Hirða
Fornnordisk Ordbok - hirða
Betydelsen av det fornnordiska ordet "hirða"
Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:
Fornnordiskt ord hirða kan betyda:hirða
- hirða
- ð, mod. t, (Fms. vii. 290), to herd, tend, keep; hirða fé, to herd sheep, Grág. i. 401.
- hirða
- 2. to keep in a box, chest; þá hirði Ásgerðr slæðurnar, Eg. 703; hann tekr burt örina ok hirðir hana svá búna, Fms. xi. 64; ok hirt (imperat.) þat í glerkeri, Pr. 472.
- hirða
- 3. hirða hey, to gather in hay, Eb. 150, 152, Gullþ. 20, Sks. 325.
- hirða
- 4. to keep safe, hide, conceal; ok er hann (Eliah) nú hirðr öðrum mönnum (hidden from them), Ver. 29; hirða höfuð, to hide one’s head, Grett. (in a verse); þeir vissu eigi hvar Guð hirði andir þeirra, 623. 60; h. sik í djúpum, of fishes, Sks. 47, 49: reflex. to lock oneself up, hide oneself, gangit upp í turn minn ok hirðisk þar, Bær. 2, Fas. i. 8; var hann nú hirðr (save) fyrir öllum úfriði, Fms. xi. 322; hirðir ok haldnir, safe and sound, Karl. 3.
- hirða
- II. to mind, care for; eigi hirði ek at lifa, Stj. 168; þótt þeir hirði þat eigi, even though they care not for it, Grág. i. 468; aldregi hirði ek þat, Hrafn. 19; þeir einir munu vera at ek hirði aldri þótt drepisk, Nj. 85; h. um e-t, to care about; ok hirtu ekki um líf sitt, Fms. iv. 147, vii. 290, ix. 243, Ó. H. 114, Þiðr. 142.
- hirða
- 2. imperat. with a neg. and an infin. do not! Lat. noli! hirð eigi þú at hræðask! 656 C. 37; hirð eigi þú at þræta, noli contendere, Skálda 164: hirðit eigi ér at hafa íllmælgi, 623. 30; hirð eigi þú at hopa á hæl, Hvítanessgoði! Nj. 170; hirðit eigi at óttask, Stj. 220 passim: esp. in poetry with a neg. suff., hirðattu, Korm. ch. 26; hirða-þú, Gkv. 2. 28, 31, Am. 38; hirðum-at fælask, let us not shudder, Fas. i. 519 (in a verse).
Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚼᛁᚱᚦᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar
Förkortningar som används:
- mod.
- modern.
- imperat.
- imperative.
- þ.
- þáttr.
- l.
- line.
- reflex.
- retlexive.
- n.
- neuter.
- v.
- vide.
- ch.
- chapter.
- esp.
- especially.
- f.
- feminine.
- infin.
- infinitive.
- Lat.
- Latin.
- m.
- masculine.
- neg.
- negative.
- uff.
- suffix.
Verk & författare citerade:
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Eg.
- Egils Saga. (D. II.)
- Eb.
- Eyrbyggja Saga. (D. II.)
- Gullþ.
- Gull-Þóris Saga. (D. II.)
- Sks.
- Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
- Bær.
- Bærings Saga. (G. II.)
- Fas.
- Fornaldar Sögur. (C. II.)
- Grett.
- Grettis Saga. (D. II.)
- Karl.
- Karla-magnús Saga. (G. I.)
- Ver.
- Veraldar Saga. (E. II.)
- Hrafn.
- Hrafnkels Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Ó. H.
- Ólafs Saga Helga. (E. I.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Þiðr.
- Þiðreks Saga. (G. I.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Gkv.
- Guðrúnar-kviða. (A. II.)
- Korm.
- Kormaks Saga. (D. II.)
- Skálda
- Skálda. (H. I.)