KASTA

Fornnordisk ordboksanteckning

KASTA

Fornnordisk ordboksanteckning

Definitioner

1 KASTA

að, [a Scandin. word; Dan.-Swed. kaste, not found in Saxon and Germ., so that Engl. cast must be of Dan. origin]:—to cast, throw, with dat. of the thing (to throw with a thing), but also absol.; Egill kastaði þegar niðr horninu, E. flung the horn away, Eg. 215; smala-maðr kastar höfðinu niðr, Nj. 71; en er skjöldr Atla var únýttr, þá kastaði hann honum, Eg. 507; hann kastar aptr öllu ok vill ekki þiggja, Man.; kasta brynju, Hkv. 2. 42; kasta akkerum, to cast anchor, Eg. 128; k. farmi, to throw the cargo overboard, 656 C. 21, Sks. 231 B; kasta verplum, to cast with the dice, Grág. ii. 198; Suðrmenn tveir köstuðu um silfr (gambled); Magn. 528; hana kastaði, ok kómu upp tvau sex, Ó. H. 90: to throw, toss, ef griðungr kastar manni, Grág. ii. 122; k. e-m inn, to cast into prison, Fms. ix. 245.

2 KASTA

II. with prepp.; kasta um hesti, to turn a horse at full gallop; ven þú hest þinn góðan um at kasta á hlaupanda skrefi, Sks. 374; Jóns-synir köstuðu um hestum sínum, Sturl. ii. 75: metaph., biskupi þótti hann hafa kastað sér um til mótstöðu-manna kirkjunnar, that he had turned round to the enemies of the church, Bs. i. 722; k. um hug sínum, to change one’s mind, Stj. 285: k. til e-s, to cast at one, pelt one, Grág. ii. 7: ef hvarrgi kastar fyrir annan, lay snares for another, Gþl. 426.

3 KASTA

III. to cast off; kasta trú, to cast off one’s faith, be a renegade, Nj. 166, 272; kasta Kristni, to apostatize, Fms. i. 108, vii. 151.

4 KASTA

IV. phrases, kasta orðum á e-n, to address one, Ölk. 37; k. kallz-yrðum at e-m, to throw taunts at one, Fms. vi. 194, Fb. i. 214 (at-kast); kasta reiði á e-n, Fms. vii. 228; k. á sik sótt, to feign illness, Nj. 14: k. fram kviðlingi, vísu, stöku, to extemporise, cast abroad, a ditty, Fms. ii. 207; kasta sinni eign á e-t, to seize upon: k. niðr, to cast down, Eg. 730: k. e-u til, to insinuate, Fb. ii. 148; k. móti e-m, to cast in one’s teeth, Stj. 173: kasta upp, to forward, bring forth, Nj. 88.

5 KASTA

V. impers., of being cast, thrown, flung, esp. by wind, waves, etc.; varð svá mikill eldsgangrinn, at logbröndunum kastaði upp í borgina, Fms. x. 29; er hann frétti at skipinu hafði kastað, capsized, Bs. i. 389; þær síur ok gneista, er kastað hafði ór Múspells-heimi, Edda 5; köldum draug kastar upp á búnka, Skald H. 4. 19; kastaði þú fram seglinu á akkeris-fleininn, Fms. ix. 387; menn dasask, skips-farmi kastar, Sks. 231; enda kasti hvölum eða viði yfir malar-kamb, Grág. ii. 354; þat fé er kastar á land, 388; þá kastar þegar vindi á eptir þeim, it blew up to a breeze, Bs. i. 461; nú kastar á vindi innan eptir firðinum, Fms. ii. 72; henni var kastað skinni at beini, the skin was as it were thrown over her bones, of leanness, Bárð. 176.

6 KASTA

VI. reflex. or recipr., kastask í móti, to cast against one another, Gþl. 426; kastask orðum á, to exchange words, Eg. 547, Þorst. St. 52.

7 KASTA

2. pass. to be thrown, Fms. ix. 245, x. 49.

Runskrift

ᚴᛅᛋᛏᛅ

Möjlig runskrift i yngre futhark

Använda förkortningar

Vanliga förkortningar

absol
absolute, absolutely.
absol.
absolute, absolutely.
bisk
bishop.
ch
chapter.
Dan
Danish.
Dan.
Danish.
dat.
dative.
Engl
English.
Engl.
English.
esp
especially.
esp.
especially.
etc.
et cetera.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
impers
impersonal.
impers.
impersonal.
l.
Linnæus.
m.
masculine.
metaph.
metaphor, metaphorical.
n.
neuter.
neg
negative, negatively.
orig
original, originally.
p.
page.
pass.
passive, passively.
pers.
person, personal.
pr.
proper.
recipr.
reciprocally.
reflex
reflexive.
reflex.
reflexive.
Scandin.
Scandinavia, Scandinavian.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
v.
vide, verb.

Verk & Författare

Bárð.
Bárðar Saga. (D. V.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Grág.
Grágás. (B. I.)
Gþl.
Gulaþings-lög. (B. II.)
Hkv.
Helga-kviða Hundingsbana. (A. II.)
Magn.
Magnús Saga jarls. (E. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Ölk.
Ölkofra-þáttr. (D. II.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)

Om

Fornnordisk Ordbok-projektet syftar till att tillhandahålla en omfattande och sökbar ordbok baserad på det legendariska verket av Cleasby-Vigfusson.

Inkluderar förkortningar, verk och författare, samt autentiska runinskrifter.

Support

Snabblänkar

Upphovsrätt © 2025 Fornnordisk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"