LESA

Old Norse Dictionary Entry

LESA

Old Norse Dictionary Entry

Definitions

1 LESA

pres. les; pret. las, last, las, pl. lásu; subj. læsi; imperat. les, lestu; part. lesinn: [Ulf. lisan = συλλέγειν, συνάγειν; A. S. lesan; provincial Engl. to lease; O. H. G. lesan; Germ. lesen; cp. Gr. λέγειν, Lat. legere]:—prop. to glean, gather, pick, Stj. 615; lesa hnetr, aldin, Gísl. (in a verse), Dropl. 5; lesa ber, to gather berries, K. Þ. K. 82; hafði hón lesit sér mikil ber til fæðslu, Bs. i. 204; lesa blóm, Art. 66:—lesa saman; verða nokkut vínber saman lesin af þyrnum? Matth. vii. 16; þvíat eigi lesa menn saman fíkjur af þyrnum ok eigi heldr vínber af þistlum, Luke vi. 44; lesit fyrst íllgresit saman, Matth. xiii. 30; þeir lásu saman manna um morguninn … þá hafði sá eigi meira er mikit hafði saman lesit, Stj. 292; þessir smáir articuli sem hér eru saman lesnir, Fb. iii. 237; saman lesa líf e-s, to compile, H. E. i. 584: þeir lásu upp (picked up) hálm þann allan, Mart. 123; tóku þeir silfrið ok lásu upp, Fms. viii. 143.

2 LESA

2. to grasp, catch; eldrinn las skjótt tróð-viðinn, Eg. 238: of a ship, þat má rétt heita Stígandi er svá less hafit, Fs. 28; bróðirinn less um herðar sér þann kaðals-hlutinn sem þeir höfðu haldit, grasped it, wound it round his shoulders, Mar.; hann greip sviðuna, ok las af höndum honum, he gripped the weapon and snatched it out of his hands, Sturl. i. 64: lesa sik upp, to haul oneself up; þá las hann sik skjótt upp eptir öxar-skaptinu, Fær. 111; Þórir gékk at skíðgarðinum, ok krækði upp á öxinni, las sik upp eptir, Ó. H. 135.

3 LESA

3. to knit, embroider; hón sat við einn gullligan borða ok las (embroidered) þar á mín liðin ok framkomin verk, Fas. i. 176; typt klæði ok veigoð ok lesin (better lesni, q. v.), Js. 78.

4 LESA

II. metaph. to gather words and syllables, to read, [cp. Lat. legere]; sem lesit er, Stj. 40; hann lét lesa upp (to read aloud) hverir skráðir vóru á konungs-skipit, Fms, vii. 287; statuta skulu … geymask ok lesask, H. E. i. 509; sat konungr ok hirðin úti fyrir kirkju ok lásu aptan-sönginu, Fms. vii. 152, Bs. i. 155; meðan biskup las öttu-söng, Fms. xi. 390: in endless instances, mod., lesa or lesa húslestr, q. v. This sense of course never occurs in poems of the heathen age, but the following references seem to form a starting-point, in which lesa means

5 LESA

2. to talk, gossip; lesa um e-n, to talk, speak of; hittki hann fiðr þótt þeir um hann fár lesi, ef hann með snotrum sitr, Hm. 23; kann enn vera at maðr vensk á at lesa of aðra, ok hafa uppi löstu manna, Hom. (St.): part. lesandi, able to read; vel lesandi: lesinn, well read; víð-lesinn, who has read many things.

Runic Inscription

ᛚᛁᛋᛅ

Possible runic inscription in Younger Futhark

Abbreviations Used

Common Abbreviations

A. S.
Anglo-Saxon.
bisk
bishop.
ch
chapter.
cp
compare.
cp.
compare.
Engl
English.
Engl.
English.
f.
feminine.
Germ
German.
Germ.
German.
gl
glossary.
gl.
glossary.
Gr.
Greek.
id
idem, referring to the passage quoted or to the translation
imperat.
imperative.
l.
Linnæus.
Lat
Latin.
Lat.
Latin.
m.
masculine.
metaph.
metaphor, metaphorical.
mod
modern.
mod.
modern.
O. H. G.
Old High German.
p.
page.
part
participle.
part.
participle.
pl.
plural.
pres.
present.
pret.
preterite.
prop
properly.
prop.
properly.
q. v.
quod vide.
S.
South, Southern.
subj.
subjunctive.
Ulf.
Ulfilas.
v.
vide, verb.

Works & Authors

Art.
Artus-kappa Sögur. (G. II.)
Bs.
Biskupa Sögur. (D. III.)
Dropl.
Droplaugar-sona Saga. (D. II.)
Eg.
Egils Saga. (D. II.)
Fas.
Fornaldar Sögur. (C. II.)
Fb.
Flateyjar-bók (E. I.)
Fms.
Fornmanna Sögur. (E. I.)
Fs.
Forn-sögur. (D. II.)
Fær.
Færeyinga Saga. (E. II.)
Gísl.
Gísla Saga. (D. II.)
H. E.
Historia Ecclesiastica Islandiae. (J. I.)
Hm.
Hává-mál. (A. I.)
Hom.
Homiliu-bók. (F. II.)
Js.
Járnsíða. (B. III.)
K. Þ. K.
Kristinn-réttr Þorláks ok Ketils = Kristinna-laga-þáttr. (B. I.)
Mar.
Maríu Saga. (F. III.)
Mart.
Martinus Saga. (F. III.)
Ó. H.
Ólafs Saga Helga. (E. I.)
Stj.
Stjórn. (F. I.)
Sturl.
Sturlunga Saga. (D. I.)

About

Old Norse Dictionary project aims to provide a comprehensive searchable dictionary based on the legendary Cleasby-Vigfusson work.

It includes abbreviations, works & authors, and authentic runic inscriptions.

Support

Quick Links

Copyright © 2025 Old Norse Dictionary
"Fornjóts synir eru á landi komnir"