Skjóta
Słownik staronordyjski - skjóta
Znaczenie staronordyjskiego słowa "skjóta"
Zgodnie z definicją słownika Cleasby & Vigfusson z języka staronordyjskiego na angielski:
Staronordyjskie słowo skjóta może oznaczać:skjóta
- skjóta
- skýt, pret. skaut, skauzt (skauztu rhyming with laust, FmS. vi. in a verse), skaut, pl. skutu; subj. skyti; imperat. skjót, skjóttú; part. skotinn: [A. S. sceôtan, scyttan; Engl. shoot and shut; Dan. skyde; Germ. schiessen.]
- skjóta
- A. To shoot with a weapon, the weapon being in dat.; skjóta öru (örum), spjóti, fleini, skutli, kesju, kólfi …, FmS. i. 44, x. 308, 362, Eg. 380; þeir þykkjask eigi hafa skotið betra skot, FmS. vii. 211; vera skotinn spjóti í gögnum, shot through with a spear, Nj. 274: the object shot at in acc., skjóta dýr, fugla, sela, Edda 16, Nj. 95, Ld. 56, FmS. x. 356, 362, and passim: also, S. til e-s, to shoot at; S. til fugls, Orkn. 346; S. til hæfis, to shoot at a mark, FmS. ii. 268; S. kesju at e-m, Eg. 380; allir skutu at Baldri, Edda 37.
- skjóta
- II. to shoot, to push or shove quickly; skjóta loku fyrir (or frá) hurðu (dyrum), to shoot the bolt, lock the door; S. frá lokum, to unlock, Lv. 60; hann lagðisk niðr ok skaut fyrir loku, Eg. 601; skaut hann þá frá lokum, FmS. vi. 189; þeir lögðu hann í kistu ok skutu síðan fyrir borð, and shot the chest overboard, Eg. 127; skaut Egill yfir brúnni, E. shot the bridge over the ditch, 531; S. brú af, to draw the bridge off or away, FmS. xi. 370; S. skipum á vatn, to launch the ships into water, ix. 501; S. báti, to launch a boat from the shore, Nj. 133; S. útan báti, to shove out a boat, 272; brauð þat er hón hafði í ofninn skotið, Hom. 114; menn er í ofn vóru skotnir, 117; var þeim skotið í eld brennanda, Eg. 232; then in all kinds of relations, S. hesti uudir e-n, to put a horse under one, mount him, Eg. 397, 602, FmS. vii. 21; var mér hér skotið á land, I was put ashore here, Nj. 45; S. e-m upp á land, id., FmS. i. 131; S. barni heim af fóstri, to send back a bairn from the fóstr, Grág. i. 276; S. e-m brott, to let one escape, FmS. ix. 420; S. e-m undan, id., vi. 116, vii. 250; S. niðr úmaga, to leave a pauper behind, place him there, Grág. i. 296, 297; S. fé á brott (undan), to abstract, embezzle money, 334; þetta líkar Þórdísi ílla ok skýtr undan peningunum, Korm. 150; skjóttú diametro sólarinnar í tvá staði, divide it into two, Rb. 462; þá skaut Guð því ráði í hug þeim, put this rede into their mind, 655. 3; S. upp hvítum skildi, to hoist a white shield, FmS. x. 347; S. upp vita, to light up the beacon, HkR. i. 148; þá varð engum vita upp skotið, Orkn. 266; vita-karlinn skaut eldi í vitann, lighted up the beacon, FmS. viii. 188; S. land-tjaldi, to pitch a tent, Nj. 157; var skotið um hann skjaldborg, 274; S. á skjaldborg, to draw up a S., FmS. vii. 70; S. á fylking, to draw up in battle array, Ó. H. 209; S. á húsþingi, to call a meeting together, Eg. 357; S. á eyrendi, to make a speech, FmS. i. 215; skýtr or skýtsk mjök í tvau horn um e-t, see horn B.I. 2; S. fótum undir sik, to take to one’s heels, to run, FmS. viii. 358; hann skaut sér út hjá þeim, shot out, escaped, vi. 189; harm hljóp upp á altarit, ok skaut á knjám sínum, ix. 462; barnit skaut öndu upp, the bairn began to breathe, HkR. ii. 199; S. skildi fyrir sik, to put a shield before one, Eg. 378, Nj. 156; S. skjóli yfir e-n, to protect (see skjól); Máriusúðin skaut lykkjunum, she (the ship) shivered, FmS. viii. 199; þá segisk, at hann skyti í fyrstu þessu orði, eldisk árgalinn nú, he is said to have let this word slip, to have said, vi. 251; S. e-u of öxl, to throw it off one’s shoulder, Gg. 6; S. e-u á frest, to put off, delay: skjóta augum, to look askance, Eg. (in a verse), from which the mod. gjóta augum is a corruption.
- skjóta
- III. metaph. to shift or transfer a case to another, appeal; skutu þau til ráða Ólafs, Ld. 74; S. þrætu til ór skurðar e-s, FmS. vii. 203; því skýt ek til Guðs, i. 3; S. sínu máli á Guðs vald, x. 103; S. þessu máli til Frosta-þings …, þeir skutu þangat sínu máli, i. 32; vér tólf dómendr, er málum þessum er til skotið, Nj. 188; S. máli á fylkis-þing, n. G. l. i. 21; skýt ek því til Guðs ok góðra manna, Nj. 176; menn þá er hann skaut ráðum undir, whom he took as his counsel, FmS. vii. 308.
