vigfusson:

La parola Old Norse ryðja può significare:ryðja

ryðja
ryð, ruddi, rutt, [this word has lost the initial h (qs. hryðja), being derived from hrjóða, denoting ‘to clear, rid of,’ cp. also hroði, hryðja, sweepings, offal; and is altogether different from rjóða = to redden; the h remains in hruðning, q. v.; see hrjóða; Engl. rid; Scot. red or redde; Dan. rydde.]
ryðja
B. To clear; taka at ryðja mörkina ok brenna, ok byggja síðan … en er spurðisk til Ólafs at hann ryðr markir, kölluðu þeir hann Trételgju, Hkr. i. 55; hann ruddi lönd í Haukadal, Landn. 103; Önundr konungr lagði á þat kapp mikit ok kostnað at ryðja markir ok byggja eptir ruðin, Hkr. i. 45; sumir konungar ruddu marklönd stór ok bygðu þar, 48; þeir ruddu markir ok bygðu stór héruð, 137; sú bygð var mjök sundrlaus, bygð við vötn en rudd í skógum, Ó. H. 174; hann lét húsa ok r. Ekreyjar, Fms. x. 154; hér eptir ruddisk landit ok siðaðisl, Fb. i. 575; hann lét r. viða í skógum ok byggja, Landn. 68; r. götu gegnum skóg, Fb. i. 72; r. land fyrir sér, to clear it, n. G. l. i. 173; r. götu, to open a road, Eb. 46 new Ed.; r. veg, stíg, to clear the way, Fms. x. 15, Eg. 293:—ryðja sér til rúms, to make oneself room, Fms. viii. 93; þar sem ek gæta rutt mér til rúms ok kippt manni ór sæti, Fb. i. 136; r. sér til ríkis. to clear the way to a kingdom, conquer it, Fms. iv. 60; r. sér til landa, Glúm, (in a verse):—r. skip, to clear, unload a ship, Fs. 182, Gullþ. 55, Eg. 100, Nj. 10, Fb. i.496, ii. 229: ryðja búrit, to empty it,v. 41–43 new Ed.:—to strip, disable, in fighting, Eg. 123:—r. höfn, to clear the harbour, leave the haven, Fms. ix. 45; ryðja lögréttu, to clear the court of strangers, Grág. i. 7; munu halir allir heimstöð ryðja, to clear, make empty the homestead, Vsp.; Valhöll ryðja fyr vegnu fólki, to clear Valhalla, make it ready for receiving slain heroes, Em. 1:—with dat., ryðja e-u brott, to drive away, 544. 38, Fms. iv. 231; ryðja herklæðum af sér, to strip off one’s armour, El. 102, cp. Hkm. 4:—to heap, pile, þeir ruddu viðinum á hurðina, they blocked up the door, Gullþ. 60:—r. til e-s, to clear the way for a thing; at r. til þeirra atburða er Ólafr konungr verðr við staddr, Fms.ii. 89; ok mundi þat r. til landauðnar, Bs. i. 24; ok ruddu þeir til líkagraptarins við Sléttu-karla, Fbr. 58; Þorlákr biskup ruddi til þess á sínum dögum, at þá var settr ok ritaðr Kristinna-laga þáttr, Bs. i. 73; ok ryði hvárr-tveggi sín vitni til bókar, K. Á. 184:—impers., hvernig skjótt ruddi samnaðinn, how the flock dispersed, Ó. H. 220.
ryðja
II. as a law term; ryðja kvið, dóm, or also ryðja mann ór kvið, dómi, to challenge a neighbour, juror, out of the kviðr or dómr, Grág. i. 7, 17, 34, 49, Nj. 110, 235; ef hann ryðr kvið at frændsemi, … hann skal ryðja við sjálfan sik at frændsemi ok at mægðum, skalat maðr ryðja við sjálfan sik at guðsifjum, hann skal r. við sóknar aðilja eða varnar, … ok er honum rett at r. þann upp, Grág. i. 50; sá er ór er ruddr, 31; þá er hann ruddi hann ór dómi, 31, and passim.
ryðja
III. reflex., ryðjask um, to clear one’s way, make great havoc; Atli hleypr upp á skip at Rúti ok ryðsk um fast, Nj. 9, Fb. ii. 219; eu þeir ruddusk um ágæta vel, Fas. ii. 492; andask ómaginn, ok ryðsk svá til (it turns out) at ómaginn átti fé eptir, Grág. i. 224:—to throng, crowd, ryðjask að.

Possibile iscrizione runica in Fuþark recente:ᚱᚢᚦᛁᛅ
Le rune Fuþark recenti sono state utilizzate dal 8° al 12° secolo in Scandinavia e nei loro insediamenti all'estero

Abbreviazioni usate:

cp.
compare.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
gl.
glossary.
l.
line.
n.
neuter.
qs.
quasi.
q. v.
quod vide.
Scot.
Scottish.
v.
vide.
dat.
dative.
impers.
impersonal.
L.
Linnæus.
m.
masculine.
pers.
person.
þ.
þáttr.
reflex.
retlexive.

Opere & Autori citati:

Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Eb.
Eyrbyggja Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
El.
Elis Saga. (G. II.)
Em.
Eiríks-mál. (A. III.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Gullþ.
Gull-Þóris Saga. (D. II.)
Háv.
Hávarðar Saga. (D. II.)
Hkm.
Hákonar-mál. (A. III.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
K. Á.
Kristinn-réttr Árna biskups. (B. III.)
Landn.
Landnáma. (D. I.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
➞ Vedi tutte le opere citate nel dizionario

Back