Hverfa
Fornnordisk Ordbok - hverfa
Betydelsen av det fornnordiska ordet "hverfa"
Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:
Fornnordiskt ord hverfa kan betyda:hverfa
- hverfa
- pret. hvarf, pl. hurfu; subj. hyrfi; part, horfinn; in mod. pronunciation inserting the v throughout, hvurfu, hvyrfi, hvorfinn; akin to horfa, q. v.: [Ulf. hwairban = περιπατειν; A. S. hweorfan; O. H. G. hwerban; Germ. werben]:—to turn round; hverfanda hvel, Hm. 73 (see hvel); nú mátt þú engi veg þess hverfa (thou canst turn to no side) at Guðs miskunn sé ekki fyrir þér, Hom. 156; h. í móðurátt, föðurátt, to devolve upon, of right or duty, Grág. i. 177, 237; hafa horfit í Guðdóm, 625. 59; hverfa af lífi, to depart from life, die, Stor. 10: with acc. of place, himin hverfa þau skulu hverjan dag, they shall pass round the heaven every day, of the sun and moon, Vþm. 23.
- hverfa
- 2. with prep.; h. aptr, to turn back, return, FmS. vii. 298, x. 231, Stj. 606, Hom. 98; to recoil, aptr hverfr lygi þá er sönnu mætir, a lie recoils before the truth, BS. i. 639; h. aptr til sin, to recover one’s senses, Mar.; hurfu at því ráði allir þrændir, all the Th. turned that way, took that part, FmS. i. 18, vii. 206; þá hurfu menn þegar at honum, thronged around him, xi. 193: h. af, to leave off; þá hvarf af Pálnatóka þyngd öll, i. e. P. recovered, FmS. xi. 69; þegar er þú vilt af h. at unna Ólafi, Hkr. ii. 322. h. frá e-u, to turn from, cut short, leave off; þar var fyrr frá horfit Konunga-tali, FmS. i. 139; nú verðr þess at geta er ver hurfum frá, Rd. 171 (of episodes in a story); taka þar til er hinn hvarf frá, Grág. i. 139; áðr frá hyrfi, áðr sundr hyrfi, before they parted, Am. 34, 35: h. eptir, to follow; frændr hans ok vinir þeir er eptir honum hurfu, FmS. iv. 287; eptir honum hurfu margir menn, Ver. 47: h. með e-m, to turn with one, follow, Grág. i. 8, 9; þá hurfu saman fjórir tigir, gathered together, 655 xvi. B. 4: h. til e-s, to turn towards a place, Hým. 17, Gh. 7; to turn to one and take leave, FmS. vii. 224, Am. 44: h. undan, to be withdrawn, lost; hvarf ríki í Noregi undan Dana-konungum, FmS. xi. 183; þat ríki er undan var horfit, 42: h. um, to encircle, surround, (um-hverfis = all around); innan garðs þess er hverfr um akr eða eng, Gþl. 136; þær hverfa um hodd goða, Gm. 27.
- hverfa
- II. metaph. to turn out of sight, disappear, be lost, stolen, or the like; maðrinn hvarf þar, there the man was lost from sight, Nj. 95, 275; stjörnur hverfa af himni, Vsp. 57: to disappear, skip hvarf, Landn. 305; ef skip hverfr, Grág. 1. 215; hverfi féit or hirzlu hans, 401; motrinn var horfinn (stolen), Ld. 206; Steinólfi hurfu (St. lost) svín þrjú, Landn. 126; Ingimundi hurfu svín tíu, 177; see hvarf.
- hverfa
- III. part. horfinn: 1. surrounded; björn horfinn i híði, much the same as híðbjörn (see híð), Gþl. 444; horfinn foldar beinum, Ýt. 19; bærinn var h. mönnum, surrounded by men, Sturl. ii. 144, Orkn. 112.
- hverfa
- β. vera vel vinum horfinn, to be well backed by friends, Nj. 268; vel um horfit (in good condition), þar stóð naust ok var vel um horfit, Háv. 48; whence the mod. phrase, vel um-horfs, in a good state.
- hverfa
- 2. abandoned, forsaken; heillum horfinn, forsaken by luck (horfin-heilla), FS. 48; héraði horfinn, bereft of a dwelling in the district, Sturl. iii. 255; sok horfinn, having lost the suit, Nj. 234; mun bann eigi horfinn heimsóknum við mik, he has not left off attacking me, Sturl. iii. 228; eigi ertú enn horfinn í fyrirsátunum við mik, Þórð. 41 new Ed.; þögn horfinn, bereft of silence, i. e. noisy, GS. 3.
Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚼᚢᛁᚱᚠᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar
Liknande poster:
Förkortningar som används:
- acc.
- accusative.
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- f.
- feminine.
- Germ.
- German.
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- mod.
- modern.
- O. H. G.
- Old High German.
- pl.
- plural.
- pret.
- preterite.
- q. v.
- quod vide.
- S.
- Saga.
- subj.
- subjunctive.
- Ulf.
- Ulfilas.
- v.
- vide.
- i. e.
- id est.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- n.
- neuter.
- part.
- participle.
Verk & författare citerade:
- Grág.
- Grágás. (B. I.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Hom.
- Homiliu-bók. (F. II.)
- Stor.
- Sona-torrek. (A. III.)
- Vþm.
- Vafþrúðnis-mál. (A. I.)
- Am.
- Atla-mál. (A. II.)
- Bs.
- Biskupa Sögur. (D. III.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Gh.
- Guðrúnar-hefna. (A. II.)
- Gm.
- Grímnis-mál. (A. I.)
- Gþl.
- Gulaþings-lög. (B. II.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Hým.
- Hýmis-kviða. (A. I.)
- Mar.
- Maríu Saga. (F. III.)
- Rd.
- Reykdæla Saga. (D. II.)
- Stj.
- Stjórn. (F. I.)
- Th.
- Theophilus. (F. III.)
- Ver.
- Veraldar Saga. (E. II.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Vsp.
- Völuspá. (A. I.)
- Orkn.
- Orkneyinga Saga. (E. II.)
- Sturl.
- Sturlunga Saga. (D. I.)
- Háv.
- Hávarðar Saga. (D. II.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)
- Gs.
- Grótta-söngr. (A. II.)
- Þórð.
- Þórðar Saga hreðu. (D. V.)