Lítill
Fornnordisk Ordbok - lítill
Betydelsen av det fornnordiska ordet "lítill"
Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:
Fornnordiskt ord lítill kan betyda:lítill
- lítill
- lítil, lítið, adj., and lítt adverb.; gen. lítils, lítillar, lítils; dat. litlum, lítilli, litlu; acc. lítinn, litla, lítið: plur. litlir, litlar, lítil; gen. lítilla; dat. litlum; acc. litla, litlar, lítil; compar. minni; superl. minnstr (q. v.): [Ulf. leitils = μικρός, ὀλίγος; A. S. lytel; Engl. little; O. H. G. luzil; Swed. liten; Dan. liden and lille: in Germ. the word was replaced by klein, prop. = bright = Engl. clean, but luzel remains in local names such as Lützel-stein = La Petite Pierre in Alsace]:—little, of stature; litlir menn ok smáir, Landn. 145; lítið barn, a little bairn, Ísl. ii. 326; ok sér hvar lá maðr … ok var sá eigi lítill, Edda 29; ekki lítill maðr vexti, 30; Þórr er lágr ok lítill, 33; svá lítinn sem þér kallit mik, þá …, id.; hvat er þat it litla (the little puny thing) er ek þat löggra sé’k, LS. 44; inn Litli, a freq. nickname, Landn.:—small, of things, litla breiðöxi, Hkr. iii. 16; fjórar litlar munnlaugar, Dipl. iii. 47; opt veltir lítil þúfa miklu hlassi, a saying, a little mound may often upset a big wagon load, Al. 32; lítilla (gen. pl.) sanda, lítilla sæva, Hm. 52; opt kaupir sér í litlu lof, 51; Eiríkr konungr hafði lönd lítil, FmS. i. 23; en þótt einnhverr bæri litla byrði, þá varð þat skjótt mikill eldr, vi. 153.
- lítill
- II. metaph. usages; sumar þetta var lítill grasvöxtr, ok varð alllítil heybjörg manna, a small, bad crop, Ísl. ii. 130; landit er skarpt ok lítið matland, bad for foraging, FmS. vii. 78; ef atfærsla þeirra væri svá lítil, at …, K. Þ. K. 94:—small in degree, lítil var gleði manna at boðinu, small cheer, Ísl. ii. 251; hann er lítill blótmaðr, no great worshipper, 398; þat er lítið mál, that is a small matter, 206; lítil tíðindi, FmS. xi. 118:—small, of value, ok verðit þér lítlir drengir af, ef þér launit engu, Nj. 68; töldu fyrir honum hversu jarl hafði hann lengi gört lítinn mann (treated him shabbily), FmS. i. 54; nú munt þú, segir hón, lengi lítill konungr, ef þú villt ekki atfærask, vii. 243; ok vara (was not) sá af litlu skapi, Al. 2; meta lítils, to value lightly, Ld. 174; lítill karl, mean churl! Fbr. 39 new Ed.; var hans móðerni lítið, of low rank, FmS. vii. 63; þér munut kalla mik lítinn mann (a puny man) fyrir mér ok uni ek því ílla, Edda 33; hann var skald ok eigi lítill fyrir sér, Ísl. ii. 323.
- lítill
- 2. neut. as subst.; hafa lítið af ríki, a small portion, FmS. i. 52; svá at litlu loddi við, Nj. 28, FmS. xi. 102, FS. 87.
- lítill
- 3. temp. small, brief; á lítilli stundu, Al. 32; litlu síðarr, a little while after, Nj. 4, FmS. vi. 60; bíða um lítla stund, vii. 141.
- lítill
- COMPDS: litlastofa, lítilsháttar, lítilsverðr, lítilsvægi.
- lítill
- B. COMPDS: lítilfjörligr, lítilgæft, lítilhugaðr, lítilhæfr, lítillátask, lítillátliga, lítillátligr, lítillátr, lítilleikr, lítilleitr, lítilliga, lítilligr, lítillækka, lítillæta, lítillæti, lítilmagni, lítilmannliga, lítilmannligr, lítilmenni, lítilmennska, lítilmótliga, lítilmótligr, lítilræði, lítilsigldr, lítilskeyta, lítiltrúaðr, lítilvægligr, lítilvægr, litilyrkr, lítilþægr.
Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᛚᛁᛏᛁᛚᛚ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar
Förkortningar som används:
- acc.
- accusative.
- adj.
- adjective.
- adverb.
- adverbially.
- A. S.
- Anglo-Saxon.
- compar.
- comparative.
- Dan.
- Danish.
- dat.
- dative.
- Engl.
- English.
- f.
- feminine.
- freq.
- frequent, frequently.
- gen.
- genitive.
- Germ.
- German.
- gl.
- glossary.
- id.
- idem, referring to the passage quoted or to the translation
- l.
- line.
- m.
- masculine.
- n.
- neuter.
- O. H. G.
- Old High German.
- pl.
- plural.
- plur.
- plural.
- prop.
- proper, properly.
- q. v.
- quod vide.
- S.
- Saga.
- superl.
- superlative.
- Swed.
- Swedish.
- Ulf.
- Ulfilas.
- v.
- vide.
- metaph.
- metaphorical, metaphorically.
- neut.
- neuter.
- subst.
- substantive.
- temp.
- temporal.
Verk & författare citerade:
- Al.
- Alexanders Saga. (G. I.)
- Dipl.
- Diplomatarium. (J. I.)
- Edda
- Edda. (C. I.)
- Fms.
- Fornmanna Sögur. (E. I.)
- Hkr.
- Heimskringla. (E. I.)
- Hm.
- Hává-mál. (A. I.)
- Landn.
- Landnáma. (D. I.)
- Ls.
- Loka-senna. (A. I.)
- Fbr.
- Fóstbræðra Saga. (D. II.)
- K. Þ. K.
- Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
- Ld.
- Laxdæla Saga. (D. II.)
- Nj.
- Njála. (D. II.)
- Fs.
- Forn-sögur. (D. II.)