Harðr

Fornnordisk Ordbok - harðr

Betydelsen av det fornnordiska ordet "harðr"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord harðr kan betyda:harðr

harðr
adj., fem. hörð, neut. hart, [Ulf. hardus = σκληρός, αὐστηρος; A. S. heard; Engl. hard; Germ. hart; Dan. haard; Swed. hard]:
harðr
I. hard to the touch; eptir hörðum velli, Ísl. ii. 333; harðr skafl, Fb. ii. 103; harðar götur, hard, stony paths, FmS. x. 85; stokka eðr steina eðr hvargi þess er hart er fyrir, Grág. ii. 132; sjóða egg hart (harð-soðinn), Lækn. 472; af harðasta járni, Stj. 461: tempered, of steel, Gpl.
harðr
II. metaph.,
harðr
1. hard, stern, severe; hörð í skapi, Nj. 17 (skap-harðr); hörð orð, hard words, FmS. v. 106; harðr í hjarta, hard of heart, Flov. 38: with dat., harðr e-m, hard on one, Fb. i. 71.
harðr
β. hardy; fólk hart ok íllt at sækja, hardy and ill to fight against, FmS. i. 85; eiga harðan son, vi. 105; hinn vaskasti drengr ok hinn harðasti karlmaðr, Ísl. ii. 264; þeir eru harðir ok hinir mestu bardaga-menn, Karl. 282; harðr í horn at taka (metaph. from a bull), hard to take by the horns, FmS. xi. 221: hard, gloomy, í hörðu skapi, BS. i. 351, FaS. iii. 522; með harðri hendi, with high hand.
harðr
γ. hard, sad; hörð tíðindi, Nj. 64; hér hafa orðit harðir atburðir, hard things have happened, 248.
harðr
δ. hard, dire; harðr (kostr), FmS. v. 235; gera harðan rétt e-s, to deal hardly with one, i. 66; harðr dauði, ii. 173; hörð sætt, Nj. 254; hafa hart, to have a hard lot, Sturl. iii. 292; harðr bardagi, hörð orrosta, FmS. ii. 323, passim.
harðr
ε. of weather; hörð norðanveðr, Nj. 124, Rb. 572.
harðr
2. neut. hart, adv. hardly, harshly; leika e-n hart, FmS. xi. 94.
harðr
β. hard, fast; ríða hart, to ride hard, Sighvat, Ó. H. (in a verse), Nj. 82; en nú renn engi harðara en hann, 248; ganga hart ok djúpt, Edda 1; flýja sem harðast, to fly one’s hardest, 261; þeir fóru harðara en þeir vildu, FmS. x. 139.
harðr
γ. hart íllt (qS. harða íllt) erindi, Fb. ii. 393; hart nær, hard by.
harðr
COMPDS: Harðangr, Harðengir, harðafang, harðbeinn, harðbrjóstaðr, harðbýll, harðdreginn, harðdregi, harðdrægr, harðeggjaðr, harðeygr, harðfang, harðfari, harðfarliga, harðfengi, harðfenginn, harðfengliga, harðfengr, harðfenni, harðfótr, harðfæri, harðfærr, harðgeðr, harðgengr, harðgreipr, harðgörr, harðhendliga, harðhendr, harðhugaðr, harðjaxl, harðkljáðr, harðleikinn, harðleikni, harðleikr, harðleitr, harðlífi, harðlundaðr, harðlyndi, harðlyndr, harðmagi, harðmenni, harðmóðigr, harðmynntr, harðmæli, harðmæltr, harðorðr, harðraðr, harðrétti, harðræði, harðskeyti, harðskeytr, harðskipaðr, harðsleginn, harðslægr, harðsnúinn, harðsóttr, harðsperra, harðspori, harðsteinn, harðsteinagrjót, harðsvíraðr, harðtenntr, harðtækr, harðúð, harðúðigr, harðvaxinn, harðvelli, harðverkr, harðvítugr, harðyrði, harðyrki, harðyrkr, harðýðgi.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚼᛅᚱᚦᚱ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

adj.
adjective.
A. S.
Anglo-Saxon.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
f.
feminine.
fem.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
l.
line.
m.
masculine.
n.
neuter.
neut.
neuter.
S.
Saga.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
pl.
plural.
metaph.
metaphorical, metaphorically.
dat.
dative.
s. v.
sub voce.
v.
vide.
adv.
adverb.
qs.
quasi.

Verk & författare citerade:

Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Lækn.
Lækninga-bók. (H. V.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)
Rb.
Rímbegla. (H. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back