Réttr

Betydelsen av det fornnordiska ordet "réttr"

Enligt Cleasby & Vigfussons fornnordisk-engelska ordbok:

Fornnordiskt ord réttr kan betyda:réttr

réttr

adj., réttari, réttastr; [Ulf. raihts = εὐδύς, i. e. straight, mostly in the proper sense, but ga-raihts = δίκαιος; A. S. riht; Engl. right; O. H. G. reht; Germ. recht: Dan.-Swed. ret, contr.; Lat. rectus; Gr. ὀ-ρέγω; to the same root belong Icel. rak-, rakna, rekja, in all of which the fundamental notion is to stretch, extend]:—straight; skapti réttara, Gsp., FaS. i. 470 (in a verse); rétt rœði, straight oars, FmS. vi. 309 (in a verse); réttar brautir, Rm. 14: réttr vindr, Edda (Ht.): upright, erect, Óttarr stóð réttr ok brá sér ekki við, FmS. vii. 257: á réttum krossi, 656 C. 37; svá mikil at maðr mátti standa réttr í henni. FaS. iii. 223; réttr sem laukr, SkS. 131; réttr líkams vöxtr, Stj. 20; mannsins líkamr er R. skapaðr ok upp-reistr, 22; upp-R. (cp. Engl. upright), standing upright; upp frá þeim degi mátti hann eigi réttum augum sjá Davíð, Stj. 466; þá öfundaði hann Óláf, ok mátti eigi réttum augum til hans líta, FmS. iv. 48.

réttr

2. neut. rétt, straight; þeir stefndu rétt á þá, FmS. ix. 301; fara rétt at e-u. to proceed in due form, Grág. i. 80; telja rétt, 12; ok er rétt, rétt er honum at …, the law is, it is lawful to …, Grág., passim.

réttr

II. metaph. right, just; verðr honum rétt sú kvöð, Grág. 1. 36; þann er réttari er at bera kvið fram, 58; jamréttir at tengdum, id.; þeir eru réttir at reifa mál manna, 76; réttir í kviðum, at heyrum, ii. 93, 146 (see heyrum); réttr Noregs konungr, FmS. i. 223; betri ok réttari, 129: of a person, vera friðsamr ok réttr, just, viii. 230.

réttr

2. neut., rétt skal at draga við vaðmál kvarða, Grág. i. 497; má vera at konungr unni oss hér af rétts, Eg. 520; hafa réttara at mæla, Fb. ii. 345; næst réttu, SkS. 58; sem ek veit réttast ok sannast ok helzt at lögum, Grág. i. 76; virða svá sem þeim þótti réttast, 195; mun þat réttara, more due, meet, FmS. vi. 299; at réttu, rightly, i. 223, x. 371, HkR. i. 5, Grág. i. 403; með réttu, id, 83.

réttr

III. rétt, adverbially, just, exactly; sitja rétt þar undir niðri, Th. 76; rétt undir niðri, Stj. 393, Skíða R. 82; þar rétt í hofinu, Stj.; rétt hjá, 600, Skíða R. 81; rétt við, Stj. 395; þat rétt, exactly that, MaR.; nú rétt, just now, Lv. 34, Stj. 534; hér rétt, 442; rétt sem, 491, Skíða R. 133, FmS. iv. 211; rétt á þessari nótt, xi. 424; rétt ok slétt, downright, Stj. 276.

Möjlig runinskrift i yngre futhark:ᚱᛁᛏᛏᚱ
Yngre futhark-runor användes från 800- till 1200-talet i Skandinavien och deras utländska bosättningar

Liknande poster:

• Réttr (I)