Hagr
Słownik staronordyjski - hagr
Znaczenie staronordyjskiego słowa "hagr"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo hagr może oznaczać:hagr
- hagr
- 1. adj. handy, skilful, opp. to bagr, q. v.; hagr á tré, Bs. ii. 146; hagr á járn, Gísl. 18; hagr maðr á tré ok járn, Eg. 4, Ölk. 34; hann var hagr maðr, Ísl. ii. 325; hann húsar upp bæinn, því at hann var allra manna hagastr, 171; því at þú ert umsýslu-maðr mikill ok hagr vel, Fms. i. 290; Hreiðarr bað Eyvind fá sér silfr nokkut og gull, Eyvindr spurði ef hann væri hagr, vi. 214; þann mann er hagastr var á öllu Íslandi á tré, Bs. i. 132; hann valdi þann mann til kirkju-görðar, er þá þótti einn hverr hagastr vera, sá hét Þóroddr Gamlason, 163, 235; Völundr var hagastr maðr svá at menn viti í fornum sögum, Sæm. 89: of a lady, hón var svá hög (so handy at needlework) at fár konur vóru jafnhagar henni, Nj. 147; hón var væn kona ok hög á hendr, Ísl. ii. 4; Margrét hin haga, Bs. i. 143: of dwarfs, hagir dvergar, Hdl. 7; whence dverg-hagr, skilful as a dwarf.
- hagr
- 2. = hagligr, of work; sem ek hagast kunna, as handily as I could, Vkv. 17: skurð-hagr, skilled in carving; orð-hagr = hagorðr; þjóð-hagr, a great artist.
- hagr
- 2. m., gen. hags, pl. hagir, [as to the root vide haga, cp. also the preceding word]:—state, condition; honum þótti þá komit hag manna í únýtt efni, Jb. 12; hefi ek sagt þér allt er yfir minn hag hefir gengit, Mar., Hom. 126, 155; at njósna hvat um hag Ástríðar mundi vera, Fms. i. 68; annan vetr eptir var Halldóra með barni, og lauksk seint um hag hennar, and she got on slowly, of a woman in labour, Sturl. i. 199; hann sagði með undrum hans hag fram flytjask, he said that his affairs went on in a strange way, Fb. i. 380; en nú tekr hagr minn at úhægjask, Þorf. Karl. 370.
- hagr
- β. in plur. affairs; hversu komtu hér, eðr hvat er nú um hagi þína? Fms. i. 79; hversu hann skyldi nú með fara eðr breyta högum sínum, Nj. 215; var þat brátt auðséð á hennar högum (doings), at hón mundi vera vitr, Ld. 22; ef þér segit nokkrum frá um hagi vára Rúts, Nj. 7; lands-hagir, public affairs.
- hagr
- II. metaph. means; ef hann hefir eigi hag til at færa þau fram, Grág. i. 232; hann skal færa þeim manni er nánastr er, þeirra manna er hag á til viðtökunnar, 248; en ef erfingi hefir eigi hag til framfærslu, 250; ef maðr týnir svá fé sínu, at hann á eigi hag at gjalda alla landaura, ii. 410; ráða-hagr, a match; fjár-hagr, money affairs.
- hagr
- 2. advantage, favour, gain; svo eru hyggindi sem í hag koma, a saying; bera kvið í hag e-m, to pronounce for one, Grág. i. 176; hallat hefi ek víst, segir konungr, ok þó í hag þér, Fms. ii. 272; greiddisk eigi byrrinn mjök í hag þeim, Fb. iii. 446; hrolldi hvatvetna þat er til hags skyldi, Am. 95; ó-hagr, disadvantage.
- hagr
- 3. adverbial phrase, at högum, suitably; eigi skiptir þat högum til, ‘tis not meet, ‘tis a shame, unfair, Fs. 79; eigi hefir hér at högum verit til skipt, 99; Kormakr kvað eigi at högum til skipta, ef hann sparir eigi við þik sverðit, en hann sparir við oss, Korm. 80; the mod. phrase, fara sínum högum ok munum, to do at one’s leisure, as one is pleased. hags-munir, m. pl. profit; at hann gerði hinum hagsmuni, fimm aura eðr meira fjár, í kaupinu, Grág. ii. 241 (freq. in mod. usage).
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᚼᛅᚴᚱ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Używane skróty:
- adj.
- adjective.
- f.
- feminine.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- opp.
- opposed.
- q. v.
- quod vide.
- v.
- vide.
- cp.
- compare.
- gen.
- genitive.
- n.
- neuter.
- pl.
- plural.
- plur.
- plural.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- freq.
- frequent, frequently.
- mod.
- modern.
Prac i autorów cytowanych:
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Gísl.
- Gísla Saga. (D. II.)
- Hdl.
- Hyndlu-ljóð. (A. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Sæm.
- Sæmundar Edda. (A, C. I.)
- Ölk.
- Ölkofra-þáttr. (D. II.)
- Vkv.
- Völundar-kviða. (A. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Jb.
- Jóns-bók. (B. III.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Þorf. Karl.
- Þorfinns Saga Karlsefnis. (D. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)