Ljúga

Fornnordisk Ordbok - ljúga

Betydelsen av det fornnordiska ordet "ljúga"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord ljúga kan betyda:ljúga

ljúga
pres. lýg, pl. ljúga; pret. laug, 2nd pers. laugt, mod. laugst, pl. lugu; subj. lygi; part. loginn; a pret. ló (qs. lóg) also occurs, Ver. 16, Nj. 270, Lex. Poët.; pret. pl. lógo, Post. 231; later lugu: [Ulf. luigan = ψεύδεσθαι; A. S. leôgan; Engl. lie; O. H. G. liugan; Germ. lügen; Swed. ljuga; Dan. lyve]:—to lie, tell a lie, þetta hefir hann logit, Nj. 80; fyrir logna sök, Al. 26; þóat hann lygi, Finnb. 346; þú gerðir at ek laug, Hom. 154; drjúgr var Loptr at ljúga, Þd. 1; lýgr þú nú, Am. 100.
ljúga
2. with prep.; ljúga at e-m, to tell lies to one; þá máttu nú finna skjótt hér sönn dæmi, at eigi er logit at þér, Edda 19, Karl. 180, 399; hví viltú svíkja mik, at þú lýgr æ at mér, Stj. 416, FmS. vi. 257 (in a verse): ljúga á e-n, to lie about a person, slander; ok er hón fékk þat ekki þá ló hón á hann, Ver. 16: ljúga frá, to tell lies; en um allir sagnir hallaði hann mjök til, en ló víða frá, Nj. 270; ok sízt sé logit frá honum, and that what is told of him is true enough, 32.
ljúga
II. to break an engagement, belie one’s word, fail, absol.; svá segir mér hugr um sem Brandr mun eigi ljúga stefnuna, B. will not fail to come, Finnb. 348; þess er mér ván at þeir ljúgi hólmstefnu, FaS. ii. 477; sá er vetki laug, who never failed, proved faithful, Ad. 11; mundu víst vita at vetki lýgr, it will not fail, Skv. 1. 25; sjaldan lýgr en langa kör, Skáld H. 7. 35; lýgr skjöldrinn nú, now the shield proves false, FmS. vii. 323, v. l.; þá var friðr loginn, then was peace broken, Höfuðl.; lugu þá lindiskildirnir at þeim ok dugðu eigi fyrir kesjum Birkibeina, FmS. viii. 413, v. l.; ljúgandi högg, sham blows, taking no effect, SkS. 382; telja á sik ljúganda lof, to give lying praise to oneself, false boasting, Art.; ljúga höggin þín, langi Loptr! thy blows are a make-believe, Safn i. 55.
ljúga
2. with acc. to belie, break, fail in; hel ló sumum frelsi (acc.), death cheated (bereft) some of their freedom, Fagrsk. (in a verse); Sigurðr hefir logna (has broken) alla eiða, Bkv. 2.
ljúga
III. reflex. to fail, miss; þvíat eigi mun yðr eptirförin ljúgask, Ísl. ii. 347; eigi mun við ljúgask at hann Barði er kominn, 356; hefir yðr þat sjaldan logizt (it has seldom proved false) er ek sagði þá er várir fundir hafa at borit, FmS. viii. 134; en ef þú leitar eptir vexti solar, þá fær þat varla svá glöggt sagt, at þat ljúgisk hvergi, SkS. 57:—with prepp., eigi má ek þat vita, at né eitt siun hafi jafnmjök logizk í um fylgdina mína, I know not that my help has ever before proved such a failure, FmS. vi. 248.
ljúga
2. part. loginn; at vér félagar sém þessu máli lognir, that we are falsely charged with this case, FmS. iv. 310.
ljúga
3. recipr., ljúgask á, to belie oneself; en ef maðr lýgsk sári á, if a man pretends falsely to be wounded; fyrir því at hann lósk (locsc MS.) öllum goðdóms krapti á, Hom. (St.)

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᛚᛁᚢᚴᛅ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Förkortningar som används:

A. S.
Anglo-Saxon.
Dan.
Danish.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ.
German.
gl.
glossary.
l.
line.
m.
masculine.
mod.
modern.
n.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
part.
participle.
pers.
person.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
qs.
quasi.
S.
Saga.
subj.
subjunctive.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
absol.
absolute, absolutely.
v.
vide.
v. l.
varia lectio.
acc.
accusative.
reflex.
retlexive.
pr.
proper, properly.
recipr.
reciprocally.

Verk & författare citerade:

Al.
Alexanders Saga. (G. I.)
Am.
Atla-mál. (A. II.)
Finnb.
Finnboga Saga. (D. V.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Lex. Poët.
Lexicon Poëticum by Sveinbjörn Egilsson, 1860.
Nj.
Njála. (D. II.)
Post.
Postula Sögur. (F. III.)
Ver.
Veraldar Saga. (E. II.)
Þd.
Þórs-drápa. (A. I.)
Edda
Edda. (C. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Karl.
Karla-magnús Saga. (G. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Ad.
Arinbjarnar-drápa. (A. III.)
Art.
Artus-kappa Sögur. (G. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Höfuðl.
Höfuðlausn. (A. III.)
Safn
Safn til Sögu Islands.
Skáld H.
Skáld Helga-rímur. (A. III.)
Sks.
Konungs Skugg-sjá. (H. II.)
Skv.
Sigurðar-kviða. (A. II.)
Bkv.
Brynhildar-kviða. (A. II.)
Fagrsk.
Fagrskinna. (K. I.)
➞ Se alla verk som citeras i ordboken

Back