MARGR

Fornnordisk ordboksanteckning

MARGR

Fornnordisk ordboksanteckning

Definitioner

1 MARGR

adj., fem. mörg. neut. margt, usually spelt and pronounced mart; compar. fleiri, q. v.; superl. flestr; [Ulf. manags = πολύς; A. S. manig; Engl. many: O. H. G. manag; Dutch mennig; Germ. manche; the n is found in all South-Teutonic languages, and the word is explained by Grimm as a compd from mann (homo) and the suffix -gi (-cunque); the Norse margr is the same word, having only changed the n into r, for the n remains in a few derivatives, as mengi (a crowd), menga (to blend), manga, q. v.: in mod. Swed. and Dan. the n has been resumed from intercourse with the Germ.; Dan. mange; early Swed. marger, but mod. Swed. mânga]:—many; munu margir þess gjalda, Nj. 2; meiri er veiðr í Flosa en mörgum öðrum, 232; marga þína muni, Ld. 102; særðr mörgum sárum … mörgum mönnum, … margir menn, Fms. x. 370; margir slíkir, many such. Nj. 6; marga penninga, Dipl. ii. 10.

2 MARGR

2. sing. in a collect. sense, both as subst. and adj.; mart man, Fms. i. 185; margr maðr, Fb. i. 241; margr sá fróðr þvkkisk, Hm. 29; þviat margr man þik öfunda, þvíat margr mun þar at þér víkja, Nj. 47; skipask margr vel við góðan búning, Fms. vi. 208; hefir þó margr hlotið um sárt at binda, Nj. 54; hann hafði látið slá skipa-saum margan, a great quantity of, Fms. ix. 377: margr er knár þó hann sé smár; ber mér jafnan mart á góma, vi. 208; margs vitandi, Vsp. 20; mart er mér vel hent at göra, Nj. 54; tala mart, 194; heyra mart en tala fátt, Hallgr.; spyrja mjök margs, Ld. 88; fyrir margs sakir, for many reasons, Fms. vi. 215; ok þykkir lítt fyrir (í) mörgu þat at tala, xi. 108; mart manna, many people, Eg. 134, Nj. 194: í mörgu, in many respects, in many things, 625. 82, Fb. iii. 246; fróð at mörgu, Nj. 194; margs alls, quite great, adverb., Am. 8, 92.

3 MARGR

II. metaph. friendly, communicative (cp. fár); höfum vit nú hvarttveggja reynt, at mart hefir verit um með okkr ok fátt, Gísl. 17; ekki var mart með þeim, Fms. x. 78; svá er, frændi, at með okkr hefir verit ekki mart, Ld. 106; þó var hann margr við Árna biskup ok fréttinn af Íslandi, Bs. i. 776.

4 MARGR

III. margr is used as a subst., in the saying, eigi má við margnum, no one can stand against many, against odds; en þó mátti hann eigi við marginum um síðir, at last he was overthrown, Bær. 14; kom at því sem mælt er, at ekki má við margnum, Fs. 89, Fms. xi. 278. margs-konar and margs-kyns, adv. of many kinds, various, Fs. 63, Edda 38, Hkr. i. 5, Fms. i. 185, Eg. 517, passim.

5 MARGR

B. COMPDS: margbreytinn, margbreytni, margbrotinn, margbrugðinn, margdýrr, margfalda, margfaldan, margfaldleikr, margfaldliga, margfaldligr, margfaldr, margfróðgjarn, margfróðr, margfræði, margfrömuðr, margfætla, margháttaðr, margheyrðr, marghrossa, margkunnandi, margkunnigr, margkunnindi, margkvíslaðr, margkvíslóttr, margkvæmt, margkyndugr, marglátr, margleiki, margliga, marglitr, marglyndr, marglæti, margmálugr, margmenni, margmennr, margmælgi, margmæli, margmæltr, margopt, margorðr, margprettóttr, margræða, margræddr, margræðinn, margsinnis, margslægr, margsmugall, margspakr, margstaðar, margtalaðr, margteitr, margtítt, margvitr, margvísliga, margvísligr, margvíss, margyrðr.

Runskrift

ᛘᛅᚱᚴᚱ

Möjlig runskrift i yngre futhark

Använda förkortningar

Vanliga förkortningar

A. S.
Anglo-Saxon.
adj
adjective.
adj.
adjective.
adv
adverb.
adv.
adverb.
adverb.
adverbially.
bisk
bishop.
ch
chapter.
ch.
chapter.
collect.
collective.
compar.
comparative.
cp
compare.
cp.
compare.
Dan
Danish.
Dan.
Danish.
Engl
English.
Engl.
English.
esp
especially.
f.
feminine.
fem.
feminine.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
l.
Linnæus.
lit
literally.
m.
masculine.
metaph.
metaphor, metaphorical.
mod
modern.
mod.
modern.
n.
neuter.
neut.
neuter.
O. H. G.
Old High German.
p.
page.
pl.
plural.
q. v.
quod vide.
S.
South, Southern.
sing
singular.
sing.
singular.
subst
substantive, substantival, substantivally.
subst.
substantive, substantival, substantivally.
suff
suffix.
superl.
superlative.
Swed
Swedish.
Swed.
Swedish.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide, verb.

Verk & Författare

Am.
Auðunnar-máldagi. (J. I.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Bær.
Bærings Saga. (G. II.)
Dipl.
Diplomatarium. (J. I.)
Edda
Edda. (C. I.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
Hallgr.
Hallgrímr Pétrsson.
Hkr.
Heimskringla. (E. I.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Ld.
Laxdæla Saga. (D. II.)
Nj.
Njála. (D. II.)
Vsp.
Völuspá. (A. I.)

Om

Fornnordisk Ordbok-projektet syftar till att tillhandahålla en omfattande och sökbar ordbok baserad på det legendariska verket av Cleasby-Vigfusson.

Inkluderar förkortningar, verk och författare, samt autentiska runinskrifter.

Support

Snabblänkar

Upphovsrätt © 2025 Fornnordisk Ordbok
"Fornjóts synir eru á landi komnir"