- skjóta
- IV. [A. S. scot; Engl. shot, scot, see skot, I and II]:—to pay; rétt er at fimm búar virði gripinn, ok skal hann þá skjóta í móti slíku, er þeir virða gripinn dýrra enn hans skuld var fyrir öndverðu, Grág. i. 412; skjóta fé saman, to club money together, make a collection, MaR.; þeir skutu saman fjár-hlutum sínum hverr eptir efnum, Hom, 123 (samskot); hann skaut einn fyrir sveitunga sína alla (he paid their scot) þá er þeir sátu í skytningum, Ld. 312 (see skytningr).
- skjóta
- V. imperS., e-u skýtr upp, it shoots up, emerges, comes forth; upp skýtr jörðunni þá ór sænum, Edda 44; skaut upp jörðu dag frá degi, the earth appeared day by day (as the snow melted), FmS. ii. 228; þó at þér skyti því í hug, though it shot into thy mind, occurred to thee, Band. 37 new Ed.; þeim skaut skelk í bringu, they were panic-stricken, Ld. 78, Eg. 49, Fb. i. 418 (see skelkr); mjök skýtr mornar vakri, she is much tossed, Hallfred; sveita skaut á skjaldrim, the shield-rim was blood-shot, blood-stained, Orkn. (in a verse); sem kólfi skyti, swift as a dart, FmS. ii. 183.
- skjóta
- B. reflex. to shoot, start, move, slip away; Skíði frá ek at skauzt á fætr, S. started to his feet, Skíða R. 52; Björn skauzk aptr síðan at baki Kára, B. shot or slipped behind Kári’s back, Nj. 262; at menn hans skytisk eigi frá honum, lest they should slip away, abscond, FmS. vii. 49; vildi ljósta Gretti, en hann skautzk undan, started away from the blow, Grett. 91 A; þeir fálmauðu af hræðslu, ok skutusk hingað ok þingat undan geislum hans, NiðR. 5; þó at fé hans skjótisk fyrir garðsenda, to slip through by the end of the fence, Grág. ii. 263; nú skýzk maðr undan tali (evades,) n. G. l. i. 97; kemr í hug, at hann mun skotisk hafa undan, ok vilja eigi fara, Ísl. ii. 334: skjótask yfir (imperS.), to skip, slip over; mér hefir skotisk yfir að telja hann, þeim hafði yfir skotisk um þetta, they had made a false calculation, Ld. 100; þá skjótumk ek mjök yfir, then I am much mistaken, Skálda (Thorodd); skýzt þeim mörgum vísdómrinn sem betri ván er at, Grett. 25 new Ed.: skjótask e-m, to fail; margir skutusk honum, many forsook him, FmS. i. 22; skutusk þá margir við Þórð í trúnaðinum, many proved false to Thord, Sturl. iii. 75 C; vildi dýrið ljósta þeim hramminum seni heill var, ok skauzk á stúfinn, and stumbled, reeled on the stump of the other leg, Grett. 101 A; hann var nokkut við aldr, ok skauzk á fótum (and tottered on his legs), ok þó hinn karlmannligsti, Háv. 45: also in the law phrase, hafa e-u fyrir skotið, to have a case forfeited, n. G. l. i. 52, 53; ef hann stefnir eigi … þá er þeim váttum fyrir skotið, then the witnesses are valueless, 54 (cp. Dan. for-skyde).
- skjóta
- 2. reflex., in the mod. skjótask, to go on a short errand, pay a short visit; viltu ekki skjótast með bréfið að tarna? eg ætla að skjútast inn sem snöggvast, bíddu meðan eg skýzt inn, and the like.
- skjóta
- II. recipR., skjótask á, to exchange shots, FmS. i. 93, vii. 54.
- skjóta
- III. part., of corn, to shoot; rúgakr al-skotinn, ÞiðR. 180.
Możliwa inskrypcja runiczna w młodszych Fuþark:ᛋᚴᛁᚢᛏᛅ
Runy młodszego Fuþark były używane od VIII do XII wieku w Skandynawii i ich osadach zamorskich
Używane skróty:
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- Dan.
- Danish.
- Engl.
- English.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- imperat.
- imperative.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- part.
- participle.
- pl.
- plural.
- pret.
- preterite.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- acc.
- accusative.
- dat.
- dative.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- mod.
- modern.
- v.
- vide.
- L.
- Linnæus.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- impers.
- impersonal.
- pers.
- person.
- cp.
- compare.
- R.
- Rimur.
- reflex.
- retlexive.
- pr.
- proper, properly.
- recipr.
- reciprocally.
Prac i autorów cytowanych:
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Gg.
- Grógaldr. (A. II.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Lv.
- Ljósvetninga Saga. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Rb.
- Rímbegla. (H. III.)
- N. G. L.
- Norges Gamle Love. (B. II.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Band.
- Banda-manna Saga. (D. II.)
- Fb.
- Flateyjar-bók (E. I.)
- Björn
- Biörn Halldórsson.
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Þiðr.
- Þiðreks Saga. (G. I.)