Úlfr
Norrøn Ordbok - úlfr
Betydning av det norrøne ordet "úlfr"
Som definert av Cleasby & Vigfusson norrøn-engelsk ordbok:
Det norrøne ordet úlfr kan bety:úlfr
- úlfr
- m., úlf-gi, LS. 39; [Ulf. wulfs; A. S. and Hel. wulf; Engl.-Germ. wolf; North. E. Ulf-, in pr. names, Ulpha, Ulverston; Dan.-Swed. ulv; cp. Lat. lupus and vulpes; Gr. λύκος]:—a wolf, Grág. ii. 122; lýsa þar vígi, … kallask hvárki úlfr né björn nema svá heiti hann, n. G. l. i. 6l; úlfa þytr mér þótti íllr vera hjá söngvi svana, Edda (in a verse); úlfa hús, wolf-pits, Gþl. 457: freq. in poets, where ‘to feed the wolf,’ ‘cheer the wolf’ are standing phrases, see Lex. Poët.: a warrior is hence called úlf-brynnandi, -gæðandi, -grennir, -nestir, -seðjandi, -teitir, i. e. the refresher, cheerer, … gladdener of the wolf; úlf-vín, wolf’s wine, i. e. blood, Lex. Poët.
- úlfr
- 2. sayings, fæðisk úlfr í skógi, the wolf is born in the wood, Mkv.; etask af úlfs munni, and úlfar eta annars eyrindi, see eta (2. δ); eigi hygg ek okkr vera úlfa dæmi, at vér mynim sjálfir um sakask, Hðm. 30; fangs er ván at frekum úlfi, see fang (III. 4); auðþekktr er úlfr í röð; þar er mér úlfs ván er ek eyru sé’k, I know the wolf when I see the ears, Fm. 35, Finnb. 244; hafa úlf undir bægi, evidently from the fable of the wolf in sheep’s clothes; sem úlfr í sauða dyn, Sd. 164; ala e-m úlfa, to breed wolves to one, brood over evil; spyr ek þat frá, at Danir muni enn ala oss úlfa, FmS. viii. 303, Kormak; sýna úlfs ham, to appear to a person in a wolf’s skin, i. e. savagely; eigi heldr þykkisk eg honum eðr öðrum fátækum prestum þann úlfs ham sýnt hafa, at þeir megi eigi mér opinbera neyð sína, H. E. iii. 438 (in a letter of bishop Gudbrand); hafa úlfs hug við e-n, má vera at Guðrúnu þykki hann úlfs hug við okkr hafa, FaS. i. 211; skala úlf ala ungan lengi, Skv. 3. 12; annas barn er sem úlf at frjá, Mkv.; úlfr er í ungum syni, Sdm. 35: for legends of were-wolves cp. VölS. S. ch. 8.
- úlfr
- 3. úlfa þytr, howling; þær báðu honum ílls á móti, var inn mesti úlfa þytr (wailing) til þeirra at heyra, Grett. 98; finnr Sigmundr menn ok lét úlfs röddu, FaS. i. 131; úlfum líkir þykkja allir þeir sem eiga hverfan hug, Sól. 31.
- úlfr
- II. in poets, wolves are the ‘steeds’ on which witches ride through the air during the night, Edda. At nightfall wizards were supposed to change their shape, hence the nickname kveld-úlfr, evening wolf, of a were-wolf; in Icel. the fretful mood caused by sleepiness in the evening is called kveld-úlfr; thus the ditty, Kveldúlfr er kominn hér | kunnigr innan gátta | sólin líðr sýnisk mér | senn er mál að hátta, Icel. Almanack 1870; or, Kveldúlfr er kominn í kerlinguna mína, the evening wolf has entered my child, a lullaby, Sveinb. Egilsson’s Poems, cp. en dag hvern er at kveldi kom, þá görðisk hann styggr, svá at fáir menn máttu orðum við hann koma; hann var kveld-svæfr, þat var mál manna at hann væri mjök hamramr, hann var kallaðr Kveldúlfr, Eg. ch. 1. In the mythology there is the wolf Fenrir, Edda; whence Úlfs-bági, the ‘Wolf’s foe’ = Odin, Stor.; Úlfs-faðir, the Wolf’s father = Loki, LS.: mock suns were imagined to be wolves persecuting the sun, Gm. 37; hence in popular Icel., úlfa-kreppa, u, f. ‘wolf-strait,’ when the sun is surrounded by four mock suns (sól í úlfa kreppu), Ísl. ÞjóðS. i. 658.
- úlfr
- III. freq. in pr. names, Úlfr, Úlfarr, Úlf-hamr, Úlf-héðinn, Úlf-ljótr, Úlf-kell; women, Úlf-hildr, Úlf-eiðr, Úlf-rún; esp. as the latter part in men’s names, being then sounded (and often spelt) -ólfr, Ás-ólfr, Auð-ólfr, Bót-ólfr, Brynj-ólfr, Björg-ólfr, Eyj-ólfr, Grím-ólfr, Ing-ólfr, Ís-ólfr, Herj-ólfr, Þór-ólfr, Þjóð-ólfr, Stein-ólfr, Rún-ólfr, Ljót-ólfr, Örn-ólfr, Móð-úlfr, etc.: contracted are, Snjólfr = Snæ-úlfr, Hrólfr = Hróð-úlfr, Sjólfr = Sæ-úlfr, Bjólfr = Bý-úlfr = A. S. Beowulf (Bee-wolf, i. e. honey-thief, a name of the bear, from popular tales, in which the bear, being fond of honey, is made to rob hives; the name has of late been thus explained by Mr. Sweet).
Mulig runeinnskrift i yngre futhark:ᚢᛚᚠᚱ
Yngre futhark-runer ble brukt fra 8. til 12. århundre i Skandinavia og deres oversjøiske bosetninger
Forkortelser brukt:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- cp.
- compare.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- freq.
- frequent, frequently.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- Gr.
- Greek.
- Hel.
- Heliand.
- i. e.
- id est.
- l.
- line.
- L.
- Linnæus.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- North. E.
- Northern English.
- pr.
- proper, properly.
- S.
- Saga.
- Swed.
- Swedish.
- Ulf.
- Ulfilas.
- ch.
- chapter.
- v.
- vide.
- Icel.
- Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
- esp.
- especially.
- etc.
- et cetera.
Siterte verk og forfattere:
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Lex. Poët.
- Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
- Ls.
- Loka-senna. (A. I.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Finnb.
- Finnboga Saga. (D. V.)
- Fm.
- Fafnis-mál. (A. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Hðm.
- Hamðis-mál. (A. II.)
- H. E.
- Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
- Mkv.
- Málshátta-kvæði. (A. III.)
- Sd.
- Svarfdæla Saga. (D. II.)
- Sdm.
- Sigrdrífu-mál. (A. II.)
- Skv.
- Sigurðar-kviða. (A. II.)
- Völs. S.
- Völsunga Saga. (C. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Sól.
- Sólarljóð. (A. III.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Ísl. Þjóðs.
- Íslenzkar Þjóðsögur.
- Stor.
- Sona-torrek. (A. III.)