Hvárr

Fornnordisk Ordbok - hvárr

Betydelsen av det fornnordiska ordet "hvárr"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord hvárr kan betyda:hvárr

hvárr
pron. interrog. and indef., contr. from hvaðarr, which is obsolete, but occurs thrice in poets of the 10th century, Kormak, FaS. i. 297 (in a verse), Hkr. i. 205 (in a verse): mod. form hvorr, still so proncd. in the south of Icel.: [Goth. hwaþar; A. S. hwæðer, cp. Engl. whether; Hel. hweðar, cp. Germ. weder]:
hvárr
I. interrog. direct and indirect, whether, which of two, Lat. uter, in a dual sense, distinguished from hverr in plur.: in plur., like Lat. utri, of two parties, hvárir sigrask, either, which of both (hosts) will gain the day, Nj. 198, FmS. x. 199; hvárir ná máli annarra, Nj. 8: in sing., hvárr þeirra, each of them, both, Grág. i. 120: with a possesS. pron., hvárr okkar, Nj. 202: hvárr—annarr, oneanother, either … the other; hvárr sem (either) annars frændkonu á, Grág. i. 29; hvárr við annan, FmS. ii. 366; hvárr okkarr við annan, one to another, Fær. 174; annarr hvarr (q. v.), either.
hvárr
II. indef., each of two; hvárir við aðra, FmS. x. 299, Grág. i. 70; hvarir til annarra, Eg. 126; selja grið hvárir öðrum, Grág. ii. 20; tveggja (gen.) hvárr, either of the twain, 623. 24, BlaS. 40, FmS. vii. 157; hvárt … eða, either … or; hvárt er þú vill, láta okkr lifa eðr deyja, FmS. i. 205; á hvára hlið, Rm.; sextigu barna, jafnmart hvárt, syni ok dætr, Stj. 408; hætt er þeirra hvárt, Hm. 87; sinn dag hvárir, Fbr.; sinn veg hvárr, Róm. 347; á sínum stól hvárr þeirra, Stj. 602; mánaðar mat hvars, n. G. l. i. 67, 98, 99; hann kastaði á öxl sér hvárum tveimr, two on each shoulder, Grett. 134 A.
hvárr
2. adverbial, at hváru, yet, nevertheless, however, often spelt at-vóru, Hom. 116, 119, cp. Hkr. iii. 288; att varu, Al. 30, 137, Hom. 158; sár mun gramr at hváru, but however that may be …, Hallfred; þó at hváru, yet, n. G. l. i. 48; þá á hinn þó at hváru at skuldfesta hann, Grág. i. 233; en hinn selr þó at hváru, yet nevertheless, ii. 253; þót hváru (= þó at h.), 313; þá freistum attvóru, Al. 137, this phrase is now obsolete, and is rare even in old writerS.
hvárr
B. Neut. hvárt, interrog. adverb, whether, direct and indirect; commonly in the first of two correlative clauses, hvárt …, eða or eðr …, whether …, or …, Lat. utrum …, an …, Nj. 205, etc., passim; hvat? … hvárt mægð eðr frændsemi, what? … whether is it affinity or kin? Fb. i. 328; hvárt (better hvat) segi þér til? hvárt skal ek fara eðr eigi, whether shall I go or not? Stj. 602; fæ ek nú varliga séð, hvárt Hrærekr mun fá nauðgat mik til eða eigi at ek láta drepa hann? Ó. H. 74:—but the latter of the two clauses is often dropped; hvárt grætr þú, whether dost thou weep (or not)? what! art thou weeping? Nj. 202; hvárt er rétt, bóndi, whether is it true (or not)? 79; eld kveyki þér nú sveinar, eða hvárt skal nú búa til seyðis? 199; hvárt er Flosi svá nær, at hann megi heyra mál mitt? 200; hvárt er nú engi kona sú er þér er eigandi? Stj. 411, 602; hvat sagðir þú? hvárt eigi þetta? Þiðr. 59; hann vildi vita hvárt hann var í brynju, Ó. H. 74.
hvárr
2. with adv. er (es, sem), either … or; hvártz sem (sic) maðr verðr sekr at sátt eða á várþingi, Grág. i. 121; hvárt er Hákon Gamli vill eðr eigi, FmS. i. 74; hvárt sem þat er at lögbergi eða í lögréttu, whether it be at the bill of laws or in the legislative chamber? Grág. i. II; hvárt sem þat var í löndum eða í lausa-aurum? Íb. 16; hvárt er friðr er betri eða verri? Ó. H. 208, FmS. iv. 79; hvárt sem þat er heldr í þessarri eðr annarri bók, Stj.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚼᚢᛅᚱᚱ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

A. S.
Anglo-Saxon.
contr.
contracted.
cp.
compare.
def.
definite.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
Goth.
Gothic.
Hel.
Heliand.
Icel.
Iceland, Icelander, Icelanders, Icelandic.
indef.
indefinite.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
pron.
pronoun.
proncd.
pronounced.
S.
Saga.
Lat.
Latin.
plur.
plural.
q. v.
quod vide.
sing.
singular.
v.
vide.
gen.
genitive.
L.
Linnæus.
etc.
et cetera.
adv.
adverb.

Verk & författare citerade:

Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Blas.
Blasius Saga. (F. III.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fbr.
Fóstbræðra Saga. (D. II.)
Grett.
Grettis Saga. (D. II.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
N. G. L.
Norges Gamle Love. (B. II.)
Rm.
Rígsmál. (A. II.)
Róm.
Rómverja Saga. (E. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Þiðr.
Þiðreks Saga. (G. I.)
Íb.
Íslendinga-bók. (D. I.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back