Rúm

Betydning av det norrøne ordet "rúm"

Som definert av Cleasby & Vigfusson norrøn-engelsk ordbok:

Det norrøne ordet rúm kan bety:rúm

rúm

n. [Ulf. rúms = τόπος; common to all Teut. languages]:—room, space; hvergi nær hafði þar rúm lið þeirra, Eg. 276; gafsk honum svá rúm, 532; ok rúm hindrar þik eigi at vera hvar er þú vill, Stj. 136; fá rúms, to get space, Hm. 106: the phrase, e-m liggr e-t í miklu rúmi, it takes up much room, is of great concern, FmS. i. 208, iv. 80, FaS. iii. 522, Ld. 210, Al. 152; í léttu rúmi, of little concern: the saying, ekki fyllir annars rúm, i. e. everything has its own place.

rúm

2. a room, seat, place, Am. 58; þeir skolu sitja á miðpalli, þar eigu biskupar várir rúm, Grág. i. 4; gef mér rúm, FS. 52; ef þeir menn koma til lögréttu er þar eigu setur, en aðrir hafa sezk í rúm þeirra, þá skolu þeir beiða sér rúma, 5; búðar rúm, 24; ór lögsögu-manns rúmi at sjá, 26; Egill gékk til rúms þess er dóttir jarlsins hafði setið um daginn, en er menn skipuðusk í sæti sín, þá gékk jarls-dóttir at rúmi sínu, hón kvað—Hvat skaltú sveinn í sess minn! Eg. 248; hverr í sínu rúmi, Ld. 4; í biskups rúmi sá ek sitja, BS. i. 155; þokaði hann um manns rúm, Vígl. 25; í dag mun ek búa rúm yðvart á himnum, Post. 656 C. 37; aldrei gékk hann ór rúmi sínu nema jarl gengi, FS. 69; hann vann sem áðr ok sat í rúmi sínu, Orkn. 200.

rúm

3. a place of rest, a bed; hann sá rekkju eina, … er þetta rúm var mátuligt, FS. 5, 7; hann gékk til rúms síns ok lagðisk niðr í klæðum sínum, Eg. 326; síðan rannsakaði hann rúmit er hón hafði hvílt í, 566; Hallfreðr lá í lokhvílu … í því lagði Björn í rúmit, FS. 200; var biskup færðr heim í Skálaholt, ok var gört rúm hans í kirkju, BS. i. 63, Nj. 201, FS.

rúm

4. naut.; the ships of the ancients were divided into ‘rooms,’ one for each pair of oars; each room consisted of two ‘half-rooms’ (hálf-rými), viz. one for each oar, thus a ship of thirty ‘rooms’ had sixty oars, see Vidal. Skýr. S. v. sessum at telja; á Lang-ormi vóru fjögur rúm ok þrjá-tigi, FmS. i. 219 (fjögur rúm ens sétta tigar, Hkr. i. 294, v. l.), cp. FmS. viii. 181; hann var sjau rúm ok tuttugu, BS. i. 30; var þat skip þrítugt at rúma tali, ok ekki mikit í sér, … þat skip kallaði hann Tranann, Hkr. i. 275; mikit skip, þar vóru sex rúm ok tuttugu, FmS. viii. 131; var þat þrítugt rúmum, 372. The interesting passage in FmS. ix. 33 (ch. 14) is an instance of ships with double rows of oars; Knútr inn ríki hafði skip furðu-liga stór, hann hafði sjálfr dreka þann er svá var mikill, at sextugr var at ruma tali … Hákon hafði annan dreka, var sá fertugr at rúma tali, Ó. H. 161: the Hálfd. Eyst. S. ch. 26 (of a ship, tirætt at rúma tali) is a mere fable: only a few of the oar-rooms are known by special names, e. g. stafn-rúm, the two fyrir-rúm (eptra ok fremra), the two austr-rúm (one fore and one aft, or even four, cp. senn jósu vér í fjórum rúmum, Fms, vi, in a verse), the klofa-rúm, krappa-rúm, q. v.; betra er autt rúm en ílla skipað, better an empty seat than an ill-filled one, cp. Landn. 82 (in a verse).

rúm

COMPDS: rúmbrík, rúmfastr, rúmfjöl, rúmföt, rúmgylta, rúmrusk, rúmstafr, rúmstæði.

Mulig runeinnskrift i yngre futhark:ᚱᚢᛘ
Yngre futhark-runer ble brukt fra 8. til 12. århundre i Skandinavia og deres oversjøiske bosetninger