Þekkja
Norrøn Ordbok - þekkja
Betydning av det norrøne ordet "þekkja"
Som definert av Cleasby & Vigfusson norrøn-engelsk ordbok:
Det norrøne ordet þekkja kan bety:þekkja
- þekkja
- ð, and later t; an older pret. þátti answers to Goth. þagkjan, þahta, and occurs in old poems in four instances, which see below: [Goth. þagkjan = λογίζεσθαι; A. S. þencan, þôhte; Engl. think, pret. thought; Hel. þenkjan, pret. þahta; O. H. G. dankjan; Germ. denken, pret. dachte; whence mod. Dan. tænke; Swed. tänka; whence mod. Icel. þenkja. In the old Norse the sense of ‘to think’ is still undeveloped, and only appears in the borrowed mod. form þenkja; cp. þykkja.]
- þekkja
- A. To perceive, know:
- þekkja
- I. to perceive, espy, notice, of the senses; þóttuð mér, er ek þátta, Þorkcls liðar dvelja, when I espied them, O. H. l. (in a poem of A. D. 1012); þá er vígligan vögna vátt, sinn bana þátti, Haustl. (middle of the 10th century); þátti liggja á sléttri grundu sér fjarri, he espied (his sword) lying far off on the ground, Geisli (Cod. Holm., in a poem of A. D. 1154); þá er bani Fáfnis borg um þátti, when the slayer of F. espied (or visited) the burg, Og. 18; er harðhugaðr hamar um þekði, when he espied his hammer, Þkv.; er ek höll Hálfs háfa þekða’k, Gkv. 2. 13; ok er konungr þekkir at sveinninn er heill, Fb. iii. 366; þá þekði hann at tré flaut í lánni, he espied a tree floating in the surf, Mar. (pref. xl); heyra þeir vápna-brakit ok þekkja jóreykina, Al. 31; kann vera at þeir þekki eigi hvárt þar eru karlar eða konur, Ld. 276; mátt þú nú þat þ. (comprehend) er fyrr sagða ek þér, at …, SkS. 476. This sense is now obsolete.
- þekkja
- II. to know; þóttisk hón þekkja barnit, Finnb. 214; engi maðr var sá innan-borðs at þetta land þekti, FmS. iii. 181; svá vóru þeir líkir at hvárngan mátti þekkja frá öðrum, Bev.; fá þekt þá hluti, SkS. 119 new Ed.; þekki ek þik görla, segir hann, FaS. ii. 239. This sense is not of very frequent occurrence in old writers, but more so in mod. usage, as it has almost displaced the old kenna, q. v.
- þekkja
- III. recipr. to know one another, FaS. iii. 535.
- þekkja
- B. Dep. [þökk], þekkjask, to comply with; en konungrinn þekðisk meirr með einvilja sínum en með vitra manna ráði, the king followed more his own will than good men’s counsel, FmS. x. 418.
- þekkja
- 2. to be pleased; þá þektisk mér at leita hans ráða-görðar, I was pleased, I wished, SkS. 3; megi þér mitt líf þekkjask, may it please thee, Barl. 148.
- þekkja
- II. to accept of, consent to; bauð honum þar at vera, en hann þekðisk þat, Eg. 23; þeir þökkuðu Úlfi þetta boð sitt ok þektusk þetta boð gjarna, Fær. 46; ek mun fela yðr hér.—þeir þekkjask þetta, FmS. i. 8; Eiríkr konungr þektisk þann kost, 22; þá eggjuðu höfðingjar aptr-hvarfs, en hann þekðisk eigi þat, he refused, would not, x. 413; ef þú vill mína umsjá þekkjask, vi. 104.
- þekkja
- 2. part., fám var þekkt í þeirra liði at fara seint, few of them liked to go slowly, Lv. 95.
Mulig runeinnskrift i yngre futhark:ᚦᛁᚴᚴᛁᛅ
Yngre futhark-runer ble brukt fra 8. til 12. århundre i Skandinavia og deres oversjøiske bosetninger
Forkortelser brukt:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- Goth.
- Gothic.
- Hel.
- Heliand.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- mod.
- modern.
- n.
- neuter.
- O. H. G.
- Old High German.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- Swed.
- Swedish.
- A. D.
- Anno Domini.
- Cod.
- Codex.
- f.
- feminine.
- L.
- Linnæus.
- pref.
- preface.
- v.
- vide.
- þ.
- þáttr.
- q. v.
- quod vide.
- pr.
- proper, properly.
- recipr.
- reciprocally.
- part.
- participle.
Siterte verk og forfattere:
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Gkv.
- Guðrúnar-kviða. (A. II.)
- Haustl.
- Haustlöng. (A. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Og.
- Oddrúnar-grátr. (A. II.)
- O. H. L.
- Ólafs Saga Helga Legendaria. (E. I.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Þkv.
- Þryms-kviða. (A. I.)
- Bev.
- Bevus Saga. (G. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Finnb.
- Finnboga Saga. (D. V.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Barl.
- Barlaams Saga. (F. III.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fær.
- Færeyinga Saga. (E. II.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)